ΔΠρΗρακλ 94/2011 (σε Συμβ.)
Πρόεδρος: Π. Ψωμά, Πρόεδρος Πρωτοδικών ΔΔ
Εισηγητής: Χ. Γοργίλης, Πρωτοδίκης ΔΔ
Με τη διάταξη του άρθρου 18 παρ. 2 του Ν 3900/2010 εκφράζεται η νομοθετική βούληση για την κατάργηση της δυνατότητας όλων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης (ΟΚΑ) να προσφεύγουν ενώπιον των τδδ κατά πράξεων των οργάνων τους, τα οποία αποφαίνονται επί ενδικοφανούς προσφυγής του ενδιαφερόμενου ιδιώτη. Κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης, από τη θέση σε ισχύ του Ν 3900/2010 , θεωρείται καταργημένη και κάθε άλλη διάταξη, που παρέχει την προαναφερόμενη ευχέρεια. Η ισχύς της ιδίας ως άνω διατάξεως αρχίζει την 1.1.2011. Από την ημερομηνία αυτή και μετά δεν επιτρέπεται στους ΟΚΑ η άσκηση προσφυγής κατά πράξεων των οργάνων τους όπως είναι οι ΤΔΕ. Δεν θίγονται προσφυγές που είχαν ασκηθεί προ της ημερομηνίας αυτής κατά πράξεων που έχουν ομοίως εκδοθεί πριν από την έναρξη ισχύος της ως άνω διάταξης. Η απαγόρευση αυτή δεν αντίκειται στα άρθρα 4, 20 παρ. 1, 94 και 95 Συντ .
Διατάξεις: άρθρα 18 [παρ. 2] Ν 3900/2010 , 33 [παρ. 4] Ν 702/1977 , 50 [παρ. 3] Ν 3518/2006
1. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, για την άσκηση της οποίας δεν απαιτείται κατά νόμο η καταβολή παραβόλου (άρθρο 28 παρ. 4 του Ν 2579/1998 , ΦΕΚ Α΄ 31/17.2.1998), ζητείται, κατ’ άρθρα 200 επ. του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ΚΔΔ – Ν 2717/1999 , ΦΕΚ Α΄ 97/17.5.1999), όπως τροποποιήθηκαν με τις διατάξεις των άρθρων 34 επ. του Ν 3900/2010 , η αναστολή εκτέλεσης της υπ’ αριθ. …/41/13.12.2010 απόφασης της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΤΔΕ) της Περιφερειακής Διεύθυνσης Κρήτης του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ). Με την απόφαση αυτή έγινε δεκτή η υπ’ αριθ. πρωτ. Α…/15.4.2010 ένσταση της καθ’ ης κατά της υπ’ αριθ. ../30.3.2010 απόφασης του Προϊσταμένου της Περιφερειακής Διεύθυνσης ….. του αιτούντος Οργανισμού, με την οποία απορρίφθηκε η υπ’ αριθ. πρωτ. Α…/11.2.2010 αίτηση της καθ` ης για τη χορήγηση σ` αυτήν σύνταξης λόγω ανικανότητας. Η αναστολή εκτέλεσης ζητείται έως τη δημοσίευση οριστικής απόφασης επί της υπ’ αριθ. κατ. …/10.2.2011 προσφυγής που έχει ασκήσει το αιτούν κατά της προσβαλλόμενης πράξης, η εκδίκαση της οποίας εκκρεμεί ενώπιον του Δικαστηρίου.
