Αριθμός 2173/2002
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 7 Ιουνίου 2002, με την εξής σύνθεση : Χρ. Γεραρής, Πρόεδρος, Ηλ. Παπαγεωργίου, Π. Χριστόφορος, Γ. Παναγιωτόπουλος, Δ. Κωστόπουλος, Ευ. Γαλανού, Π.Ν. Φλώρος, Αγγ. Θεοφιλοπούλου, Θ. Παπαευαγγέλου, Εμ. Δαρζέντας, Δ. Πετρούλιας, Ν. Ρόζος, Αθ. Ράντος, Ελ. Δανδουλάκη, Ειρ. Σαρπ, Χρ. Ράμμος, Δ. Μαρινάκης, Στ. Χαραλάμπους, Π. Κοτσώνης, Γ. Παπαγεωργίου, Μ. Καραμανώφ, Ι. Μαντζουράνης, Αικ. Σακελλαροπούλου, Αικ. Χριστοφορίδου, Ν. Στάθης, Σύμβουλοι, Κ. Φιλοπούλου, Α. Χλαμπέα, Πάρεδροι. Γραμματέας ο Μ. Καλαντζής.
Για να δικάσει την από 11 Μαρτίου 2002 αίτηση :
των : 1) Πέτρου Γεωργίου Καλλίτση, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος αριθμός 46, 2) Κατερίνας Δημητρίου Τερζοπούλου, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος αριθμός 47, οι οποίοι παρέστησαν με τον δικηγόρο Νικόλαο Αλιβιζάτο (Α.Μ. 6976), που τον διόρισαν με πληρεξούσιο, 3) Στεφανίας Ανδρέα Βεργωτή, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος αριθμός 34, 4) Ρόλφ Γερασίμου Κουντογούρη, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος και οδός Θησέως αριθμός 1, οι οποίοι παρέστησαν με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Νικόλαο Αλιβιζάτο, στον οποίο δόθηκε προθεσμία έξι (6) ημερών για την νομιμοποίησή του, 5) Γεωργίας χας Κωνσταντίνου Παλιούρα, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος και οδός Νηρηΐδων, αριθμός 2, η οποία παρέστη με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Νικόλαο Αλιβιζάτο, που τον διόρισε με πληρεξούσιο, 6) Ειρήνης Τζώρτζη Αθανασιάδου, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος και οδός Θησέως αριθμός 1, 7) Δημητρίου Λουκά Νομικού κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος αριθμός 5, οι οποίοι παρέστησαν με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Νικόλαο Αλιβιζάτο, στον οποίο δόθηκε προθεσμία έξι (6) ημερών για την νομιμοποίησή του, 8) Ανδρέα Αριστομένη Καρέλα, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος αριθμός 7, ο οποίος δεν παρέστη, 9) Βασιλείου Νικολάου Φλώρου, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος και οδός Θησέως αριθμός 2, ο οποίος παρέστη με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Νικόλαο Αλιβιζάτο, στον οποίο δόθηκε προθεσμία έξι (6) ημερών για την νομιμοποίησή του, 10) Φίφης συζ. Νικολάου Μάρκου, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, οδός Νηρηΐδων αριθμός 2, η οποία παρέστη με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Νικόλαο Αλιβιζάτο, που τον διόρισε με πληρεξούσιο, 11) Βασιλείου Μιχαήλ Χατζηλία, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, Λεωφόρος Ποσειδώνος και οδός Δήμητρος αριθμός 14 – 16, ο οποίος παρέστη με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Νικόλαο Αλιβιζάτο, στον οποίο δόθηκε προθεσμία έξι (6) ημερών για την νομιμοποίησή του, 12) Αθανασίου Εμμανουήλ Βέννη, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, οδός ΄Ατλαντος αριθμός 20 – 22, 13) Αλίκης χας Λεωνίδα Βράϊλα, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, οδός Παρθενώνος αριθμός 5, 14) Μελίνας συζ. Γρηγορίκου Σεραφετινίδου, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, οδός Τερψιχόρης αριθμός 10 και 15) Ναυσικάς Αγναντοπούλου, κατοίκου Παλαιού Φαλήρου Αττικής, οδός Αχιλλέως αριθμός 25, οι οποίοι παρέστησαν με τον ίδιο ως άνω δικηγόρο Νικόλαο Αλιβιζάτο, που τον διόρισαν με πληρεξούσιο,
κατά των : 1) Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων ΄Εργων, 2) Υπουργού Πολιτισμού, 3) Υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, οι οποίοι παρέστησαν με τον Δ. Αναστασόπουλο, Νομικό Σύμβουλο του Κράτους και 4) Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, ο οποίος παρέστη με τον Ν. Κατσίμπα, Νομικό Σύμβουλο του Κράτους,
και κατά των παρεμβαινουσών : 1] Κοινοπραξίας με την επωνυμία “ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΤΕΡΝΑ ΑΕ – IMPREGILO SpA”, που εδρεύει στην Αθήνα, οδός Θεμιστοκλέους αριθμός 87, η οποία δεν παρέστη. 2] α) Σύμπραξης (κοινοπρακτικού σχήματος) των εταιρειών “ΑΣΠΡΟΦΟΣ – Τεχνική Εταιρεία Α.Ε. και Societe des Transports Intercommunaux de Bruxelles (STIB)”, που εδρεύει στην Καλλιθέα Αττικής, Λεωφόρος Ελευθερίου Βενιζέλου αριθμός 284, β) Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία “ΑΣΠΡΟΦΟΣ – Τεχνική Εταιρεία Α.Ε.”, που εδρεύει στην Καλλιθέα Αττικής, Λεωφόρος Ελευθερίου Βενιζέλου αριθμός 284 και γ) Εταιρείας δημοσίου δικαίου με την επωνυμία “Societe des Transports Intercommunaux de Bruxelles (STIB)”, που εδρεύει στις Βρυξέλλες Βελγίου, οι οποίες παρέστησαν με την δικηγόρο Κυριακή Αργυρίου (Α.Μ. 7136), που την διόρισαν με πληρεξούσιο. 3] Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία “Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων – Αθήνα 2004 Α.Ε.” (Ο.Ε.Ο.Α. – Αθήνα 2004 Α.Ε.), που έχει συσταθεί δυνάμει του άρθρου 2 του ν. 2598/1998 (ΦΕΚ 66 Α΄) και εδρεύει στην Νέα Ιωνία Αττικής, οδός Φιλικής Εταιρείας και Ιωλκού, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Ηλία Θεοδωράτο (Α.Μ. 2286), που τον διόρισε με πληρεξούσιο. 4] Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία “Ansaldobreda SpA”, που εδρεύει στην Via Argine, Νάπολη Ιταλίας και εκπροσωπείται από τον Ugo Vezza, κάτοικο Φυλής Αττικής, οδός Αγίου Κυπριανού αριθμός 22, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Φιλ. Σπυρόπουλο (Α.Μ. 7310), που τον διόρισε με πληρεξούσιο και 5] Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία “ΤΡΑΜ Α.Ε.”, που εδρεύει στην Αθήνα, Λεωφόρος Μεσογείων αριθμός 2 – 4, η οποία παρέστη με τον δικηγόρο Γ. Σωτηρέλη (Α.Μ. 13849), που τον διόρισε με πληρεξούσιο.
