ΕΣ 11 ΓΣ/6-4-2011, η αποζημίωση των ιατρών στα απογευματινά ιατρεία των κρατικών νοσοκομείων αποτελεί εισόδημα και όχι επίδομα ή μισθό και ΑΡΑ ΔΕΝ ΥΠΟΚΕΙΤΑΙ ΣΕ ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΤΟΥ 12% σύμφωνα με το ν. 3833/2010

Ε.Σ

ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΠΡΑΚΤΙΚΑ
ΤΗΣ 11ης ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΣ ΤΗΣ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΤΟΥ
ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΤΗΣ 6ης ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2011

ΜΕΛΗ: Ιωάννης Καραβοκύρης, Πρόεδρος, Νικόλαος Αγγελάρας, Φλωρεντία Καλδή, Γεώργιος Κωνσταντάς, Θεοχάρης Δημακόπουλος, Ανδρονίκη Θεοτοκάτου και Σωτηρία Ντούνη, Αντιπρόεδροι, Ευφροσύνη Κραμποβίτη, Γαρυφαλλιά Καλαμπαλίκη, Ευάγγελος Νταής, Χρυσούλα Καραμαδούκη, Μαρία Βλαχάκη, Νικόλαος Μηλιώνης, Γεώργιος Βοΐλης, Κωνσταντίνος Κωστόπουλος, Γεωργία Μαραγκού, Βασιλική Ανδρεοπούλου, Μαρία Αθανασοπούλου, Ασημίνα Σαντοριναίου, Ελένη Λυκεσά, Σταμάτιος Πουλής, Κωνσταντίνα Ζώη, Δημήτριος Πέππας, Δέσποινα Καββαδία – Κωνσταντάρα, Αγγελική Μυλωνά, Γεωργία Τζομάκα, Αργυρώ Λεβέντη, Στυλιανός Λεντιδάκης και Αντώνιος Κατσαρόλης, Σύμβουλοι.
Ο Αντιπρόεδρος Ευστάθιος Ροντογιάννης και οι Σύμβουλοι Μιχαήλ Ζυμής, Άννα Λιγωμένου, Ευαγγελία – Ελισσάβετ Koυλουμπίνη και Θεολογία Γναρδέλλη απουσίασαν δικαιολογημένα, ενώ η Σύμβουλος Χριστίνα Ρασσιά αποχώρησε από τη διάσκεψη, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 1968/1991.
ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ : Διονύσιος Λασκαράτος.
ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ : Ιωάννα Αντωνογιαννάκη, Επίτροπος, Προϊσταμένη της Γραμματείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Α΄. …………………………………………………………………………
Β΄. Ακολούθως, η Σύμβουλος Ελένη Λυκεσά, που ορίστηκε εισηγήτρια με τα Πρακτικά της 29ης Συνεδρίασης της 7.12.2010 του Ιου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, φέρει προς συζήτηση το ζήτημα της εφαρμογής του άρθρου 1 του ν. 3833/2010 και κατά τον υπολογισμό της αμοιβής που καταβάλλεται στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων της χώρας, λόγω της προσφοράς των υπηρεσιών του κατά τη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων, που προβλέπονταν από το άρθρο 9 του ν. 2889/2001.
Το εν λόγω ζήτημα παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου με τα ως άνω Πρακτικά, ως μείζονος σπουδαιότητας, σύμφωνα με το άρθρο 21 παρ. 1 του π.δ. 774/1980. Ήδη το παραπέμπον Ι Τμήμα δέχθηκε, κατά πλειοψηφία, ότι η αμοιβή όσων προσέφεραν τις υπηρεσίες τους κατά τη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων των νοσοκομείων υπόκειται, από 1.1.2010, στην οριζόντια μείωση ύψους 12% που επιβάλλεται, από το άρθρο 1 παρ. 2 του ν. 3833/2010, στα επιδόματα, τις αποζημιώσεις και τις αμοιβές γενικά των υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α..
Ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο εξέφρασε επί του ανωτέρω ζητήματος την ακόλουθη γνώμη:
«Με τα Πρακτικά του I Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, Συνεδρίαση 29η/07.12.2010 (Θέμα Α΄), τα οποία διαβιβάστηκαν στη Γραμματεία της Υπηρεσίας μας με το ΦΓ16/14735/17.3.2011 έγγραφο της Υπηρεσίας Επιτρόπου στη Γραμματεία της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου και αφορούν την από 15.9.2010 έκθεση διαφωνίας της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη Γενική Γραμματεία Μακεδονίας – Θράκης σχετικά με τη θεώρηση ή μη των 945, 946, 947 και 1025, οικονομικού έτους 2010, χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ», συνολικού ποσού 46.190 ευρώ, παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου το μείζονος σπουδαιότητας ζήτημα αν οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ν. 3833/2010, με τις οποίες περιορίζονται, από 1.1.2010, κατά ποσοστό 12% τα πάσης φύσεως επιδόματα, αποζημιώσεις και αμοιβές γενικά που λαμβάνουν οι υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ., καταλαμβάνουν και τις αμοιβές που καταβάλλονται στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων της χώρας για τη συμμετοχή του στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 2889/2001 και της Υ4α/Γ.Π.οικ.40620/6.12.2001 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας. Επί του ζητήματος αυτού η γνώμη μας είναι η ακόλουθη:
1. Με τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 2889/2001 «Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του Εθνικού Συστήματος Υγείας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 37) καθιερώθηκε στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. η λειτουργία απογευματινών ιατρείων, μετά το τακτικό ωράριο, καθώς και η διενέργεια διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων. Στα εν λόγω απογευματινά ιατρεία μπορεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του το ιατρικό (Διευθυντές ιατροί, Αναπληρωτές Διευθυντές ιατροί, Επιμελητές ιατροί, πανεπιστημιακοί ιατροί με τίτλο ειδικότητας, ειδικευμένοι ιατροί) και νοσηλευτικό προσωπικό των νοσοκομείων. Οι αμοιβές για τις επισκέψεις στα απογευματινά ιατρεία καταβάλλονται απευθείας στο νοσοκομείο από τους εξεταζόμενους ασθενείς και συνιστούν έσοδο του εκάστοτε νοσοκομείου. Με την παράγραφο 5 του άρθρου 13 του ίδιου νόμου ορίζεται ότι τα εισοδήματα των ιατρών από την παραπάνω εργασία θεωρούνται ότι προέρχονται από άσκηση ιδιωτικού έργου και φορολογούνται σύμφωνα με τη διάταξη της παραγράφου 2 περ. Ζ΄ του άρθρου 4 του ν. 2238/1994 (Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος). Περαιτέρω, με το άρθρο 2 της Υ4α/Γ.Π.οικ.40620/6.12.2001 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας «Ολοήμερη λειτουργία Νοσοκομείων και καθορισμός του ύψους της αμοιβής για επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο, καθώς και του ποσοστού που κατανέμεται στο νοσοκομείο και στο προσωπικό που απασχολείται στην ολοήμερη λειτουργία» (ΦΕΚ Β΄ 1643), που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων του άρθρου 9 του ν. 2889/2001, καθορίστηκε το ύψος της αμοιβής που υποχρεούνται να καταβάλλουν οι ασθενείς για την επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο, ενώ με το άρθρο 6 ορίστηκε το ποσοστό εκ των παραπάνω αμοιβών που κατανέμεται στους ιατρούς και το λοιπό προσωπικό που απασχολείται στην απογευματινή λειτουργία των ιατρείων, χειρουργείων και εργαστηρίων.
