Αριθμός 4248/2010
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΤΜΗΜΑ Δ΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 7 Μαρτίου 2006, με την εξής σύνθεση: Μ. Βροντάκης, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Δ΄ Τμήματος, Α. Χριστοφορίδου, Ε. Νίκα, Σύμβουλοι, Η. Τσακόπουλος, Η. Μάζος, Πάρεδροι. Γραμματέας η Ι. Παπαχαραλάμπους.
Για να δικάσει την από 4 Απριλίου 2003 αίτηση:
της εταιρείας με την επωνυμία “ΔΟΥΔΟΥΛΑΚΑΚΗΣ ΠΕΤΡΟΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.” και το διακριτικό τίτλο YILDIZ F.M., που εδρεύει στην Κομοτηνή (Σαγγαρίου 21), η οποία παρέστη με το δικηγόρο Παν. Γιαννόπουλο (Α.Μ. 16922), που τον διόρισε με ειδικό πληρεξούσιο,
κατά των: 1) Υπ. Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και 2) Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), οι οποίοι παρέστησαν με τη Β. Πανταζή, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Με την αίτηση αυτή η αιτούσα εταιρεία επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ΄ αριθμ. 140/28-1-2003 απόφαση της Ολομέλειας του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Παρέδρου Η. Τσακόπουλου.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο της αιτούσας εταιρείας, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και την αντιπρόσωπο του Υπουργού και του ΕΣΡ, η οποία ζήτησε την απόρριψή της.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (γραμμάτιο παραβόλου 406789, 406790/2003).
2. Επειδή, ζητείται η ακύρωση της αποφάσεως 140/28.1.2003 του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, με την οποία απορρίφθηκε αίτηση θεραπείας της αιτούσης κατά της αποφάσεως 125/17.12.2002 του ίδιου Συμβουλίου. Με την τελευταία αυτή απόφαση είχε επιβληθεί στον ραδιοφωνικό σταθμό YILDIZ FM 107,3 τον οποίο εκμεταλλεύεται η αιτούσα εταιρεία, «η κύρωση της οριστικής διακοπής λειτουργίας» του, με την αιτιολογία ότι ο σταθμός αυτός άρχισε να λειτουργεί στην Κομοτηνή το έτος 2001 χωρίς διοικητική άδεια, δεν ενέπιπτε δε στο πεδίο εφαρμογής της διατάξεως του άρθρου 53 του ν. 2778/1999, εφ΄ όσον δεν λειτουργούσε την 1.11.1999.
3. Επειδή, η από 28.1.2003 πράξη του ΕΣΡ δεν έχει εκτελεστό χαρακτήρα, αλλ΄ είναι επιβεβαιωτική της αρχικής από 17.12.2002 πράξεως του ίδιου οργάνου, δεδομένου ότι δεν εκδόθηκε κατόπιν επανελέγχου της ουσίας της υποθέσεως, επομένως απαραδέκτως προσβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση. Πρέπει όμως να θεωρηθεί συμπροσβαλλόμενη, και μάλιστα παραδεκτώς από απόψεως εκτελεστότητος, προθεσμίας και εννόμου συμφέροντος, η ως άνω αρχική από 17.12.2002 πράξη του Ε.Σ.Ρ.
4. Επειδή, το Σύνταγμα, στο άρθρο 14 παρ. 1 και 2, κατοχυρώνει την ελευθερία του τύπου ως ατομικό δικαίωμα, με ειδικότερη έκφανση την ελευθερία εκδόσεως εφημερίδων και λοιπών εντύπων χωρίς προηγούμενη άδεια της Αρχής. Με το άρθρο 15 παρ. 2 εξαιρούνται, όμως, από τις προστατευτικές για τον τύπο διατάξεις του Συντάγματος, η ραδιοφωνία και η τηλεόραση, δικαιολογούν δε την διαφοροποίηση της κατηγορίας αυτής μέσων μαζικής ενημέρωσης έναντι του παραδοσιακού τύπου, λόγοι συνδεόμενοι αφενός με την ιστορική εξέλιξη και τη σημαντική διαφορά τους ως προς το μέγεθος επιρροής στην παιδική ηλικία και τη νεότητα αλλά και την εν γένει διαμόρφωση της κοινής γνώμης, και αφετέρου με τη φυσική σπάνι των συχνοτήτων των ραδιοκυμάτων. Από την ως άνω διάταξη προκύπτει ότι δεν θεσπίζεται συνταγματικώς ατομικό δικαίωμα ιδρύσεως ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού σταθμού, αλλά η ρύθμιση του ζητήματος καταλείπεται στον κοινό νομοθέτη, ο οποίος τελεί, πάντως, υπό τους όρους και περιορισμούς της παραγράφου 2 του άρθρου 15 του Συντάγματος: οφείλει δηλαδή να οργανώσει σύστημα προληπτικών και κατασταλτικών ελέγχων το οποίο διασφαλίζει την τήρηση των επιβαλλομένων με την διάταξη αυτή υποχρεώσεων των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, συνισταμένων στην αντικειμενική και με ίσους μετάδοση όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της υψηλής ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων, το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικία και της νεότητας (βλ. ΣτΕ 2501/2004, 1882/2003, Ολομ. 3841/1997, 1144/1988, 5040/1987).