2. Επειδή, στο άρθρο 50 παρ. 3 του Ν 3518/2006 «Αναδιάρθρωση των κλάδων του Ταμείου Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ) και ρύθμιση άλλων θεμάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας» (ΦΕΚ Α΄ 272/21.12.2006) προβλέπεται η σύσταση πενταμελούς Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΤΔΕ) σε κάθε Περιφερειακή Διεύθυνση του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ). Στην αρμοδιότητα της ως άνω Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής ανήκει, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 2 της υπ’ αριθ. Φ.10035/31008/2208/02.02.2007 απόφασης του Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας «Σύνθεση, συγκρότηση, αρμοδιότητες και λειτουργία των Τοπικών Διοικητικών Επιτροπών του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ)» (ΦΕΚ Β΄ 187/14.2.2007), μεταξύ άλλων, η κρίση επί των ενστάσεων κατ’ αποφάσεων των αρμοδίων οργάνων του ΟΑΕΕ περί απονομής πάσης φύσεως παροχών και αναγνώρισης χρόνου, οι οποίες έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται, ότι οι Τοπικές Διοικητικές Επιτροπές έχουν τον χαρακτήρα οργάνων του αιτούντος Οργανισμού, στον οποίο είναι εντεταγμένες και εκφράζουν τη βούληση του νομικού τούτου προσώπου για την πραγμάτωση του σκοπού, τον οποίο εξυπηρετεί, δηλαδή την παροχή κοινωνικής ασφάλισης στους ασφαλισμένους του. Γι’ αυτό δε το λόγο, πριν από τη θέση σε ισχύ του Ν 702/1977 , οι αποφάσεις των συλλογικών αυτών οργάνων του τότε Ταμείου Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδος (ΤΕΒΕ) – του οποίου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του Ν 2676/1999 , ο αιτών Οργανισμός τυγχάνει καθολικός διάδοχος – δεν υπέκειντο σε προσβολή με αίτηση ακυρώσεως ή προσφυγή ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας ή των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, αντιστοίχως (πρβλ. ΣτΕ 3289/1990 , 5401/1987 κ.ά.).
3. Επειδή, περαιτέρω, η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 33 του Ν 702/1977 “Περί υπαγωγής υποθέσεων εις τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, αντικαταστάσεως, τροποποιήσεως και καταργήσεως διατάξεων του ΝΔ 170/1973 «περί του Συμβουλίου της Επικρατείας»” (ΦΕΚ Α΄ 268), η οποία είχε καταργηθεί με το άρθρο 8 παρ. 2 περ. γ΄ του Ν 1470/1984 (ΦΕΚ Α΄ 112) και επανήλθε σε ισχύ με το άρθρο 6 παρ. 8 του Ν 1649/1986 (ΦΕΚ Α΄ 149), ορίζει ότι: «Οσάκις υπό της κειμένης περί κοινωνικής ασφαλίσεως νομοθεσίας παρέχεται εις τον ασφαλιστικόν φορέα η ευχέρεια προσβολής πράξεως οργάνου αυτού εκδοθείσης μετ` άσκησιν υπό ενδιαφερομένου ενδικοφανούς προσφυγής, υποκειμένης του λοιπού βάσει του παρόντος νόμου εις προσφυγήν ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου, η ευχέρεια αύτη διατηρείται, δύναται δε ο ασφαλιστικός φορεύς να ασκήσει κατά της πράξεως ταύτης του οργάνου του την κατ’ άρθρον 7 του παρόντος προσφυγήν». Εξάλλου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 3 παρ. 2 της ως άνω υπ’ αριθ. Φ.10035/31008/2208/02.02.2007 υπουργικής απόφασης, προσφυγή κατά των αποφάσεων της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής της Περιφερειακής Διεύθυνσης του ΟΑΕΕ μπορεί να ασκηθεί ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου από τον ασφαλισμένο και καθένα που έχει έννομο συμφέρον, καθώς και από την Υπηρεσία διά του νομίμου εκπροσώπου της. Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται, ότι δικαίωμα άσκησης προσφυγής κατά ατομικής πράξης ή παράλειψης, που εκδόθηκε κατ’ εφαρμογήν νομοθεσίας από τις αναφερόμενες στο άρθρο 7 παρ. 1 του Ν 702/1977 , κατ’ εξαίρεση παρέχεται στις διοικητικές αρχές, ειδικώς δε στον οικείο ασφαλιστικό φορέα και μόνον εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 4 του άρθρου 33 του Ν 702/1977 .