2. Στο άρθρο 1 του ν. 3833/2010 «Προστασία της εθνικής οικονομίας – Επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης» (ΦΕΚ Α΄ 40) ορίζεται: «1. (…) 2. Τα πάσης φύσεως επιδόματα, αποζημιώσεις και αμοιβές γενικά, καθώς και τα με οποιαδήποτε άλλη ονομασία οριζόμενα και από οποιαδήποτε γενική ή ειδική διάταξη προβλεπόμενα των λειτουργών και υπαλλήλων του Δημοσίου, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), των μόνιμων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και αντιστοίχων της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και του Πυροσβεστικού και Λιμενικού Σώματος μειώνονται κατά ποσοστό δώδεκα τοις εκατό (12%) (…) 3. Από τη μείωση της προηγούμενης παραγράφου εξαιρούνται τα επιδόματα που προβλέπονται στις παρακάτω διατάξεις, όπως ισχύουν κάθε φορά: α) οικογενειακής παροχής (…) β) χρόνου υπηρεσίας (…) γ) εφημεριών (…) δ) ραδιενέργειας (…) ε) ειδικής απασχόλησης (…) στ) ειδικών συνθηκών εργασίας (…) ζ) επικίνδυνης εργασίας (…) η) καταδυτικού (…) θ) αναπηρίας και κινδύνου (…) ι) μεταπτυχιακών σπουδών (…) ια) αποφοίτων Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης (…) ιβ) κινήτρου απόδοσης (…) ιγ) ειδικής αποζημίωσης (…)». Με τις παραπάνω διατάξεις επιβλήθηκε, από 1.1.2010, μείωση κατά ποσοστό 12% όλων των επιδομάτων, αποζημιώσεων και αμοιβών γενικά, ανεξάρτητα από την ονομασία τους και τη γενική ή ειδική διάταξη που τα προβλέπει, τα οποία λαμβάνουν οι υπάλληλοι ή λειτουργοί του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α.. Από τη μείωση αυτή δεν εξαιρείται η αμοιβή που καταβάλλεται στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων της χώρας για τη συμμετοχή του στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων με βάση τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 2889/2001 και του άρθρου 2 της Υ4α/Γ.Π.οικ.40620/6.12.2001 κοινής υπουργικής απόφασης, καθόσον δεν συμπεριλαμβάνεται στις ρητά αναφερόμενες εξαιρέσεις. Η μείωση δε αυτή δεν συναρτάται με την προαιρετική ή μη συμμετοχή των ανωτέρω προσώπων (ιατρών, νοσηλευτών κ.λπ.) στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων, ούτε με τη φορολογική μεταχείριση των εισπραττόμενων αμοιβών.
3. Στην κρινόμενη περίπτωση, με τις 19/15.6.2010 (θέμα 32ο) και 20/17.6.2010 (θέμα 28ο) αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του Γενικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ», όπως η πρώτη τροποποιήθηκε με την 22/1.7.2010 (θέμα 6ο) όμοια, εγκρίθηκε η δαπάνη των αμοιβών του ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού που απασχολήθηκε στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων του ανωτέρω νοσοκομείου κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο 2010. Σε εκτέλεση των ανωτέρω αποφάσεων εκκαθαρίστηκε η σχετική δαπάνη από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Ιδρύματος, χωρίς να υπολογιστεί η μείωση κατά ποσοστό 12% που επιβλήθηκε στις αμοιβές των υπαλλήλων και λειτουργών των Ν.Π.Δ.Δ. από 1.1.2010, βάσει των διατάξεων του άρθρου 1 παρ. 2 του ν. 3833/2010.
Με τα δεδομένα αυτά, η εν λόγω δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον, σύμφωνα με όσα εκτίθενται στην προηγούμενη σκέψη, οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 1 του ν. 3833/2010, με τις οποίες περιορίζονται, από 1.1.2010, κατά ποσοστό 12% τα πάσης φύσεως επιδόματα, αποζημιώσεις και αμοιβές γενικά που λαμβάνουν οι υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ., καταλαμβάνουν και τις αμοιβές που καταβάλλονται στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων της χώρας για τη συμμετοχή του στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων.

Αθήνα, 29 Μαρτίου 2011
Ο Γενικός Επίτροπος Επικρατείας του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΛΑΣΚΑΡΑΤΟΣ»

Ι. Η Εισηγήτρια Σύμβουλος Ελένη Λυκεσά εξέθεσε τα ακόλουθα:
1. Η Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη Γενική Γραμματεία Μακεδονίας Θράκης αρνήθηκε, με την 32/9.8.2010 πράξη επιστροφής, να θεωρήσει τα 945, 946, 947 και 1025, οικονομικού έτους 2010, χρηματικά εντάλματα πληρωμής, συνολικού ποσού 46.190,00 ευρώ, που εκδόθηκαν από το Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ» για την καταβολή αμοιβής στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό του, λόγω συμμετοχής του στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων του κατά τους μήνες Απρίλιο και Μάιο 2010. Ως αιτιολογία της άρνησής της η Επίτροπος πρόβαλε ότι κατά τον υπολογισμό της εν λόγω αμοιβής δεν επιβλήθηκε μείωση κατά 12%, όπως, από το άρθρο 1 του ν. 3833/2010, προβλέπεται, από 1.1.2010, για τα πάσης φύσης επιδόματα, αποζημιώσεις και αμοιβές των υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α..
