2650/2010 ΤΜΗΜΑ V
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 13 Μαΐου 2010, με την ακόλουθη σύνθεση: Θεοχάρης Δημακόπουλος, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Τμήματος, Γαρυφαλλιά Καλαμπαλίκη και Αργυρώ Λεβέντη, Σύμβουλοι, Ασημίνα Σακελλαρίου (εισηγήτρια) και Εριέττα Πίσχου, Πάρεδροι, με συμβουλευτική ψήφο.
Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας: Παραστάθηκε ο Κωνσταντίνος Τόλης, Αντεπίτροπος, ως νόμιμος αναπληρωτής του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας, ο οποίος είχε κώλυμα.
Γραμματέας: Αικατερίνη Μιχαηλίδη, υπάλληλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου (κατηγορίας ΠΕ, με βαθμό Α΄),
Για να δικάσει την, από 20 Δεκεμβρίου 2002 (ημερομηνία κατάθεσης στην Υπηρεσία του Επιτρόπου του Ελ. Συν. στο Νομό Θεσσαλονίκης 24.12.2002), έφεση:
Του Εμμανουήλ Καραχάλιου, κατοίκου Πατρών, (οδός Κύπρου αριθμός 9), ο οποίος δεν εμφανίστηκε,
κατά του Ελληνικού Δημοσίου, το οποίο εκπροσωπείται νόμιμα από τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος παραστάθηκε δια του Παρέδρου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Κωνσταντίνου Κατσούλα,
κατά του Υπουργού Εθνικής Άμυνας και
κατά α) του 1258/11.10.2002 αδιαβάθμητου σήματος του Αρχηγού ΓΕΑ, β) των διατάξεων του άρθρου 8 του ν. 2084/1992 (ΦΕΚ Α΄ 165), γ) του Φ.846/34-38/ΑΔ.928438/23.4.2001/Γ.Ε.Α./Δ3/1Α εγγράφου του Υπαρχηγού ΓΕΑ, με το οποίο παρέχονται συμπληρωματικές οδηγίες μηχανογραφικής εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 8 του ν. 2084/1992, δ) των Φ.846.1/934391/24.12.1992/ΓΕΑ/Δ3/1, Φ.848/7/41428α/Σ.1593/29.12.2000/ ΕΠΥΕΘΑ/Δ/ΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ/3α, Φ.846.1/ ΑΔ.34952/4.2.1991 /ΓΕΑ /Γ2/1Α εγγράφων, με τα οποία παρέχονται οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 2084/1992, ε) των ενδεχομένως εκδοθεισών καταλογιστικών διαταγών ή άλλης φύσεως συναφών διαταγών και στ) κάθε άλλης πράξης ή παράλειψης της Διοίκησης.
Κατά τη συζήτηση που ακολούθησε το Δικαστήριο άκουσε:
Τον εκπρόσωπο του Ελληνικού Δημοσίου, ο οποίος ζήτησε την απόρριψη της έφεσης. Και
Τον Αντεπίτροπο της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο, ο οποίος πρότεινε την έκδοση μη οριστικής απόφασης για συμπλήρωση των στοιχείων του φακέλου.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.
Αφού μελέτησε την δικογραφία
Σκέφθηκε κατά το νόμο
Αποφάσισε τα ακόλουθα:
Ι. Η υπό κρίση έφεση, νόμιμα εισάγεται για συζήτηση, μετά την έκδοση της 1845/2009 απόφασης του Τμήματος τούτου, με την οποία διατάχθηκε ο χωρισμός των εφέσεων που άσκησαν από κοινού τριάντα τρεις εκκαλούντες, μεταξύ των οποίων και ο Εμμανουήλ Καραχάλιος, με το από 20.12.2002 ίδιο δικόγραφο, λόγω έλλειψης των προβλεπόμενων στο άρθρο 12 του π.δ. 1225/1981 προϋποθέσεων ομοδικίας.
