900/1992 ΔΕΦ ΠΕΙΡ
ΕΔΚΑ/1993 (658) Κοινωνική Ασφάλιση. Προαιρετική ασφάλιση στο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ. Μη υπαγομένοι στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ βάσει του άρθρου 29 παρ 1 του Ν. 1759/88. Η προαναγραφόμενη διάταξη είναι ψευδερμηνευτική και εφαρμόζεται από την ημερομηνία δημοσιέυσεως του νόμου αυτού και όχι αναδρομικα.
Διοικ. Εφετείου Πειραιά 900/1992 Πρόεδρος: ΕΜΜΑΝ. ΒΟΙΚΛΗΣ Εισηγητής: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΓΚΟΤΣΗΣ Δικηγόροι: Θεόδ. Τσαγκαράκη, Ιωάνν. Γουσέτη Επειδή το άρθρο 3 του Ν.997/1979 “περί συστάσεως Ταμείου Επικ. Ασφαλ. Μισθωτών” (Φ.Ε.Κ. Α`287) ορίζει στην παράγραφο Ι, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την παρ.Ι του άρθρου 56 του Ν.1140/1981 (Φ.Ε.Κ. Α` 68), ότι “Εις την ασφάλισιν του Ταμείου υπάγονται υποχρεωτικώς τα πρόσωπα, τα οποία ασφαλίζονται, δυνάμει των κειμένων περί υποχρεωτικής ασφαλίσεως διατάξεων, εις το Ι.Κ.Α. η έτερον φορέα κυρίας ασφαλίσεως μισθωτών και δεν υπάγονται εις την ασφάλισιν ετέρου φορέως η κλάδου επικουρικής Ασφαλίσεως δια την αυτήν απασχόλησιν” και στην παρ.3, όπως αυτή αντικαταστάθηκε από την παρ.Ι του άρθρου 4 του ν.1276/1982 (Φ.Ε.Κ. Α` 100), ότι: “A. Πρόσωπα, τα οποία κατά το χρόνο της υπαγωγής τους στην ασφάλιση του Ταμείου της κατηγορίας στην οποία ανήκουν έχουν συμπληρώσει το 50 ον έτος της ηλικίας τους οι συνταξιοδότησης, όπως οι προϋποθέσεις αυτές ορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν.997/1979 μπορούν να ζητήσουν την επιστρφοφή των ατομικών τους ασφαλιστικών εισφορών, χωρίς τόκο, η να συνεχίσουν προαιρετικά την ασφαλισή τους στο Ταμείο. Μέσα σε τρεις μήνες από τότε που θα τους κοινοποιηθεί η απόφαση για τη μη συνταξιοδότηση τους, πρέπει να υποβάλλουν στο Ταμείο αίτηση για την επιστροφή των εισφορών τους η για την πραιρετική συνέχιση της ασφαλισής τους … β … γ. Ο ασφαλισμένος που συνταξιοδοτήθηκε από τον κύριο φορέα ασφάλισης για αναπηρία καθώς και εκείνος που δεν έχει πραγματοποιήσει 250 τουλάχιστον ημέρες εργασίας στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ταμείου δεν έχει το δικαίωμα να συνεχίσει την προαιρετική ασφάλιση που αναφέρεται στα εδάφια β της παραγράφου αυτής …”. Περαιτέρω, στο άρθρο 10 παρ.4 του ν.1539/1985 (Φ.Ε.Κ. Α` 64) ορίζεται ότι” “Ειδικά οι ασφαλισμένοι στον Κλάδο του Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. μπορούν να συνεχίσουν προαιρετικά την ασφάλιση τους για τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων συνταξξιοδότησης που απαιτούνται κάθε φορά από αυτόν, εφαρμοζομένων στην περίπτωση αυτή των διατάξεων του άρθρου 41 του Α.Ν. 1846/1951”. Τέλος το άρθρο 41 παρ.1 του Α.Ν. 1846/1951, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 16 παρ.Ι του Ν.4476/1965, ορίζεται ότι “Πρόσωπον διατελέσαν ησφαλισμένον παρά τω Ι.Κ.