2. Το Ι Τμήμα που επιλήφθηκε της υπόθεσης, εξέδωσε τα Πρακτικά της 29ης Συνεδρίασης αυτού της 7.12.2010, με τα οποία έκρινε, κατά πλειοψηφία, ότι η αμοιβή που καταβάλλεται στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων της χώρας, λόγω της προσφοράς των υπηρεσιών του κατά τη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων του άρθρου 9 του ν. 2889/2001, υπόκειται, από 1.1.2010, στην οριζόντια μείωση ύψους 12% που επιβάλλεται, από το άρθρο 1 παρ. 2 του ν. 3833/2010, στα επιδόματα, τις αποζημιώσεις και τις αμοιβές γενικά των υπαλλήλων και λειτουργών του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α. Στην κρίση αυτή οδηγήθηκε με την αιτιολογία ότι η αμοιβή αυτή δεν συμπεριλαμβάνεται στα επιδόματα που εξαιρούνται ρητά από την προαναφερόμενη μείωση και αναφέρονται στην παρ. 3 του ίδιου ως άνω άρθρου. Λόγω όμως της μείζονος σπουδαιότητας του θέματος και της γενικότερης σημασίας του για τη λειτουργία των νοσοκομείων, παρέπεμψε το ζήτημα στην Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 παρ. 1 του π.δ. 774/1980. Ειδικότερα η Ολομέλεια ερωτάται εάν η παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3833/2010, που περιορίζει, από 1.1.2010, κατά ποσοστό 12% τα πάσης φύσης επιδόματα, αποζημιώσεις και αμοιβές γενικά που λαμβάνουν οι υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. καταλαμβάνει και την αμοιβή που καταβάλλεται στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων της χώρας για τη συμμετοχή του στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων του άρθρου 9 του ν. 2889/2001.
3. Ο ν. 2889/2001 «Βελτίωση και εκσυγχρονισμός του Εθνικού Συστήματος Υγείας και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ-Α΄, 37) όριζε στο άρθρο 9, όπως αυτό ίσχυε πριν την αντικατάστασή του με το άρθρο 1 του ν. 3868/2010, ότι «1. … επιτρέπεται στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. μετά το τακτικό ωράριο, η λειτουργία απογευματινών ιατρείων και η διενέργεια διαγνωστικών και θεραπευτικών πράξεων. Στα απογευματινά ιατρεία … μπορούν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους: α) οι Διευθυντές ιατροί, β) οι Αναπληρωτές Διευθυντές ιατροί, … 2. … Οι ιατροί που απασχολούνται σε απογευματινό ιατρείο δεν επιτρέπεται να είναι σε εφημερία … 3. Η αμοιβή για την επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο καταβάλλεται απευθείας στο νοσοκομείο από τον εξεταζόμενο ασθενή. Η αμοιβή για τις διαγνωστικές και θεραπευτικές πράξεις, … καταβάλλονται στο νοσοκομείο … είτε από τον ασθενή είτε από τον ασφαλιστικό του φορέα. … Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας καθορίζεται το ύψος της αμοιβής, που καταβάλλεται για την επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο, καθώς και το ποσοστό που παρακρατείται από το νοσοκομείο και το ποσοστό που κατανέμεται στους ιατρούς και το λοιπό προσωπικό που απασχολείται στην απογευματινή λειτουργία των ιατρείων, χειρουργείων και εργαστηρίων, … Η καταβαλλόμενη στο νοσοκομείο αμοιβή, για επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο και για τις λοιπές ιατρικές πράξεις και επεμβάσεις, … κατατίθεται σε ειδικό λογαριασμό του νοσοκομείου, …» και στο άρθρο 13 ότι «1. … 5. Τα εισοδήματα των ιατρών του Ε.Σ.