Η πιό πάνω αίτηση εισάγεται στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, κατόπιν της από 13 Μαρτίου 2002 πράξης του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω της σπουδαιότητάς της, σύμφωνα με το άρθρο 14 παρ. 2 εδάφ. α του Π.Δ. 18/1989.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθεί η υπ’ αριθμ. 105061/29.8.2001 κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων ΄Εργων, Πολιτισμού, Εμπορικής Ναυτιλίας και Μεταφορών και Επικοινωνιών, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για το έργο υποστήριξης των Ολυμπιακών Αγώνων “Σύγχρονος Τροχιόδρομος (ΤΡΑΜ) στην περιοχή της Αθήνας” και κάθε άλλη συναφής πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως της Εισηγήτριας, Συμβούλου Αγγ. Θεοφιλοπούλου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο των αιτούντων που παρέστησαν, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τους πληρεξουσίους των παρεμβαινουσών εταιρειών που παρέστησαν και τους αντιπροσώπους των Υπουργών, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (ειδικά γραμμάτια παραβόλου 134577 και 044657/2002).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή, καθ’ ερμηνεία του δικογράφου, ζητείται η ακύρωση της 105061/29.8.2001 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων ΄Εργων, Πολιτισμού, Εμπορικής Ναυτιλίας και Μεταφορών και Επικοινωνιών, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για το έργο υποστήριξης των Ολυμπιακών Αγώνων “Σύγχρονος Τροχιόδρομος (ΤΡΑΜ) στην περιοχή της Αθήνας” κατά το μέρος της που αφορά τον διερχόμενο από το Δήμο Παλαιού Φαλήρου κλάδο του τροχιοδρόμου και ειδικότερα το μέρος του έργου που καταλαμβάνει τμήμα της Λεωφόρου Ποσειδώνος, μήκους 1.100 περίπου μέτρων, από τον Φλοίσβο έως το ΄Εδεμ και τμήμα της οδού Αχιλλέως στη συμβολή της με τη Λεωφόρο Ποσειδώνος.
3. Επειδή, η υπόθεση, λόγω της μείζονος σπουδαιότητάς της, εισήχθη προς συζήτηση ενώπιον της Ολομελείας του Συμβουλίου της Επικρατείας, με την από 13 Μαρτίου 2002 πράξη του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, κατ’ εφαρμογή της διατάξεως του εδαφ. α΄ της παραγρ. 2 του άρθρου 14 του π.δ/τος 18/1989 (8 Α΄).
4. Επειδή, η υπό κρίση αίτηση υπογράφεται από δικηγόρο ως πληρεξούσιο των αιτούντων. Κατά τη συζήτηση της υποθέσεως οι αιτούντες, εκτός από τον όγδοο αυτών Ανδρέα Καρέλα του Αριστομένη, παρέστησαν διά του υπογράφοντος την αίτηση δικηγόρου, ο οποίος ζήτησε και έλαβε από τον Πρόεδρο του δικαστηρίου προθεσμία για την προσκόμιση συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου. Με τα προσκομισθέντα όμως εντός της ταχθείσης προθεσμίας συμβολαιογραφικά πληρεξούσια παρεσχέθη μεν πληρεξουσιότητα στον παραστάντα κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση δικηγόρο από τους λοιπούς αιτούντες όχι όμως και από τους : Στεφανία Βεργωτή του Ανδρέα, Ρόλφ Κουντογούρη του Γερασίμου, Ειρήνη Αθανασιάδου του Τζώρτζη, Δημήτρη Νομικό του Λουκά, Βασίλη Φλώρο του Νικολάου και Βασίλη Χατζηλία του Μιχαήλ. Συνεπώς, η υπό κρίση αίτηση απαραδέκτως ασκείται, σύμφωνα με το άρθρο 27 του π.δ/τος 18/1989, από τους πιό πάνω αιτούντες, οι οποίοι δεν νομιμοποίησαν τον υπογράφοντα, ως πληρεξούσιό τους, το δικόγραφο δικηγόρο με την εμπρόθεσμη υποβολή συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου, όπως και από τον Ανδρέα Καρέλα, ο οποίος δεν παρέστη με πληρεξούσιο δικηγόρο ούτε εμφανίσθηκε στο ακροατήριο για να εγκρίνει το ένδικο μέσο ούτε προσκόμισε συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο μέχρι τη συζήτηση της υποθέσεως.
5. Επειδή, στη δίκη παρεμβαίνουν υπέρ τους κύρους της προσβαλλομένης αποφάσεως : α) με το από 25 Απριλίου 2002 δικόγραφο παρεμβάσεως η κοινοπραξία με την επωνυμία “Κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ Α.Ε. – IMPREGILO SpA”, β) με το από 24 Μαΐου 2002 δικόγραφο παρεμβάσεως η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων – Αθήνα 2004 Α.Ε.” (Ο.Ε.Ο.Α. – Αθήνα 2004 Α.Ε.), γ) με το από 24 Μαΐου 2002 δικόγραφο παρεμβάσεως η Σύμπραξη (κοινοπρακτικού σχήματος) των εταιρειών “ΑΣΠΡΟΦΟΣ – Τεχνική Εταιρεία Α.Ε. και Societe des Transports Intercommunaux de Bruxelles (STIB)”, η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “ΑΣΠΡΟΦΟΣ – Τεχνική Εταιρεία Α.Ε.” και η εταιρεία δημοσίου δικαίου με την επωνυμία “Societe des Transports Intercommunaux de Bruxelles (STIB)”, δ) με το από 30 Μαΐου 2002 δικόγραφο παρεμβάσεως η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “ΤΡΑΜ Α.Ε.” και ε) με το από 30 Μαΐου 2002 δικόγραφο παρεμβάσεως η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία “Ansaldobreda SpA”.
6. Επειδή, οι αιτούντες φερόμενοι ως κάτοικοι του Παλαιού Φαλήρου, επί της Λεωφόρου Ποσειδώνος και καθέτων προς αυτήν οδών, ασκούν με έννομο συμφέρον την κρινόμενη αίτηση. Περαιτέρω παραδεκτώς ομοδικούν οι αιτούντες καθόσον προβάλουν λόγους που στηρίζονται στην ίδια πραγματική και νομική βάση.