Α. δικαιούται να συνεχίσει (προαιρετικώς) την ασφάλισιν τους εις ένα η πλείονας κλάδους αυτού α) εάν εντός των αμέσως προ της τελευταίας ημέρας εργασίας του εν τη ασφαλίσει του Ιδρύματος πέντε ετών έχει πραγματοποιήσει εις την ασφάλισιν τουλάχιστον 500 ημέρας εργασίας και υποβάλλει εγγράφως δήλωσιν εντός προθεσμίας 12 μηνών από της τελευταίας ασφαλίσεως του εις το Ι.Κ.Α., β) εάν έχει πραγματοποιήσει οποοτεδήποτε 3.000 ημέρες εργασίας εις την ασφάλισιν, ανεξαρτήτως του χρόνου υποβολής της κατά τ` ανωτέρω δηλώσεως του”. Από τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει ότι απαραίτητη προϋπόθεση, εκτός των άλλων, για να συνεχίσει ο ασφαλισμένος προαιρετικά την ασφάλιση του στον κλάδο Ι.Κ.Α.-Τ.Ε.Α.Μ. είναι να έχει πραγματοποιήσει 250 τουλάχιστον ημέρες εργασίας στην υποχρεωτική ασφάλιση του Ταμείου αυτού πριν από τη συνταξιοδότηση του από τον κύριο φορέα (Ι.Κ.Α.). Και ναι μεν με τη μεταγενέστερη διάταξη του άρθρου 29 παρ.Ι του Ν.1759/1988 (Φ.Ε.Κ. Α` 50) ορίσθηκε ότι “Η αληθής έννοια της παρ.Ι του άρθρου 3 του νόμου 997/1979, όπως τροποποιήθηκε με την παραγράφο Ι του άρθρου 56 του νόμου 1140/1981, είναι ότι στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. δεν υπάγονται πρόσωπα που μετά τη συνταξιοδότηση τους από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ. η Οργανισμού κοινωνικής ασφάλισης εξακολουθούν να απασχολούνται και ασφαλίζονται υποχρεωτικά για τον κλάδο συντάξεων στο Ι.Κ.Α. η άλλο φορέα κύριας ασφάλισης μισθωτών, συνταξιούχοι ταμείων η κλάδων επικουρικής ασφάλισης, καθώς και πρόσωπα που λόγω παράλληλης κύριας ασφάλισης τους η πολλαπλής απασχόλησης τους υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση και άλλου κλάδου επικουρικού ταμείου. Τυχόν καταβληθείσες εισφορές στο Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. για την ασφάλισιν των ως άνω προσώπων επιστρέφονται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.8 του άρθρου 27 του α.ν.1846/1951”. Η διάταξη όμως της παρ.Ι του άρθρου 3 του Ν.997/1979 σε ότι αφορά στον προσδιορισμό των προσώπων που υπάγονται υποχρεωτικώς στην ασφάλιση του προαναφερόμενου Ταμείου (Τ.Ε.Α.Μ.) είναι σαφής και αναμφίβολης έννοιας και επομένως η παραπάνω διάταξη του άρθρου 29 παρ. Ι του Ν. 1759/1988, στην οποία αναφέρονται για πρώτη φορά τα πρόσωπα που δεν υπάγονται (εξαιρούνται) στην ασφάλισηη του Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ., δεν είναι διάτξη νόμου πράγματι ερμηνευτικού και ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 77 παρ.Ι του Συντάγματος του 1975, από την 18.3.1988 ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου αυτού. Κατά συνέπεια η νεώτερη αυτή διάταξη δεν εφαρμόζεται σε πρόσωπα που ζήτησαν την υπαγωγή στην ασφάλιση του πιο πάνω Ταμείου πριν από την 18.3.1988. Επειδή, εξάλλου, κατά γενική αρχή του ασφαλιστικού δικαίου σε περίπτωση κατά την οποία ο ασφαλιστικός οργανισμός αποδέχθηκε την εγγραφή κάποιου ως ασφαλισμένου σ` αυτόν και εισέπραττε ανεπιφύλακτα κατά τη διάρκεια της ασφάλισης τις ασφαλιστικές εισφορές, χωρίς να συντρέξει κάποια απατηλή ενέργεια του ασφαλισμένου, ο οποίος κατέβαλε τακτικά τις εισφορές του κατά τη διάρκεια της απασχολησής του, νομίζοντας καλόπιστα ότι υπάγεται στην ασφάλιση ορισμένου Ταμείου, δεν μπορεί μετά πάροδο μακρού χρόνου και μάλιστα κατά το χρόνο επέλευσης της ασφαλιστικής περίπτωσης, να αμφισβητήσει την ιδιότητα του ασφαλισμένου, γιατί αλλιώς παραβιάζει τις αρχές της χρηστής διοίκησης (Σ.