Υ., από την απογευματινή εργασία της παρ. 1 του άρθρου 9 του νόμου αυτού, … θεωρούνται ότι προέρχονται από άσκηση ιδιωτικού έργου και φορολογούνται σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 2 περ. Ζ΄ του άρθρου 4 του ν. 2238/1994 (ΦΕΚ 151 Α΄). …». Κατ’ εξουσιοδότηση του ως άνω άρθρου 9 του ν. 2889/2001 εκδόθηκε η Υ4α/Γ.Π.οικ.40620/6.12.2001 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας «Ολοήμερη λειτουργία Νοσοκομείων και καθορισμός του ύψους της αμοιβής για επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο καθώς και του ποσοστού που κατανέμεται στο νοσοκομείο και στο προσωπικό που απασχολείται στην ολοήμερη λειτουργία» (ΦΕΚ-Β΄, 1643) με την οποία ορίστηκε, στο άρθρο 2 ότι «Η αμοιβή για την επίσκεψη σε απογευματινό ιατρείο … καθορίζεται ως ακολούθως: Α. Για τους Πανεπιστημιακούς ιατρούς: Καθηγητές 90 ευρώ … Β. Για τους ιατρούς κλάδου ιατρών Ε.Σ.Υ των: α) Νοσοκομείων των νομών Αττικής και Θεσσαλονίκης … Διευθυντές 75 ευρώ, …» και στο άρθρο 6 ότι «Από το προϊόν του ειδικού λογαριασμού, το ποσοστό που παρακρατείται από το νοσοκομείο και το ποσοστό που κατανέμεται στους ιατρούς και το λοιπό προσωπικό που απασχολείται στην απογευματινή λειτουργία των ιατρείων, … καθορίζεται ως εξής: Α. Οι ιατροί, που διενεργούν απογευματινό ιατρείο, αμείβονται κατά πράξη με το 60% της αμοιβής … Το 40% παρακρατείται από το νοσοκομείο. … ΣΤ. Από το προϊόν του ειδικού λογαριασμού, που παρακρατείται από το νοσοκομείο, το … προσωπικό, που απασχολείται στην ολοήμερη λειτουργία, αμείβεται με 10 ευρώ ανά ώρα απασχόλησης έκαστος. …».
4. Κατ’ εξουσιοδότηση του ίδιου άρθρου 9 του ν. 2889/2001 εκδόθηκε και η ΔΥ5α/οικ.40927/10.12.2001 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Υγείας και Πρόνοιας «Σύσταση Ειδικών Λογαριασμών των Νοσοκομείων» (ΦΕΚ-Β΄, 1679) με την οποία ορίστηκαν τα εξής: Άρθρο 1: «Συνιστάται σε κάθε Νοσοκομείο … Ειδικός Λογαριασμός, για την διαχείριση και αξιοποίηση των πόρων, που προέρχονται από την λειτουργία των απογευματινών ιατρείων …». Άρθρο 3: «1. Οι πόροι του Λογαριασμού προέρχονται από αμοιβές, που θα καταβάλλονται από την λειτουργία των απογευματινών ιατρείων …». Άρθρο 4: «1. Η Διοίκηση και Διαχείριση του Λογαριασμού πραγματοποιείται από τα όργανά του και είναι ανεξάρτητη από τη διοίκηση και διαχείριση του Νοσοκομείου. …». Στη συνέχεια όμως με το άρθρο 2 του ν. 3697/2008 «Ενίσχυση της διαφάνειας του Κρατικού Προϋπολογισμού, έλεγχος των δημοσίων δαπανών, μέτρα φορολογικής δικαιοσύνης και άλλες διατάξεις. (ΦΕΚ-Α΄, 194) καταργήθηκαν οι ειδικοί λογαριασμοί και μεταξύ αυτών και οι ειδικοί λογαριασμοί των νοσοκομείων και προβλέφθηκε ότι «1. … 3. Τα περιουσιακά στοιχεία των ειδικών λογαριασμών … αποτελούν … περιουσία του οικείου φορέα όταν λειτουργούν σε Ν.Π.Δ.Δ. … Αντίστοιχα, οι πόροι και το προϊόν τους αποτελούν … περιουσία του οικείου φορέα στου οποίου τον προϋπολογισμό αυτοδίκαια περιέρχονται, … 4. … 6. Οι παράγραφοι 4 και 5 δεν εφαρμόζονται για τους Ειδικούς Λογαριασμούς Απογευματινών Ιατρείων. Τυχόν προβλεπόμενοι πόροι από οποιαδήποτε αιτία, δαπάνες, … και τα προβλεπόμενα για το προσωπικό των νοσηλευτικών ιδρυμάτων ποσοστά διατηρούνται σε ισχύ και περιέρχονται στον προϋπολογισμό του οικείου νοσηλευτικού ιδρύματος του οποίου αποτελούν έσοδο ή δαπάνη …».