7. Επειδή, όπως προκύπτει από τη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (παρ. 1.1) που εγκρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, το υπό εκτέλεση έργο, στο οποίο αφορά η μελέτη, εντάσσεται στα έργα του προγράμματος των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 και με την Α – ΟΙΚ. 19836/1467/29.6.2001 κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων ΄Εργων, Πολιτισμού και Μεταφορών και Επικοινωνιών (Β΄ 965/26.7.2001), που εκδόθηκε κατ’ εφαρμογή της παρ. 5 του άρθρου 5 του ν. 2730/1999 (Α΄130), το έργο του τροχιόδρομου (τραμ) στην περιοχή της Αθήνας ορίσθηκε ως έργο απαραίτητο για την εξυπηρέτηση των Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων και των έργων υποστήριξής τους. Εν όψει τούτων, η παρεμβαίνουσα εταιρεία με την επωνυμία “Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων – Αθήνα 2004 ΑΕ”, η οποία συνεστήθη με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 2598/1998 (Α΄ 66) και έχει σκοπό την οργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του έτους 2004 στην Αθήνα, κατά τους ειδικότερους ορισμούς της παρ. 4 του άρθρου 2 του πιό πάνω νόμου, με έννομο συμφέρον άσκησε την κρινόμενη παρέμβαση προς υποστήριξη του κύρους της προσβαλλομένης αποφάσεως. Συνεπώς, η παρέμβαση αυτή, νομοτύπως και εμπροθέσμως ασκηθείσα είναι τύποις δεκτή.
8. Επειδή, η εταιρεία με την επωνυμία “ΤΡΑΜ Α.Ε.”, η οποία συνεστήθη ως ανώνυμη εταιρεία, θυγατρική της “ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε.”, δυνάμει του άρθρου 7α΄ του ν. 2669/1998 (Α΄ 283), όπως προστέθηκε με το άρθρο 14 παρ. 3β του ν. 2867/2000 (Α΄ 273) έχει ως σκοπό τη μελέτη, επίβλεψη, κατασκευή, δημοπράτηση, προμήθεια, οργάνωση, διαχείριση και εκμετάλλευση δικτύου αστικών τροχιοδρόμων – τραμ καθώς και των αναγκαίων προς τούτο εγκαταστάσεων οχημάτων και των εν γένει υλικών και μέσων, ως και τη σύμπραξη και συνεργασία με άλλους οργανισμούς και φορείς συγκοινωνιών (ανακοίνωση καταχώρησης της σύστασης της ΑΕ στο Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών ΦΕΚ 1241/28.2.2001 τ. Α.Ε. και Ε.Π.Ε.). Συνεπώς, με έννομο συμφέρον νομοτύπως και εμπροθέσμως ασκήθηκε και από αυτήν την παρεμβαίνουσα παρέμβαση υπέρ του κύρους της προσβαλλομένης αποφάσεως.
9. Επειδή, στη δίκη παρεμβαίνουν επίσης υπέρ της διατηρήσεως της ισχύος της προσβαλλομένης πράξεως : α) η Σύμπραξη (κοινοπρακτικού σχήματος) των εταιρειών “ΑΣΠΡΟΦΟΣ – Τεχνική Εταιρεία ΑΕ” και “Societe des Transports Intercommunaux de Bruxelles (STIB)”, υπέρ της οποίας κατακυρώθηκε ο διαγωνισμός για το έργο “Επιλογή Τεχνικού Συμβούλου Διοίκησης ΄Εργου” για την ανάπτυξη σύγχρονου Τροχιόδρομου (ΤΡΑΜ) στη μείζονα περιοχή της Αθήνας με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΤΡΑΜ ΑΕ της 23.4.2002 (Συν. 51), β) η κοινοπραξία “ΤΕΡΝΑ ΑΕ – IMPREGILO SpA”, υπέρ της οποίας κατακυρώθηκε ο διαγωνισμός του έργου “Κατασκευή των έργων πολιτικού μηχανικού, προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία των ηλεκτρομηχανολογικών συστημάτων του σύγχρονου τροχιόδρομου (ΤΡΑΜ) και μελέτες εφαρμογής τους στη μείζονα περιοχή της Αθήνας” με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΤΡΑΜ Α.Ε. της 8.11.2001 (Συν. 32) και γ) η εταιρεία “Ansaldobreda SpA” υπέρ της οποίας κατακυρώθηκε ο διαγωνισμός για την προμήθεια του τροχαίου υλικού για το έργο “Κατασκευή – μελέτη εφαρμογής σύγχρονου τροχιόδρομου (Τραμ) στη μείζονα περιοχή της Αθήνας, με απόφαση του Δ.Σ. της ΤΡΑΜ Α.Ε. της 008/3.12.2001 (Συν. 357/3.12.2001). Η κατακύρωση των πιό πάνω διαγωνισμών υπέρ των παρεμβαινουσών αυτών έγινε μετά την έκδοση της προσβαλλομένης αποφάσεως. Οι παρεμβάσεις αυτές παραδεκτώς ασκούνται από πλευράς εννόμου συμφέροντος, μολονότι το έννομο συμφέρον των παρεμβαινουσών δημιουργήθηκε μετά την έκδοση της προσβαλλομένης πράξεως. Και τούτο διότι, κατά το άρθρο 49 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 στη δίκη επί αιτήσεως ακυρώσεως μπορεί να παρέμβει, μόνο για τη διατήρηση της ισχύος της προσβαλλομένης πράξεως, “οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον”, δηλαδή οποιοσδήποτε βλάπτεται από την τυχόν ακύρωση της προσβαλλομένης πράξεως. Ως εκ τούτου για το παραδεκτό της παρεμβάσεως, δεν απαιτείται να συντρέχει το έννομο συμφέρον και κατά την έκδοση της προσβαλλομένης πράξεως, αλλά αρκεί ότι υφίσταται κατά το χρόνο ασκήσεως της παρεμβάσεως και κατά το χρόνο συζητήσεως της υποθέσεως, δοθέντος ότι και στην περίπτωση αυτή τυχόν ακυρωτική απόφαση είναι βλαπτική για τον παρεμβαίνοντα. Συνεπώς, οι πιό πάνω παρεμβαίνουσες, εφόσον η κατακύρωση των σχετικών διαγωνισμών, στην οποία θεμελιώνεται το έννομο συμφέρον τους, έγινε μετά μεν την έκδοση της προσβαλλομένης αποφάσεως, αλλά πριν την άσκηση των κρινομένων παρεμβάσεων, παραδεκτώς ασκούν τις παρεμβάσεις αυτές, αφού έχουν άμεσο συμφέρον για την διατήρηση της ισχύος της προσβαλλομένης αποφάσεως. Ειδικώτερα κατά τη γνώμη των Συμβούλων Π. Χριστόφορου, Ν. Ρόζου, Χρ. Ράμμου, Αικ. Σακελλαροπούλου και Αικ. Χριστοφορίδου παραδεκτώς ασκούνται οι υπό κρίση παρεμβάσεις διότι το έννομο συμφέρον των παρεμβαινουσών προέκυψε μεν μετά την έκδοση της προσβαλλομένης πράξεως, αλλά από διοικητικές πράξεις μεταγενέστερες (κατακυρώσεις διαγωνισμών) που έχουν ως έρεισμα την προσβαλλόμενη. Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι Γ. Παναγιωτόπουλος, Ε. Γαλανού, Π.Ν. Φλώρος, Α. Θεοφιλοπούλου, Ε. Δανδουλάκη, Ειρ. Σάρπ, Δ. Μαρινάκης, Στ. Χαράλαμπους, Μ. Καραμανώφ, Ν. Στάθης προς τη γνώμη των οποίων τάχθηκαν και οι Παρέδροι Κ. Φιλοπούλου και Α. Χλαμπέα, οι οποίοι υποστήριξαν ότι παρεμβάσεις αυτές ασκούνται απαραδέκτως διότι το έννομο συμφέρον για την άσκηση παρεμβάσεως πρέπει να υφίσταται όχι μόνο κατά το χρόνο ασκήσεως της παρεμβάσεως και της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της υποθέσεως, αλλά και κατά το χρόνο εκδόσεως της διοικητικής πράξεως που προσβάλλεται με αίτηση ακυρώσεως και από την οποία ωφελείται τρίτος, που δικαιούται για το λόγο αυτό ν’ ασκήσει παρέμβαση προς διατήρηση της ισχύος της πράξεως αυτής. Αντίθετα τρίτος που, κατά το χρόνο της εκδόσεως διοικητικής πράξεως, δεν είχε κανένα δεσμό προς αυτή και δεν ωφελείτο από αυτήν, δεν νομιμοποιείται σε άσκηση παρεμβάσεως, αν απέκτησε τέτοιο συμφέρον μετά την έκδοση της διοικητικής πράξεως (ΣτΕ 1789/1991, 731/1981).