τ.Ε. 2068/1986). Επειδή στην προκειμένη περίπτωση από την επανεκτίμηση των στοιχείων της δικογραφίας προκύπτουν τα εξής: Ο σύζυγος της εφεσίβλητης, ο οποίος απεβίωσε την 22.2.1990, ήταν συνταξιούχος λόγω γήρατος του Ι.Κ.Α. από την 6.3.1985. Αυτός υπέβαλε προς το προαναφερόμενο Υπ/μα Ι.Κ.Α. την 232/31.10.1985 αίτηση, με την οποία ζήτησε να συνεχίσει προαιρετικά την ασφάλισης Ι.Κ.Α.-Τ.Ε.Α.Μ. προκειμένου να συνταξοδοτηθεί λόγω γήρατος και από τον κλάδο αυτό. Ο Διευθυντής του πιο πάνω Υπ/τος με την από 19.1.1987 απόφαση του απέρριψε την αίτηση του συζύγου της εφεσίβλητης, με την αιτιολογία ότι αυτός δεν συγκεντρώνει την προϋπόθεση των 250 ημερών εργασίας στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α.-Τ.Ε.Α.Μ. πριν από την συνταξιοδότηση του από το Ι.Κ.Α., εφόσον, όπως προκύπτει από την από 20.9.1986 έκθεση ελέγχου της ελεγκτού του Ι.Κ.Α. Ν.Κόσμου κακώς ασφαλίστηκε στο Ι.Κ.Α. _ Τ.Ε.Α.Μ. από 1.5.1983 μέχρι 31.3.1984 γιατί η εταιρεία που εργαζόταν είναι εμπορική (εισαγωγές – εξαγωγές) και υπάγεται στο TEAVEK, ενώ πότε δεν ασφαλίστηκε στο Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. από 1.4.1984 μέχρι 28.2.1985. Κατά της απόφασης αυτής του Διευθυντού ο σύζυγος της εφεσίβλητης άσκησε την από 18.2.1987 ένσταση – αίτηση θεραπείας ενώπιον της Τ.Δ.Ε. του ίδιου παραπάνω υποκαταστήματος, η οποία με την προαναφερθείσα 159/16/1988 απόφαση της απέρριψε αυτήν ως αβάσιμη με την ίδια παραπάνω αιτιολογία. Κατά της απόφασης αυτής, ο σύζυγος της εφεσίβλητης άσκησε προσφυγή στο Διοικ. Πρωτοδικείο Πειραιά, με την οποία ισχυριζόταν, μεταξύ άλλων, ότι για το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα 1.5.1983 μέχρι 31.3.1984 πρέπει να εφαρμοσθούν οι αρχές της τυπικής ασφάλισης, δεδομένου ότι για το διάστημα αυτό κατέβαλε τις σχετικές ασφαλιστικές εισφορές νομίζοντας καλόπιστα ότι υπάγεται στην ασφάλιση του πιο πάνω Ταμείου και το Ταμείο αυτό εισέπραττε αυτές ανεπιφύλακτα χωρίς ποτέ και μέχρι της οριστικής διακοπής της εργασίας του και της συνταξιοδότησης του να αμφισβητήσει τη νομιμότητα της ασφάλισης του. Το Διοικ. Πρωτοδικείο με την εκκαλούμενη απόφαση, αφού ακύρωσε την παραπάνω απόφαση της Τ.Δ.Ε. αναγνώρισε ότι ο σύζυγος της εφεσίβλητης υπάγεται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. της εφεσίβλητης υπάγεται στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. σύμφωνα με τις αρχές της τυπικής ασφάλισης από 1.5.1983 μέχρι 313.1984 και παρέπεμψε την υπόθεση αυτή στο διάδικο Ιδρυμα (Ι.Κ.Α.) προκειμένου να κρίνει το ίδιο αν συντρέχουν η όχι οι προϋποθέσεις για τη συνέχιση προαιρετικά της ασφάλισης αυτού στο πιο πάνω Ταμείον σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις (νόμιμη ηλικία, αριθμός ημερομισθίων κ.