5. Τέλος με το άρθρο 1 του ν. 3833/2010 «Προστασία της εθνικής οικονομίας – Επείγοντα μέτρα για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης» (ΦΕΚ-Α΄, 40), όπως η παρ. 3 αυτού, συμπληρώθηκε με τις παρ. 3 και 4 του άρθρου 90 του ν. 3842/2010, ορίστηκε ότι «1. … 2. Τα πάσης φύσεως επιδόματα, αποζημιώσεις και αµοιβές γενικά, καθώς και τα µε οποιαδήποτε άλλη ονομασία οριζόμενα και από οποιαδήποτε γενική ή ειδική διάταξη προβλεπόμενα των λειτουργών και υπαλλήλων του Δημοσίου, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), … μειώνονται κατά ποσοστό δώδεκα τοις εκατό (12%). … 3. Από τη μείωση της προηγούμενης παραγράφου εξαιρούνται τα επιδόματα που προβλέπονται στις παρακάτω διατάξεις, …: α) οικογενειακής παροχής …, β) χρόνου υπηρεσίας …, γ) εφημεριών …, δ) ραδιενέργειας …, ε) ειδικής απασχόλησης …, στ) ειδικών συνθηκών εργασίας …, ζ) επικίνδυνης εργασίας …, η) καταδυτικού …, θ) αναπηρίας και κινδύνου …, ι) μεταπτυχιακών σπουδών …, ια) αποφοίτων Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης …, ιβ) κινήτρου απόδοσης …, ιγ) ειδικής αποζημίωσης … καθώς και αυξημένης επιχειρησιακής ετοιμότητας μονάδων, …».
6. Σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, με το άρθρο 9 του ν. 2889/2001 επιτράπηκε να λειτουργούν στα νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., μετά τη λήξη του τακτικού ωραρίου τους, απογευματινά ιατρεία, στα οποία μπορούσαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους οι νοσοκομειακοί γιατροί προαιρετικά, κατά κατηγορίες ανάλογα με τη δυναμικότητα του νοσοκομείου και υπό την προϋπόθεση ότι κατά τον ίδιο χρόνο δεν τελούσαν σε εφημερία. Το ύψος της αμοιβής για κάθε υπηρεσία που παρέχονταν στα ιατρεία αυτά, το μέρος αυτής που κατανέμονταν στους γιατρούς, στο νοσηλευτικό και στο λοιπό απασχολούμενο προσωπικό του νοσοκομείου όπως και το ποσοστό που παρακρατούνταν τελικά από το ίδιο το νοσοκομείο καθορίστηκε με υπουργική απόφαση. Η ως άνω αμοιβή καταβαλλόταν απευθείας στο νοσοκομείο για τη μεν επίσκεψη στα απογευματινά ιατρεία αποκλειστικά από τον εξεταζόμενο ασθενή, ο οποίος επέλεγε το θεράποντα γιατρό του, ενώ για τις διαγνωστικές και θεραπευτικές πράξεις είτε από τον ασθενή είτε από τον ασφαλιστικό του φορέα και καταθέτονταν αρχικά σε Ειδικό Λογαριασμό, που είχε συσταθεί για το σκοπό αυτό σε κάθε νοσοκομείο και λειτουργούσε εντελώς ανεξάρτητα από τη διαχείριση αυτού, μετά δε την κατάργηση των Λογαριασμών αυτών, περιέρχονταν και εντάσσονταν μεν στον προϋπολογισμό του νοσοκομείου, για να κατανεμηθεί όμως και πάλι, σύμφωνα με τα ποσοστά που είχαν καθοριστεί, μεταξύ των γιατρών του λοιπού εργαζόμενου προσωπικού και του νοσοκομείου.