10. Επειδή, το άρθρο 46 παρ. 1 του π.δ/τος 18/1989 ορίζει ότι : “Η αίτηση ακυρώσεως ασκείται … μέσα σε προθεσμία εξήντα ημερών που αρχίζει από την επομένη της κοινοποίησης της προσβαλλόμενης πράξης ή της δημοσίευσής της, αν την τελευταία επιβάλλει ο νόμος ή, διαφορετικά, από τότε που ο αιτών έλαβε πλήρη γνώση της πράξης …”.
11. Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει κοινοποίηση της προσβαλλομένης αποφάσεως στους αιτούντες. Εξάλλου, δεν επιβάλλεται η δημοσίευσή της από το νόμο, αλλ’ απλώς προβλέπεται διαδικασία δημοσιοποιήσεώς της κατά τους όρους της Κ.Υ.Α. 75308/5512/1990 (Β. 691), η τήρηση ή μη της οποίας δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της προσβαλλομένης αποφάσεως (ΣτΕ 606/2002 Ολ.). Εξετάζεται όμως αν από τα στοιχεία του φακέλου συνάγεται ή τεκμαίρεται πλήρης γνώση της προσβαλλομένης αποφάσεως από τους αιτούντες σε χρόνο που καθιστά εκπρόθεσμη την κρινόμενη αίτηση.
12. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση τηρήθηκε η διαδικασία δημοσιοποιήσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως, που προβλέπει το άρθρο 3 της 75308/5512/26.10.1990 κοινής αποφάσεως του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων ΄Εργων και του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας (Β΄ 691). Ειδικότερα η προσβαλλόμενη απόφαση αναρτήθηκε την 17.9.2001 (βλ. σχετικό αποδεικτικό τοιχοκόλλησης που βρίσκεται στο φάκελο), στον πίνακα αναρτήσεων – δημοσιεύσεων του καταστήματος του Νομαρχιακού Διαμερίσματος Αθηνών, στην περιφέρεια του οποίου περιλαμβάνεται ο Δήμος Παλαιού Φαλήρου, και η έκδοσή της δημοσιοποιήθηκε διαμέσου του τύπου (βλ. δημοσίευση της σχετικής ανακοινώσεως του Νομαρχιακού Συμβουλίου Αθηνών σε φύλλο της 7.11. 2001, εφημερίδας το όνομα της οποίας δεν διακρίνεται). Εξάλλου, σχετική ανακοίνωση και πρόσκληση είχε δημοσιευθεί στον τύπο και για την Μ.Π.Ε. του ενδίκου έργου (βλ. δημοσίευση της σχετικής ανακοινώσεως στο φύλλο, της 12.6.2001, της εφημερίδας “ΗΜΕΡΗΣΙΑ”). Η τήρηση, όμως, της διαδικασίας δημοσιοποιήσεως της προσβαλλομένης δεν αρκεί καθ’ εαυτή για να κριθεί ότι υπήρχε πλήρης γνώση αυτής εκ μέρους των αιτούντων ενώ, εξάλλου, από την ολοκλήρωση των διατυπώσεων δημοσιότητας (Νοέμβριος 2001) μέχρι την κατάθεση της αιτήσεως ακυρώσεως δεν παρήλθε εύλογος χρόνος που να δημιουργεί τεκμήριο γνώσεως σε χρόνο που να καθιστά εκπρόθεσμη την αίτηση. Περαιτέρω δεν τεκμαίρεται πλήρης γνώση της προσβαλλομένης αποφάσεως από την από 28.11.2001 αίτηση της δεκάτης πέμπτης των αιτούντων, Ναυσικάς Αγναντοπούλου – Αμπακούμκιν, προς το Υπουργείο Μεταφορών (αρ. πρωτ. 75253/30.11. 2001), με την οποία ζητήθηκαν στοιχεία πράξεων (όπως της προέγκρισης χωροθέτησης, της έγκρισης της Μ.Π.Ε.), χωρίς όμως οποιαδήποτε αναφορά σε συγκεκριμένη πράξη της διοικήσεως και ειδικότερα στην προσβαλλόμενη πράξη. Ακολούθως η αυτή αιτούσα υπέβαλε την από 13.1. 2002 αίτησή της στο Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. (αρ. πρωτ. 80216/14.1.2002) και παρέλαβε τα σχετικά στοιχεία την 14.1.2002. Ούτε άλλωστε προκύπτει πλήρης γνώση της αιτούσης αυτής από σειρά δημοσιευμάτων στον τύπο, μεταξύ των οποίων και δημοσιεύσεις του συζύγου της Κωνσταντίνου Αμπακούμκιν. Συνεπώς, η κατατεθείσα στην 11.3.2002 κρινόμενη αίτηση, δηλαδή μετά την πάροδο περίπου επτά μηνών από την έκδοση της προσβαλλομένης αποφάσεως, ασκείται εμπροθέσμως και είναι απορριπτέοι οι περί εκπροθέσμου ασκήσεως αυτής ισχυρισμοί των παρεμβαινουσών “ΤΡΑΜ ΑΕ”, ΤΕΡΝΑ Α.Ε. – IMPREGILO SpA” και “ΑΣΠΡΟΦΟΣ – Τεχνική Εταιρεία Α.Ε. και Societe des Transports Intercommunaux de Bruxelles (STIB)”.