4. Επειδή, με το άρθρο 18 του Ν 3900/2010 «Εξορθολογισμός διαδικασιών και επιτάχυνση της διοικητικής δίκης και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 213/17.12.2010) καταργήθηκε ρητώς η ανωτέρω διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 33 του Ν 702/1977 . Με την εν λόγω καταργητική διάταξη εκφράζεται η νομοθετική βούληση για την κατάργηση της δυνατότητας όλων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης να προσφεύγουν ενώπιον των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων κατά πράξεων των οργάνων τους, τα οποία αποφαίνονται επί ενδικοφανούς προσφυγής του εκάστοτε ενδιαφερόμενου ιδιώτη (βλ. την Αιτιολογική εκθεση επί του άρθρου 18 του σχεδίου του ως άνω νόμου). Συνεπώς, κατά την έννοια της ανωτέρω διάταξης, από τη θέση σε ισχύ του Ν 3900/2010 θεωρείται καταργημένη και κάθε άλλη διάταξη, η οποία παρέχει την προαναφερόμενη ευχέρεια στον οικείο ασφαλιστικό φορέα, όπως, εν προκειμένω, η διάταξη του άρθρου 2 της υπ’ αριθ. Φ.10035/31008/2208/02-02-2007 απόφασης του Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, κατά το μέρος αυτής που αναφέρεται στη δυνατότητα άσκησης προσφυγής εκ μέρους της Υπηρεσίας, δηλαδή του ΟΑΕΕ. Περαιτέρω, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 70 του ίδιου ως άνω νόμου, η ισχύς αυτού αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2011. Επομένως, από την έναρξη ισχύος του Ν 3900/2010 δεν επιτρέπεται η άσκηση από τους ασφαλιστικούς φορείς προσφυγής κατά πράξεων των οργάνων τους, όπως είναι οι Τοπικές Διοικητικές Επιτροπές, ενώ στην περίπτωση κατά την οποία οι προαναφερόμενες πράξεις των Τοπικών Διοικητικών Επιτροπών έχουν εκδοθεί πριν από την έναρξη ισχύος της ως άνω καταργητικής διάταξης, δεν θίγεται το παραδεκτό των προσφυγών που έχουν ασκηθεί από τους οικείους ασφαλιστικούς οργανισμούς έως τότε, ήτοι έως 31.12.2010 (πρβλ. ΣτΕ 5401/1987 σκ. 5, καθώς και ΣτΕ Ολ 1757/2007 ). Η απαγόρευση αυτή, εξάλλου, δεν δύναται να θεωρηθεί ότι αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 94 και 95 του ισχύοντος Συντάγματος 1975 /1986/2001/2008 (ΦΕΚ Α΄ 120/27.6.2008), δεδομένου ότι από τις διατάξεις αυτές δεν κατοχυρώνεται η δυνατότητα των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης για την άσκηση προσφυγής, ούτε άλλωστε η κατάργηση της δυνατότητας αυτής αντίκειται στις διατάξεις των άρθρων 4 και 20 παρ. 1 του Συντάγματος , εφ’ όσον οι εν λόγω οργανισμοί σε σχέση προς τα όργανά τους, διά των οποίων – όπως προεκτέθηκε στη σκέψη 2 της παρούσας απόφασης – εκφράζεται η βούληση του οικείου οργανισμού, δεν επέχουν θέση διοικουμένου (βλ. ΣτΕ 2518, 4018, 5401/1987 κ.ά.).
5. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, η ως άνω προσφυγή του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών κατά της υπ’ αριθ. …/13.12.2010 απόφασης της Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής (ΤΔΕ) της Περιφερειακής Διεύθυνσης Κρήτης του ΟΑΕΕ ασκήθηκε στις 10.2.2011 (βλ. την από 10.2.2011 συνημμένη επί του δικογράφου πράξη καταθέσεως), δηλαδή σε χρόνο μεταγενέστερο της έναρξης ισχύος του Ν 3900/2010 . Υπό τα δεδομένα αυτά και ενόψει των προαναφερομένων διατάξεων και της ερμηνείας που δόθηκε σ` αυτές, η ως άνω εκκρεμής προσφυγή προδήλως ασκήθηκε απαραδέκτως από τον αιτούντα Οργανισμό λόγω έλλειψης ενεργητικής νομιμοποίησης αυτού προς άσκησή της κατά τον προαναφερόμενο χρόνο. Κατόπιν τούτων, το Δικαστήριο κρίνει ότι η υπό κρίση αίτησης αναστολής πρέπει να απορριφθεί, κατ’ άρθρον 202 παρ. 2 εδ. β΄ του ΚΔΔ, ανεξαρτήτως της τυχόν ανεπανόρθωτης βλάβης του ΟΑΕΕ από την άμεση εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης. […]
[Απορρίπτει την αίτηση.]