7. Ενόψει αυτών η ανωτέρω απασχόληση των γιατρών στα απογευματινά ιατρεία συνιστούσε επιτρεπόμενη άσκηση ιδιωτικής επαγγελματικής δραστηριότητας στο χώρο του νοσοκομείου, η οποία αμείβονταν με ειδικά καθορισμένο τιμολόγιο και κατά το μεγαλύτερο μέρος της με ιδιωτική δαπάνη των ίδιων των ασθενών. Μετά την κατάργηση των ειδικών λογαριασμών η οικονομική υπηρεσία του νοσοκομείου μεσολαβούσε μόνο για τη διεκπεραίωση της διαδικασίας και την απόδοση στους γιατρούς και στο λοιπό απασχολούμενο προσωπικό της αμοιβής που τους αντιστοιχούσε και την οποία εισέπραττε για λογαριασμό τους. Συγκεκριμένα το νοσοκομείο απέδιδε υποχρεωτικά το 60% ή άλλο ειδικά οριζόμενο ποσοστό της εισπραττόμενης αμοιβής στο γιατρό που παρείχε τις σχετικές υπηρεσίες και 10 ευρώ ανά ώρα απασχόλησης στα μέλη του λοιπού προσωπικού του νοσοκομείου που συμμετείχαν στην απογευματινή λειτουργία και ως εκ τούτου το μέρος αυτό της αμοιβής συνιστούσε προσωρινό και μόνο πόρο του προϋπολογισμού του, αφού αποκλειστικός προορισμός του ήταν η περαιτέρω απόδοσή του (ΕΣ IV Τμ. απόφ. 955/2009). Επομένως, η ανωτέρω προαιρετική εργασία των γιατρών και του λοιπού προσωπικού ήταν εντελώς ανεξάρτητη από την εργασία που προσέφεραν υποχρεωτικά κατά το τακτικό ωράριο του νοσοκομείου, λόγω της υπαλληλικής τους σχέσης, για την οποία τους καταβάλλονταν και οι σχετικές αποδοχές. Για το λόγο αυτό άλλωστε δεν ήταν επιτρεπτή η απασχόληση των γιατρών σε απογευματινό ιατρείο σε χρόνο που τελούσαν σε εφημερία, η οποία συνιστά μέρος της υπαλληλικής τους υποχρέωσης. Τα ανωτέρω επιβεβαιώνονται και από το άρθρο 13 του ν. 2889/2001, το οποίο προβλέπει ρητά ότι τα εισοδήματα των γιατρών από την εν λόγω απογευματινή εργασία θεωρούνται ότι προέρχονται από άσκηση ιδιωτικού έργου και φορολογούνται αντίστοιχα, σύμφωνα δηλαδή με τις διατάξεις περί ελευθερίων επαγγελμάτων.
8. Περαιτέρω, με το άρθρο 1 του ν. 3833/2010, επιβλήθηκε από 1.1.2010, με σκοπό την περιστολή των κρατικών δαπανών ενόψει των δυσμενών οικονομικών συνθηκών που αντιμετωπίζει η χώρα, μείωση των αποδοχών των λειτουργών και υπαλλήλων του Δημοσίου, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης αλλά και των εν γένει υπηρετούντων με οποιαδήποτε σχέση εργασίας στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, (βλ. αιτιολογική έκθεση επί του άρθρου 1 του νόμου αυτού), μέσω της μείωσης, σε ποσοστό δώδεκα τοις εκατό (12%), των επιδομάτων, αποζημιώσεων και εν γένει αµοιβών τους, ανεξάρτητα από την ονομασία αυτών και τη γενική ή ειδική διάταξη που τα προβλέπει, με εξαίρεση όσα απαριθμούνται στην παρ. 3 του ίδιου άρθρου 1 του ν. 3833/2010. Με βάση όσα προαναφέρθηκαν η μείωση αυτή δεν καταλαμβάνει την αμοιβή των γιατρών και του λοιπού προσωπικού των νοσοκομείων λόγω της απασχόλησής τους στα απογευματινά ιατρεία του άρθρου 9 του ν. 2889/2001, αφού η αμοιβή αυτή δεν συνιστά μέρος των μηνιαίων αποδοχών τους λόγω παροχής των υπηρεσιών της υπαλληλικής τους θέσης, αλλά αντίθετα αποζημίωση λόγω άσκησης ιδιωτικού έργου, η οποία κυμαίνεται ανάλογα με τον αριθμό των ιατρικών πράξεων που κάθε μήνα εκτελούν. Για το λόγο αυτό άλλωστε δεν ήταν δυνατόν η αμοιβή αυτή να περιληφθεί και στα εξαιρούμενα από την ανωτέρω μείωση επιδόματα που ορίζονται στην παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 3833/2010.