13. Επειδή, με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 24 του Συντάγματος θεσπίζονται, μέσα στα πλαίσια της προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος, που προβλέπεται από την παρ. 1 του ίδιου άρθρου, τα κριτήρια της χωροταξικής αναδιάρθρωσης της χώρας, της πολεοδομικής ανάπτυξης των πόλεων και των οικιστικών εν γένει περιοχών, που είναι η εξυπηρέτηση της λειτουργικότητας και ανάπτυξης των οικισμών και η εξασφάλιση των καλύτερων δυνατών όρων διαβίωσης των κατοίκων. Για την τήρηση των πιό πάνω κριτηρίων, κατά την άσκηση της συναφούς ρυθμιστικής αρμοδιότητας του κράτους, επιβάλλεται σ’ αυτό η λήψη μέτρων που συντελούν στην αναβάθμιση του οικιστικού περιβάλλοντος προς το σκοπό της βελτίωσης της ποιότητας της ζωής, πάντως δε απαγορεύεται η λήψη μέτρων που επιφέρουν την επιδείνωσή του.
14. Επειδή, ο Ν. 1515/1985 (Α΄ 18), ο οποίος καθόρισε το ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας, προέβλεψε, στο άρθρο 15 παρ. 2.3.δ αυτού, “τη δημιουργία συστήματος μεγάλων υπερτοπικών πόλων αναψυχής, αθλητισμού και πολιτιστικών λειτουργιών που εξυπηρετούν ολόκληρη την έκταση της πόλης”. Σ’ αυτούς τους υπερτοπικούς πόλους περιελήφθη και ο Φαληρικός ΄Ορμος με προσχώσεις μεγάλης κλίμακας. Η ίδια διάταξη προβλέπει τη δημιουργία ενιαίου δικτύου σε ολόληρη την έκταση του ηπειρωτικού τμήματος με σύνδεση και ενοποίηση των χώρων αναψυχής, των ιστορικών και αρχαιολογικών τόπων, του περιαστικού πρασίνου, των ορεινών όγκων και των ακτών. Περαιτέρω στην παρ. 2.4. του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι για τη βελτίωση και οργάνωση ενιαίου συστήματος μεταφορών δημιουργούνται, μεταξύ άλλων “κύριο δίκτυο δημόσιων συγκοινωνιών με μέσα υψηλής μεταφορικής ικανότητας και υψηλού επιπέδου εξυπηρετήσεως (κυρίως σύστημα μέσων σταθερής τροχιάς)” (βλ. κωδικοποίηση των διατάξεων αυτών στο άρθρο 22 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας ΦΕΚ Δ΄ 580/27.7.1999). Μεταγενεστέρως ο Ν. 2730/1999 “σχεδιασμός, ολοκληρωμένη ανάπτυξη και εκτέλεση ολυμπιακών έργων κλπ.” (Α΄ 130), στο άρθρο 1 παρ. 1, προβλέπει, μεταξύ άλλων, ότι η τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα συνιστά έργο μείζονος εθνικής σημασίας και αποβλέπει, μεταξύ άλλων, στην ανάδειξη συστήματος πόλων υπερτοπικής σημασίας που θα εξυπηρετούν ζωτικές λειτουργίες ολόκληρου του Μητροπολιτικού συγκροτήματος της Αθήνας καθώς και στην ανάδειξη, αποκατάσταση, βιώσιμη ανάπτυξη και ολοκληρωμένη διαχείριση του παράκτιου μετώπου της πρωτεύουσας στο Σαρωνικό, ως υπερτοπικής ζώνης αθλητισμού, αναψυχής, πολιτιστικών δραστηριοτήτων και σύγχρονων και ήπιων τουριστικών υποδομών. Με τα άρθρα 2 και 3 του νόμου αυτού χωροθετούνται διάφορες περιοχές για την υποδοχή ολυμπιακών εγκαταστάσεων και έργων υποστήριξής τους, μεταξύ των οποίων και ο Φαληρικός ΄Ορμος. Ο ίδιος νόμος, στο άρθρο 1 παρ. 2, τροποποίησε τις διατάξεις 15 παρ. 2.3.δ του ν. 1515/1985 για το Ρ.Σ.Α. καθορίζοντας και πάλι τον Φαληρικό ΄Ορμο ως υπερτοπικό πόλο με κατάργηση όμως της φράσης “με προσχώσεις μεγάλης κλίμακας”. Παραλλήλως ο νόμος αυτός προσέθεσε και άλλες διατάξεις που προβλέπουν νέες μεταφορικές συνδέσεις για την εξυπηρέτηση των Ολυμπιακών Αγώνων και ορίζουν ότι οι υπερτοπικοί πόλοι, στους οποίους χωροθετούνται ολυμπιακά έργα, θα εξυπηρετούν μετά τους αγώνες συνδυασμένες λειτουργίες αθλητισμού, αναψυχής και πολιτισμού της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας. Εξάλλου, με την Α.Π. οικ. 102967/30.4.2001 απόφαση του Γενικού Διευθυντή Περιβάλλοντος Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. “πέραν των ήδη χωροθετημένων με το διάγραμμα 1 του Ρ.Σ.Α. ’ 85″ αποφασίσθηκε η προέγκριση χωροθέτησης του έργου (Τραμ) Σύγχρονος Τροχιόδρομος Αθηνών κατά μήκος των παρακάτω οδών και διαδρομών : 1. Αφετηρία Ζαππείου … Ελ. Βενιζέλου – Αχιλλέως – Λεωφ. Ποσειδώνος (Κλάδος Αθήνας – Π. Φαλήρου). 2. Διαδόχου Παύλου – Τέρμα Πλ. Κρήτης …”. Εξάλλου, με την Α – ΟΙΚ 19836/ 1467/29.6.2001 κοινή απόφαση των Υπουργών ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ. Πολιτισμού Μεταφορών και Επικοινωνιών (Β΄ 965) που εκδόθηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 5 παρ. 5 του Ν. 2730/1999, ορίστηκε “ως έργο απαραίτητο για την εξυπηρέτηση των Ολυμπιακών Εγκαταστάσεων και των έργων υποστήριξής τους το έργο του τροχιοδρόμου (τραμ) στην περιοχή της Αθήνας. 2. Το έργο αυτό εξυπηρετεί τις παρακάτω διαδρομές : α. Αφετηρία Ζαππείου … Αχιλλέως – Λεωφ. Ποσειδώνος (Κλάδος Αθήνας – Π. Φαλήρου). β) Παραλιακή Λεωφόρος Ποσειδώνος από Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας (ΣΕΦ) … Τέρμα Πλ. Κρήτης (παραλλαγή στην περιοχή Παραλίας και Εμπ. Κέντρου Γλυφάδας, του Κλάδου Ν. Φάληρο – Γλυφάδα)”. Οι διαδρομές αυτές συναντώνται στο Παλαιό Φάληρο, στη συμβολή της οδού Αχιλλέως με τη Λεωφόρο Ποσειδώνος.