ΙI. Το π.δ/γμα 1225/1981 «Περί εκτελέσεως των περί Ελεγκτικού Συνεδρίου διατάξεων» (ΦΕΚ 304 Α΄), ορίζει στο άρθρο 16, ότι : «Οι άλλοι πλην του Δημοσίου διάδικοι παρίστανται μετά ή δια πληρεξουσίου δικηγόρου (…)», στο άρθρο 17, ότι: «1. Ο διορισμός του πληρεξουσίου γίνεται δι’ εγγράφου (…) 2. Το παρέχον την πληρεξουσιότητα έγγραφον δύναται να είναι δημόσιον ή και ιδιωτικόν. (…)», στο άρθρο 18, ότι: «1. (…) 3. Ο πληρεξούσιος είναι υποχρεωτικώς και αντίκλητος του εντολέως αυτού διά τας αφορώσας την, εις ην παρίσταται, δίκην κοινοποιήσεις (…)», στο άρθρο 34, ότι: «Η επίδοσις γίνεται: 1. Εις τον προς ον αύτη ή τον πληρεξούσιον ή τον αντίκλητον αυτού. (…)», στο άρθρο 35, ότι : «1. Η επίδοσις προς το δημόσιον, τα Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. και πάσαν άλλην αρχήν γίνεται… 2. Εις πάσαν άλλην περίπτωσιν η επίδοσις δύναται να γίνει εις πάντα τόπον, εις τον οποίον ευρίσκεται ο προς ον είναι επιδοτέον το έγγραφον. 3. Εάν ο εν τη προηγουμένη παραγράφω έχη εις τον τόπον εις τον οποίον πρόκειται να γίνη η επίδοσις, γνωστήν κατοικίαν ή επαγγελματικήν εγκατάστασιν, ή εργάζεται αυτόθι ως υπάλληλος, εργάτης ή υπηρέτης …η εκτός του χώρου της κατοικίας, ή της επαγγελματικής εγκαταστάσεως ή της εργασίας του, επίδοσις δεν δύναται να γίνη άνευ της συναινέσεως αυτού. (..)», στο άρθρο 40 παρ. 1, ότι: «Επί αξιωματικών, υπαξιωματικών, οπλιτών ή οργάνων των ενόπλων δυνάμεων της Χώρας ….., η επίδοσις δύναται να γίνη και προς τον διοικητήν της μονάδος … εις ην ανήκουν, υποχρεούμενον να παραδώση ή να διαβιβάση αμμελιτί το έγγραφον εις τον προς όν απευθύνεται. Τοιαύτη επίδοσις δεν συγχωρείται α) προκειμένου περί ανωτάτων αξιωματικών (…).», στο άρθρο 43 ότι: «1. Πας διάδικος εν τη ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου δίκη, εξαιρέσει του Δημοσίου (…) υποχρεούται διά του πρώτου προς το Συνέδριον απευθυνομένου δικογράφου να διορίση ως αντίκλητον πρόσωπον, έχον την κατοικίαν αυτού εν τη έδρα του Ελεγκτικού Συνεδρίου. (…)», στο άρθρο 59 ότι: «Η κλήσις προς συζήτησιν επιδίδεται προς τους διαδίκους τουλάχιστον οκτώ πλήρεις ημέρας προ της συζητήσεως. (…)» και στο άρθρο 65 ότι: «1. Εάν τις των διαδίκων δεν εμφανισθή κατά την συζήτησιν, το δικαστήριον εξετάζει αυτεπαγγέλτως αν εκλητεύθη νομίμως και εμπροθέσμως. 2. Εάν τις των διαδίκων δεν εκλητεύθη, ή δεν εκλητεύθη νομίμως και εμπροθέσμως, το δικαστήριον κηρύσσει απαράδεκτον την συζήτησιν, ορίζει νέαν τακτήν δικάσιμον, δι’ απλής σημειώσεως επί του πινακίου και διατάσσει την κατ’ αυτήν εγγραφήν της υποθέσεως και την νόμιμον κλήτευσιν των διάδικων (…)».
Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγονται, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα: Η κλήση του ιδιώτη διαδίκου να παραστεί στην ορισθείσα για τη συζήτηση της υπόθεσής του δικάσιμο, επιδίδεται οκτώ πλήρεις ημέρες πριν από αυτήν προσωπικά στον ίδιο ή στο δικαστικό του πληρεξούσιο ή στον αντίκλητό του ή εφόσον πρόκειται για αξιωματικό των ενόπλων δυνάμεων, στο διοικητή της μονάδας ο οποίος οφείλει να του παραδώσει την κλήση χωρίς καθυστέρηση. Εξάλλου, σύμφωνα με την κρατήσασα γνώμη, ο δικηγόρος που υπογράφει το δικόγραφο της έφεσης είναι αυτοδικαίως και αντίκλητος του εκκαλούντος μόνον εάν η κατοικία του ή ο χώρος της εργασίας του βρίσκεται στην έδρα του δικαστηρίου. Και τούτο διότι η υπαγορευόμενη από την αρχή της οικονομίας της δίκης ιδιότητα του αντικλήτου για την παραλαβή διαδικαστικών εγγράφων προϋποθέτει την εγκατάστασή του στην έδρα του δικαστηρίου. Συναφώς, αν το δικόγραφο υπογράφεται από δικηγόρο που δεν κατοικοεδρεύει στην Αθήνα, πρέπει με αυτό να διορίζεται αντίκλητος που κατοικεί σ’ αυτήν και να αναφέρεται η διεύθυνσή του. Κατά συνέπεια, η κοινοποίηση της κλήσης προς συζήτηση προς μη εγκατεστημένο ή διαμένοντα στην Αθήνα πληρεξούσιο δικηγόρο δεν δύναται να εκληφθεί ότι διενεργήθηκε προς αντίκλητο του εκκαλούντος.
Κατά τη γνώμη, όμως, των Παρέδρων Ασημίνας Σακελλαρίου και Εριέττας Πίσχου, που μετέχουν με συμβουλευτική ψήφο, από την αδιάστικτη και κατ’ απόλυτο τρόπο διατύπωση της προεκτεθείσας παραγράφου 3 του άρθρου 18 συνάγεται ότι ο υπογράφων το δικόγραφο της έφεσης ως πληρεξούσιος δικηγόρος του εκκαλούντος, καθίσταται εκ του διορισμού του αντίκλητος αυτού για όλες τις επιδόσεις που αφορούν τη δίκη στην οποία είναι πληρεξούσιος, ανεξαρτήτως του τόπου όπου ευρίσκεται η κατοικία ή ο χώρος της εργασίας του. Περαιτέρω, σε κάθε περίπτωση ο ιδιώτης διάδικος με το πρώτο δικόγραφο που απευθύνεται στο δικαστήριο έχει δικαίωμα να διορίσει ως αντίκλητο και άλλο πρόσωπο που έχει την κατοικία ή το χώρο της εργασίας του στην έδρα του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Συντρεχόντων δε περισσοτέρων αντικλήτων, οι κοινοποιήσεις γίνονται εγκύρως σε οποιονδήποτε από αυτούς (βλ. V Ελ.Συν. 1845/2009 όπου και μειοψηφία). Η γνώμη όμως αυτή δεν εκράτησε.
Τέλος, όταν κάποιος από τους διαδίκους δεν εμφανιστεί κατά τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο, το δικαστήριο υποχρεούται να ερευνήσει αυτεπαγγέλτως αν χώρησε νόμιμη και εμπρόθεσμη κλήτευσή του και αν διαπιστώσει ότι αυτός δεν κλητεύθηκε ή δεν κλητεύθηκε νομίμως και εμπροθέσμως κηρύσσει απαράδεκτη τη συζήτηση, ορίζει νέα δικάσιμο και διατάσσει την κατ’ αυτή εγγραφή της υπόθεσης στο πινάκιο και τη νόμιμη κλήτευση των διαδίκων.