9. Μετά από αυτά η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3833/2010 που περιορίζει, από 1.1.2010, κατά ποσοστό 12% τα πάσης φύσης επιδόματα, αποζημιώσεις και αμοιβές γενικά που λαμβάνουν οι υπάλληλοι και λειτουργοί του Δημοσίου και των Ν.Π.Δ.Δ. δεν καταλαμβάνει και την αμοιβή που καταβάλλεται στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων της χώρας για τη συμμετοχή του στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων του άρθρου 9 του ν. 2889/2001.
ΙΙ. Η Ολομέλεια, μετά από διαλογική συζήτηση μεταξύ των μελών της, αποδέχθηκε κατά πλειοψηφία την ανωτέρω εισήγηση.
ΙΙΙ. Μειοψήφησαν τέσσερα (4) μέλη του Δικαστηρίου, ήτοι οι Αντιπρόεδροι Φλωρεντία Καλδή και Γεώργιος Κωνσταντάς και οι Σύμβουλοι Νικόλαος Μηλιώνης και Αγγελική Μυλωνά, οι οποίοι διατύπωσαν την ακόλουθη γνώμη : «Με την παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 3833/2010, που συνιστά επείγον μέτρο προστασίας της εθνικής οικονομίας και αντιμετώπισης της δημοσιονομικής κρίσης, προβλέπεται από 1.1.2010 οριζόντια μείωση κατά ποσοστό 12% όλων των επιδομάτων, αποζημιώσεων και αμοιβών γενικά, τα οποία λαμβάνουν οι υπάλληλοι ή λειτουργοί του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α.. Από τη μείωση αυτή εξαιρούνται αποκλειστικά και μόνο τα ρητά αναφερόμενα στην παρ. 3 του ίδιου άρθρου επιδόματα. Συνεπώς, η αμοιβή που καταβάλλεται στο ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό των νοσοκομείων της χώρας για τη συμμετοχή του στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων υπόκειται και αυτή σε μείωση κατά ποσοστό 12% από 1.1.2010, καθόσον δεν συμπεριλαμβάνεται στις ρητά αναφερόμενες στην παρ. 3 του ίδιου άρθρου εξαιρέσεις. Η μείωση δε αυτή, του νόμου μη διακρίνοντος, δεν επηρεάζεται ούτε συναρτάται από την προαιρετική ή μη συμμετοχή των ανωτέρω προσώπων (ιατρών, νοσηλευτών κ.λπ.) στη λειτουργία των απογευματινών ιατρείων, ούτε από τη φορολογική μεταχείριση των εισπραττόμενων αμοιβών, οι οποίες σε κάθε περίπτωση, μετά τη θέση σε ισχύ του ν. 3697/2008, καθίστανται έσοδα του προϋπολογισμού του οικείου νοσηλευτικού ιδρύματος, το οποίο και βαρύνεται με την υποχρέωση καταβολής του αντίστοιχου μέρους αυτών στο συμμετέχον ιατρικό, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό.
IV. Μετά από αυτά πρέπει η κρινόμενη υπόθεση να αναπεμφθεί στο αρμόδιο Ι Τμήμα για την περαιτέρω εξέτασή της.
Μετά το τέλος της συνεδριάσεως συντάχθηκε το παρόν πρακτικό, το οποίο, αφού θεωρήθηκε και εγκρίθηκε από τον Πρόεδρο, υπογράφεται από τον ίδιο και τη Γραμματέα.