15. Επειδή, ο νόμος του Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθηνών (Ρ.Σ.Α.) έχει εκδοθεί σε συμμόρφωση προς το άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος. Οι διατάξεις του Ν. 1515/1985 προβλέπουν κατευθύνσεις, προγράμματα και μέτρα για την αναβάθμιση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος, τα οποία δεσμεύουν τη Διοίκηση κατά την άσκηση της κανονιστικής της εξουσίας ή την έκδοση ατομικών πράξεων. Κατά την έννοια αυτών των διατάξεων, και ειδικότερα του άρθρου 15Α παρ. 2, περ. 2.3.δ ερμηνευομένων σε συσχετισμό με τα συνοδευτικά διαγράμματα, οι περιοχές των υπερτοπικών πόλων, μεταξύ των οποίων και ο Φαληρικός ΄Ορμος, πρέπει να είναι προσιτές στους κατοίκους της Αττικής και μάλιστα με την επιθυμητή δημιουργία ενιαίου δικτύου σύνδεσής τους για να εξυπηρετούν τις ψυχαγωγικές, αθλητικές και πολιτιστικές ανάγκες τους (πρβλ. ΣτΕ 2403/1997 Ολ.). Ο νομοθέτης, προκειμένου να καταρτίσει το ρυθμιστικό σχέδιο της Αθήνας, στάθμισε ειδικά την ανάγκη προστασίας του περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας και στα πλαίσια αυτής της προστασία προέβλεψε, μεταξύ άλλων, και χωροθέτησε σε αδρές γραμμές, ως συγκοινωνιακό μέτρο υψηλού επιπέδου εξυπηρετήσεως, σύστημα μέσων σταθερής τροχιάς. Επομένως, η πρόβλεψη καθ’ εαυτήν του επίδικου έργου, όσον αφορά τον κλάδο Ν. Φαλήρου – Παλαιού Φαλήρου – Γλυφάδας, δηλαδή η χωροθέτηση με το Ρ.Σ.Α. (Ν. 1515/1985) του έργου κατασκευής τροχιοδρόμου επί της παραλίας του Φαληρικού ΄Ορμου, δεν αντίκεται στο άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος και είναι απορριπτέος ως αβάσιμος ο αντίθετος σχετικός λόγος ακυρώσεως. Ειδικότερα, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος ο ισχυρισμός των αιτούντων ότι με τη χωροθέτηση αυτή αποκόπτεται η ακτή από τον πολεοδομικό ιστό της πόλης, διότι η ίδια η προσβαλλόμενη πράξη περιέχει ειδικούς όρους που εξασφαλίζουν την ασφαλή και απρόσκοπτη προσπέλαση των κατοίκων προς την ακτή, όπως ο όρος 7 “Κατά το στάδιο της λειτουργίας να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα για την απρόσκοπτη οργάνωση των κινήσεων των πεζών”, ο όρος 10 “Ειδικά όσον αφορά την παραλιακή ζώνη πρέπει να βελτιωθεί η ασφαλής πρόσβασή της κατά συχνές αποστάσεις από τις περιοχές κατοικίας με καλά διαμορφωμένες ισόπεδες διαβάσεις ή δημιουργία ανισόπεδων διαβάσεων” καθώς και οι όροι 12 και 43 της προσβαλλομένης.
16. Επειδή, σε περίπτωση προσβολής με αίτηση ακυρώσεως των διοικητικών πράξεων που εκδίδονται κατά τη διοικητική διαδικασία που θεσπίστηκε, σε συμμόρφωση προς τη συνταγματική επιταγή για την προστασία του περιβάλλοντος και, ειδικότερα, προς την αρχή της πρόληψης, με τις διατάξεις του Ν. 1650/1985 και της Κ.Υ.Α. 69269/5387/1990, ο ακυρωτικός δικαστής ερευνά αν τηρήθηκε συννόμως από ουσιαστική και τυπική άποψη η διαδικασία αυτή και αν τα στοιχεία, στα οποία στηρίζεται η ελεγχόμενη διοικητική πράξη, είναι σύμφωνα με τους σχετικούς ορισμούς της νομοθεσίας και επαρκή για να προσδώσουν έρεισμα στην πράξη. Ειδικότερα, κατά την άσκηση του ακυρωτικού ελέγχου, στον οποίο περιλαμβάνεται και η πλάνη περί τα πράγματα, ο δικαστής εξετάζει, μεταξύ άλλων, αν η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, που αποτελεί το βασικό μέσο εφαρμογής της αρχής της πρόληψης ανταποκρίνεται προς τις απαιτήσεις του νόμου και αν το περιεχόμενό της είναι επαρκές ώστε να παρέχεται στα αρμόδια διοικητικά όργανα η δυνατότητα να διακριβώνουν και αξιολογούν τις συνέπειες του έργου ή της δραστηριότητας και να εκτιμούν αν η πραγματοποίησή του είναι σύμφωνη με τις διατάξεις της οικείας νομοθεσίας καθώς και με τις προαναφερόμενες συνταγματικές επιταγές και τους ορισμούς της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή ΄Ενωση. Η ευθεία, όμως, αξιολόγηση από μέρους του δικαστή των συνεπειών ορισμένου έργου ή δραστηριότητας και η κρίση αν η πραγματοποίησή του αντίκειται στην αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης εξέρχονται των ορίων του ακυρωτικού ελέγχου διότι προϋποθέτουν διαπίστωση πραγματικών καταστάσεων, διερεύνηση τεχνικών θεμάτων, ουσιαστικές εκτιμήσεις και στάθμιση στηριζόμενη στις εκτιμήσεις αυτές. Κατ’ ακολουθίαν, παράβαση της αρχής της βιώσιμης ανάπτυξης μπορεί να ελεγχθεί ευθέως από τον ακυρωτικό δικαστή μόνον αν από τα στοιχεία της δικογραφίας και με βάση τα διδάγματα της κοινής πείρας προκύπτει ότι η προκαλούμενη από το έργο ή τη δραστηριότητα βλάβη για το περιβάλλον είναι μη επανορθώσιμη και έχει τέτοια έκταση και συνέπειες ώστε προδήλως να αντιστρατεύεται την παραπάνω συνταγματική αρχή (ΣτΕ 3478/2000 Ολ.).