VI. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της από 13.5.2010 δημοσίας συνεδρίασης του δικαστηρίου, κατά την εκφώνηση της υπό κρίση υπόθεσης στο ακροατήριο δεν εμφανίστηκε ο εκκαλών Εμμανουήλ Καραχάλιος, ούτε ο υπογράφων την από 20.12.2002 έφεση και νομίμως διορισθείς, με το 13994/3.12.2002 ειδικό πληρεξούσιο του συμβολαιογράφου Πατρών Νίκου Γ. Παφίλα, ως πληρεξούσιός του δικηγόρος Θεσσαλονίκης Δημήτριος Σούσουρας. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από την από 30.3.2010 έκθεση του Σμηνία (ΥΣΛ) Δημητρίου Τσέλιου στα Χανιά, περί επίδοσης της με αριθμό Β.Δ.Υ. 9/2010 κλήσης του εκκαλούντος να παραστεί κατά την ανωτέρω συζήτηση της υπόθεσης, η κλήση αυτή δεν επιδόθηκε στον ίδιο, αλλά στο «συνεργάτη του Ανθσγό (ΤΜΑ) Μαστοράκη Στ. (65649)». Επιπλέον, από την από 22.4.2010 έκθεση του υπαλλήλου του Δήμου Θεσσαλονίκης Χριστόδουλου Χριστοδούλου, η ίδια ως άνω κλήση αν και φέρεται ότι επιδόθηκε στον υπογράφοντα το δικόγραφο δικηγόρο Θεσσαλονίκης Δημήτριο Σούσουρα, εν τούτοις αυτή παραλήφθηκε από το δικηγόρο Ευριπίδη Χρ. Σούσουρα. Τέλος, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι η κλήση προς συζήτηση επιδόθηκε στον διορισμένο με το δικόγραφο της έφεσης αντίκλητο του εκκαλούντος στην έδρα του δικαστηρίου, Ιωάννη Μουστάκα, αφού μεταξύ των στοιχείων αυτών δεν εμπεριέχεται σχετική έκθεση επίδοσης. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο εκκαλών δεν κλητεύθηκε νόμιμα για να παραστεί κατά τη συζήτηση που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας, αφού η ως άνω με αριθμό Β.Δ.Υ. 39/2010 κλήση δεν επιδόθηκε ούτε στον ίδιο προσωπικά, ούτε στον αντίκλητό του, ούτε τέλος στο διοικητή της μονάδας στην οποία αυτός υπηρετεί, ο οποίος και μόνο θα μπορούσε να παραλάβει (στη μονάδα) αντ’ αυτού την εν λόγω κλήση. Εξάλλου, η επίδοση της κλήσης στο δικηγόρο Θεσσαλονίκης Δημήτριο Σούσουρα, ανεξαρτήτως της ακυρότητάς της, διενεργήθηκε υπό τη μόνη ιδιότητά του ως δικαστικού πληρεξουσίου του εκκαλούντος και όχι υπό αυτήν του αντικλήτου. Κατά την άποψη όμως της μειοψηφίας, η κλήτευση του εκκαλούντος διά της ως άνω επίδοσης κλήσης στον υπογράφοντα το δικόγραφο της έφεσης δικηγόρο Δημήτριο Σούσουρα δεν είναι νόμιμη όχι διότι δε θεωρείται αντίκλητος του εκκαλούντος, αλλά διότι, ενώ στην οικεία έκθεση βεβαιώνεται ότι η κλήση επιδόθηκε στον ίδιο το Δημήτριο Σούσουρα, τελικά στη θέση «παραλαβών» υπογράφει ο Ευριπίδης Σούσουρας. Κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη η συζήτηση της υπόθεσης που έγινε στις 13 Μαΐου 2010 και να ορισθεί νέα δικάσιμος αυτής, κατά τα οριζόμενα στο διατακτικό.
Για τους λόγους αυτούς
Κηρύσσει απαράδεκτη τη συζήτηση, κατά τη δικάσιμο της 13.5.2010, της έφεσης του Εμμανουήλ Καραχάλιου.
Διατάσσει τον ορισμό αρμοδίως νέας δικασίμου για τη συζήτηση αυτής, την εγγραφή της υποθέσεως στο πινάκιο της νέας δικασίμου και τη νόμιμη κατ’ αυτήν κλήτευση όλων των διαδίκων με επιμέλεια της Γραμματέα για να παρασταθούν στη νέα δικάσιμο.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 17 Ιουνίου 2010.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ ΠΑΡΕΔΡΟΣ
ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΔΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΣΗΜΙΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΟΥ
Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ
Δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 20 Οκτωβρίου 2010.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΣ ΜΑΡΙΑ ΛΗΜΝΙΑΛΗ