λ.π.). Ειδικότερα η εκκαλούμενη απόφαση έκρινε ότι για το ένδικο χρονικό διάστημα συντρέχουν οι προϋποθέσεις της τυπικής ασφάλισης, με την αιτιολογία, ότι το Ταμείο δέχτηκε την εγγραφή του συζύγου της εφεσίβλητης ως ασφαλισμένου σ` αυτό, εισέπραττε ανεπιφύλακτα τις εισφορές χωρίς να συντρέχει κάποια απατηλή ενέργεια του ασφαλισμένου, ο οποίος κατέβαλε τακτικά τις εισφορές του μέχρι τις 31.3.1984 νομίζοντας καλόπιστα ότι υπάγεται στην ασφάλιση αυτού και ότι η μη αναγνώριση των σχετικών ημερομισθίων για το παραπάνω χρονικό διάστημα δεν είναι επιτρεπτή γιατί η αμφισβήτηση νομιμότητας της καταβολής των εισφορών έγινε μετά την πάροδο μακρού χρόνου (3 περίπου έτη μετά τη διακοπή της επίικής απασχολήσης) και μάλιστα μετά την έξοδο του ασφαλιστικού κινδύνου, αφού δηλαδή είχε υποβάλλει αίτηση για σύνταξη λήγω γήρατος έχοντας συμπληρώσει το όριο ηλικίας. Επειδή, με βάση τα πραγματικά περιστατικά που προεκτέθηκαν, το Δικαστήριο λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ι.Κ.Α.- Τ.Ε.Α.Μ. αποδέχτηκε την εγγραφή του συζύγου της εφεσίβλητης ως ασφαλισμένου σ` αυτό και εισέπραττε ανεπιφύλακτα τις αφαλιστικές εισφορές για το χρονικό διάστημα 1.5.1983 μέχρι 31.3.1984 χωρίς να συντρέξει κάποια απατηλή ενέργεια του ασφαλισμένου ο οποίος κατέβαλε τακτικά τις εισφορές του μέχρι τις 31.3.1984 νομίζοντας καλόπιστα ότι υπάγεται στην ασφάλιση του Ταμείου αυτού και ακόμα ότι η αμφισβήτηση της νομιμότητας της καταβολής των εισφορών για το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα έγινε μετά την πάροδο μακρού χρόνου, (3 περίπου έτη μετά τη διακοπή της επίδικης απασχόλησης) και μάλιστα μετά την έξοδο του ασφαλιστικού κινδύνου, αφού δηλαδή είχε υποβάλλει αίτηση για σύνταξη λόγω γήρατος έχοντας συμπληρώσει το όριο ηλικίας, κρίνει, ενόψει και αυτών που εκτέθήκαν στη μείζονα σκέψη, ότι για το επίδικο χρονικό διάστημα 1.5.1983 μέχρι 31.3.1984 που ασφαλίστηκε ο σύζυγος της εφεσίβλητης στο Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. συντρέχουν οι προϋποθέσεις της τυπικής ασφάλισης και επομένως αυτός κατά το χρονικό τούτο διάστημα υπάγεται στην ασφάλιση του Ταμείου αυτού, όπως ορθά και νόμιμα έκρινε και η εκκαλούμενη απόφαση, τα δε αντίθετα που υποστηρίζονται με την κρινόμενη έφεση πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα. Ειδικότερα ο ισχυρισμός του εκκαλούντος (Ι.Κ.Α.), με τον οποίο προβάλλεται ότι ο πιο πάνω ασφαλισμένος δεν υπάγεται (εξαιρείται) στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α. – Τ.Ε.Α.Μ. σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου Ι του άρθρου 29 του ν.1759/1988, πρέπει ν` απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον σύμφωνα με αυτά που εκτέθηκαν παραπάνω, η νεότερη αυτή διάταξη ισχύει από 18.3.1988 και κατά συνέπεια δεν εφαρμόζεται και στον προαναφερόμενο ασφαλισμένο, ο οποίος ζήτησε την υπαγωγή του στο παραπάνω Ταμείο τουλάχιστον από το έτος 1983. Αρα η κρινόμενη έφεση πρέπει ν` απορριφθεί ως αβάσιμη.