17. Επειδή, προβάλλεται από τους αιτούντες ότι η τοποθέτηση διπλής γραμμής του τραμ κατά μήκος της παραλιακής λεωφόρου με μέτωπο προς τη θάλασσα προσβάλλει το δικαίωμά τους στο περιβάλλον διότι μειώνεται το πλάτος του πεζοδρομίου σε τμήμα 1.100 μέτρων, μεταξύ Φλοίσβου και ΄Εδεμ, σε λιγότερο από δύο μέτρα σε αρκετά σημεία, των λωρίδων κυκλοφορίας της λεωφόρου Ποσειδώνος από 3,5 σε 3,2 μέτρα, της κεντρικής νησίδας από 4 – 5 σε 2 μέτρα, αποψιλώνεται η λεωφόρος αυτή, η κεντρική της νησίδα και η οδός Αχιλλέως από τη βλάστηση, καταστρέφεται η αναπλασμένη παραλιακή ζώνη με την αφαίρεση πάγκων, δεν αποκλείεται επέμβαση ή πρόσχωση προς τη θάλασσα και ανατρέπονται τα κυκλοφοριακά δεδομένα του τοπικού οδικού δικτύου.
18. Επειδή, στο κεφάλαιο δ της προσβαλλομένης πράξεως ορίζεται ότι : “3. α) Δεν θα γίνει καμία επέμβαση ή κατασκευή ή και πρόσχωση προς την πλευρά της θάλασσας στην περιοχή του Φλοίσβου (από την Χ.Θ. 4+500 έως την Χ.Θ. 5+400) διατηρώντας, ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίου στην ως άνω περιοχή 5 m. … 9. Η διάταξη της γραμμής αλλά και ο εξοπλισμός αυτής και των στάσεων (αποβάθρες, στέγαστρα, μηχανήματα εισιτηρίων κλπ.), πρέπει να εξασφαλίζουν, στα πεζοδρόμια ικανοποιητικό πλάτος για την κυκλοφορία των πεζών, ιδιαίτερα σε περιοχές μεγάλης κίνησης (παραλιακή λεωφόρος κλπ.) …. 12. Η εγκατάσταση του τραμ πρέπει, με βάση και την διεθνή εμπειρία, να οδηγεί στην αναδιοργάνωση του αστικού χώρου στη ζώνη διέλευσης. Στα πλαίσια επανασχεδιασμού του αστικού χώρου στη ζώνη αυτή υπάρχει η δυνατότητα βελτίωσης των χώρων κίνησης και στάσης των πεζών (πεζοδρόμια, πεζόδρομοι, πεζοδιαβάσεις κλπ.), των χώρων πρασίνου, του εξοπλισμού του αστικού χώρου, των επιστρώσεων (πλακοστρώσεις, ασφαλτοστρώσεις, λιθοστρώσεις, γκαζόν) κλπ., έτσι ώστε να επιδιωχθεί η καλύτερη δυνατή περιβαλλοντική ένταξη του Τραμ στον αστικό ιστό με ελαχιστοποίηση της διάσπασης της ενότητας του αστικού ιστού και των φυσικών τοπίων, τη διατήρηση του πρασίνου και την εξασφάλιση ή και βελτίωση της λειτουργίας όλων των χώρων στάσης, αναψυχής και κίνησης των πεζών. … 30. Να μην αποψιλωθεί και καταληφθεί υπάρχουσα πυκνή βλάστηση για την εγκατάσταση του εργοταξίου. 31. Να γίνει φύτευση και ανάπλαση μετά από σχετική μελέτη σε όλες τις ελεύθερες επιφάνειες που θα αποδοθούν με την κατασκευή του έργου και που επιδέχονται βλάστηση (νησίδες, πεζοδρόμια, κράσπεδα κλπ.). Σε περίπτωση μείωσης της χλωρίδας κατά τη διάρκεια της κατασκευής, να αντικατασταθεί σε ικανό μέγεθος και σε θέσεις κατά το δυνατόν πλησιέστερα των αρχικών, χωρίς όμως παρεμπόδιση της ασφάλειας της κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων (οδικών και τροχιοδρομικών). 32. Οι εργασίες φύτευσης και ανάπλασης (πεζοδρομήσεις κλπ.) να αρχίζουν κατά το δυνατό σε κάθε τμήμα του έργου στο οποίο έχουν περατωθεί οι εργασίες τροχιοδρόμησης, ώστε να μην παραμένουν τα τμήματα του έργου ημιτελή και να εντάσσονται, όσο το δυνατόν γρηγορότερα, αισθητικά και λειτουργικά στο αστικό περιβάλλον της περιοχής. … 34. Όλες οι φυτεύσεις να γίνουν με παράλληλη εξασφάλιση άρδευσης ενώ κατά το στάδιο λειτουργίας να συντηρείται και να διαχειρίζεται τακτικά η βλάστηση για τη διατήρηση εύρωστων φυτών (κλάδεμα, λίπανση κλπ.). … 36. Απαγορεύονται προσχώσεις στην θάλασσα εκτός των περιοχών των κόμβων. Για τις τυχόν προσχώσεις να εκδοθεί το Π.Δ. που προβλέπεται από το άρθρο 9 του Α.Ν. 2344/40. Σε κάθε περίπτωση στην περιοχή του Φλοίσβου ισχύουν τα αναφερόμενα στον όρο 3 της παρούσης και δεν επιτρέπονται προσχώσεις”. Από τους πιό πάνω όρους, οι οποίοι εγκρίνονται με την προσβαλλόμενη πράξη, προκύπτει ότι ο ισχυρισμός των αιτούντων περί μειώσεως του πλάτους του πεζοδρομίου σε αρκετά σημεία σε δύο μέτρα μεταξύ Φλοίσβου και ΄Εδεμ, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος αφού ρητά, σε μήκος 900 μέτρων, διατηρείται ελάχιστο πλάτος πεζοδρομίου 5 μέτρα, ενώ στο υπόλοιπο τμήμα των 200 περίπου μέτρων επί της συμβολής της οδού Αχιλλέως με την Λεωφ. Ποσειδώνος, λόγω της δημιουργίας κόμβου επιτρέπεται σύμφωνα με τον όρο 36, η μετατόπιση του πεζοδρομίου προς τη θάλασσα. Επίσης αβασίμως υποστηρίζεται από τους αιτούντες ότι καταστρέφεται η βλάστηση τόσο της φαληρικής ακτής όσο και των ενδότερων οικοδομικών τετραγώνων του Παλαιού Φαλήρου, εφόσον από τα ειδικά μέτρα που προβλέπονται στην προσβαλλόμενη πράξη, αλλά και στη Μ.Π.Ε., όπου σημειώνεται ότι μετά το πέρας των εργασιών θα αντικατασταθούν τα δένδρα και οι θάμνοι που θα κοπούν κατά τη διάρκεια των εκσκαφών, ενώ δεν αναμένεται βλάβη των δένδρων που γειτνιάζουν με τις εκσκαφές (σελ. 100, 230), αντισταθμίζονται, κατά βάση, οι επιπτώσεις στην χλωρίδα, που προκαλούνται από την εκτέλεση του επίδικου έργου. Εξάλλου, απορριπτέος ως αβάσιμος είναι και ο αορίστως άλλωστε προβαλλόμενος, ισχυρισμός περί προσχώσεων ή επεμβάσεων στην ακτή, αφού αυτές ρητά απαγορεύονται από τη Χ.Θ. 4+500 έως τη Χ.Θ. 5+400 με τον όρο 3α της προσβαλλομένης, ενώ για το τμήμα έναντι της συμβολής της Αχιλλέως με την Ποσειδώνος ο ισχυρισμός αυτός στηρίζεται στην εσφαλμένη αντίληψη ότι στο Φαληρικό ΄Ορμο δεν επιτρέπεται καμιά πρόσχωση. Ο καθορισμός όμως του Φαληρικού ΄Ορμου και της ευρύτερης περιοχής του ως υπερτοπικού πόλου δραστηριοτήτων (τουρισμού, αναψυχής, κοινωνικών εξυπηρετήσεων και πολιτισμού – αρ. 1 παρ. 2 περ. ε Ν. 2730/1999) συνδεόμενου με ολυμπιακά έργα, αλλά χωρίς τις προσχώσεις μεγάλης κλίμακας που προβλέπονταν προηγουμένως, έχει την έννοια ότι ο νομοθέτης, σεβόμενος την επιβαλλόμενη από το άρθρο 24 του Συντάγματος προστασία της ακτογραμμής δεν ανέχεται τις προσχώσεις ως μέθοδο αυξήσεις της εκτάσεως του πόλου για την εξυπηρέτηση του συνόλου των δραστηριοτήτων που αναπτύσσονται σ’ αυτόν, παρά μόνο κατά το μέτρο που είναι απολύτως αναγκαίες για τη δημιουργία των ολυμπιακών εγκαταστάσεων και την επίλυση βασικών προβλημάτων της ευρύτερης περιοχής. Συνεπώς, μιά μετατόπιση του πεζοδρομίου προς τη θάλασσα για δύο ή τρία μέτρα σε περιορισμένο μήκος (200 μ.) με σκοπό την πραγματοποίηση ενός έργου μεγάλης σημασίας για την επίλυση βασικών κυκλοφοριακών αναγκών δεν συνιστά ανεπίτρεπτη επέμβαση στην ακτή. Περαιτέρω ο ισχυρισμός περί καταστροφής της αναπλασμένης παραλιακής ζώνης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι τόσο η Μ.Π.Ε. όσο και η προσβαλλόμενη πράξη περιέχουν ρητή πρόβλεψη για αναδιοργάνωση και επανασχεδιασμό του αστικού χώρου, των χώρων πρασίνου καθώς και του εξοπλισμού του αστικού χώρου. Συνεπώς αντισταθμίζονται οι τυχόν επιπτώσεις στην αναπλασμένη παραλιακή ζώνη. Επίσης απορριπτέος είναι και ο ισχυρισμός των αιτούντων ότι από τη μείωση του πλάτους των λωρίδων κυκλοφορίας της Λεωφ. Ποσειδώνος κατά 0,30 μ. επέρχεται επιδείνωση της κυκλοφορίας, διότι στο ΤΚΦΣΤ 2004/0171/ΦΚ – 21/25.2.2002 έγγραφο του Αυτοτελούς Τμήματος Κυκλοφορίας, Φωτεινής Σηματοδότησης και Τηλεματικής 2004 της Γενικής Γραμματείας Δημ. ΄Εργων αναφέρεται ότι : “Στο τμήμα Φλοίσβος – ΕΔΕΜ και ειδικά στο τμήμα που γίνεται μετατόπιση του άξονα της παραλιακής Λεωφόρου προς τα βόρεια δεχόμαστε ελάχιστο πλάτος για κάθε λωρίδα κυκλοφορίας 3,25μ. και για τη μεσαία διαχωριστική νησίδα τα 2,00 μ.”. Τέλος, ο αναφερόμενος στην ανατροπή των κυκλοφοριακών δεδομένων του τοπικού οδικού δικτύου ισχυρισμός των αιτούντων είναι απορριπτέος ως αβάσιμος διότι στη Μ.Π.Ε. (κεφ. 6.2.2.6 σελ. 154) αναφέρεται ότι με τη λειτουργία του ΤΡΑΜ μειώνεται δραστικά η κυκλοφορία των λεωφορείων στους οδικούς άξονες της περιοχής, η δε μείωση της κυκλοφοριακής ικανότητας των οδών από την κατάληψη μέρους του οδοστρώματος σε τμήματα του διαδρόμου από το Τραμ είναι κατά πολύ μικρότερη από την αύξηση της διαθεσιμότητας που επέρχεται από τη βελτίωση των συνθηκών κυκλοφορίας. Σύμφωνα δε με αυτές τις διαπιστώσεις και αξιολογήσεις της Μ.Π.Ε., η ακρίβεια των οποίων δεν αμφισβητείται από τους αιτούντες, δεν προκύπτει επιβάρυνση της κυκλοφορίας του τοπικού οδικού δικτύου.
19. Επειδή, δεν προβάλλεται άλλος λόγος ακυρώσεως από τους αιτούντες και συνεπώς πρέπει ν’ απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση και να γίνουν δεκτές οι ασκηθείσες παρεμβάσεις.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Απορρίπτει την υπό κρίση αίτηση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.
Δέχεται τις ασκηθείσες παρεμβάσεις και
Επιβάλλει στους αιτούντες να καταβάλουν στο Δημόσιο τριακόσια ογδόντα (380) ευρώ, στην παρεμβαίνουσα κοινοπραξία ΤΕΡΝΑ – Τεχνική Εταιρεία ΑΕ – IMPREGILO SpA” εκατόν πενήντα (150) ευρώ και στις λοιπές παρεμβαίνουσες από πεντακόσια τριάντα (530) ευρώ, ως δικαστική δαπάνη.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 14 Ιουνίου 2002 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση στις 25 Ιουλίου 2002.
Ο Πρόεδρος Ο Γραμματέας
Χρ. Γεραρής Μ. Καλαντζής
ΣΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΛΑΟΥ
Εντέλλεται προς κάθε δικαστικό επιμελητή να εκτελέσει όταν του το ζητήσουν την παραπάνω απόφαση, τους Εισαγγελείς να ενεργήσουν κατά την αρμοδιότητά τους και τους Διοικητές και τα άλλα όργανα της Δημόσιας Δύναμης να βοηθήσουν όταν τους ζητηθεί.
Η εντολή πιστοποιείται με την σύνταξη και την υπογραφή του παρόντος.
Αθήνα, ……………………………………….