5. Επειδή, με το ν. 1730/1987 (ΦΕΚ Α΄ 145) καταργήθηκε το κρατικό μονοπώλιο ραδιοφωνικών εκπομπών και επετράπη η ίδρυση και λειτουργία μη κρατικών ραδιοφωνικών σταθμών τοπικής ισχύος, κατόπιν διοικητικής αδείας (άρθρο 2 παρ. 4), κατ΄ εξουσιοδότηση δε του νόμου αυτού καθορίσθηκαν, με το π.δ. 25/1988 (ΦΕΚ Α΄ 10), οι όροι και οι προϋποθέσεις για την ίδρυση τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών η διαδικασία χορήγησης, ανάκλησης και ανανέωσης των σχετικών αδειών, οι γενικές αρχές λειτουργίας και η τεχνική και λοιπή εποπτεία και έλεγχος των σταθμών. Η ισχύς των αδειών ορίσθηκε διετής, με δυνατότητα ανανέωσης για χρόνο μέχρι δύο έτη κάθε φορά (άρθρα 2 παρ. 7 ν. 1730/1987 και 11 π.δ. 25/1988). Στη συνέχεια, προέβλεψε ο νόμος (άρθρο 1 παρ. 4 ν. 2173/1993, ΦΕΚ Α΄ 208, με την οποία διάταξη προσετέθη παράγραφος 10 στο άρθρο 3 του ν. 1866/1989, ΦΕΚ Α΄ 222), και πάλι την έκδοση προεδρικού διατάγματος για τον καθορισμό της διαδικασίας και την εξειδίκευση των προϋποθέσεων και των κριτηρίων χορήγησης και ανάκλησης των αδειών ίδρυσης και λειτουργίας μη κρατικών ραδιοφωνικών σταθμών, ορίζοντας πάντως ότι οι άδειες, που είχαν χορηγηθεί, εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την πάροδο του χρόνου ισχύος τους, εφόσον υπεβλήθη αίτηση ανανέωσης. Εξάλλου, με το άρθρο 3 παρ. 2 του Ν. 2181/1994 (ΦΕΚ Α΄ 10) επετράπη η χορήγηση προσωρινής αδείας σε ραδιοφωνικούς σταθμούς για τη διενέργεια δοκιμαστικών εκπομπών. Ακολούθως, με το ν. 2328/1995 (ΦΕΚ Α΄ 159), με τον οποίο ρυθμίσθηκε εκ νέου το νομικό καθεστώς της τοπικής ραδιοφωνίας, ορίσθηκε (άρθρο 6 παρ. 1 και 5) ότι επιτρέπεται η ίδρυση, εγκατάσταση και λειτουργία, από μη κρατικούς φορείς, τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών, που εκπέμπουν στην περιοχή των συχνοτήτων 87,5 έως 107,7 Μεγακύκλους (ΜΗΖ) με διαμόρφωση κατά συχνότητα (FM), «μόνο μετά από άδεια που χορηγείται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού», δηλαδή μετά από ειδική διαδικασία που περιλαμβάνει την προκήρυξη θέσεων εκπομπών κατά νομό και την αξιολόγηση των αιτήσεων των ενδιαφερομένων επί τη βάσει ορισμένων κριτηρίων, όπως ο χρόνος λειτουργίας του σταθμού, το απασχολούμενο προσωπικό, η πραγματοποιηθείσα επένδυση και η προγραμματική πληρότητα (άρθρο 7 παρ. 2 και 6). Προκειμένου δε περί των ραδιοφωνικών σταθμών, στους οποίους δεν έχει χορηγηθεί άδεια κατά τις ανωτέρω διατάξεις, ορίσθηκαν, στο άρθρο 53 παρ. 1 του ν. 2778/1999 (ΦΕΚ Α΄ 295), τα εξής: «Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, που λειτουργούσαν την 1η Νοεμβρίου 1999, θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες μέχρι την έκδοση της απόφασης του Υπουργού Τύπου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης η οποία προβλέπεται στο άρθρο 7 παρ. 2 του ν. 2328/1995, για την προκήρυξη συγκεκριμένων θέσεων αδειών λειτουργίας τοπικών ραδιοφωνικών σταθμών. Μετά την έκδοση της υπουργικής απόφασης του προηγούμενου εδαφίου, οι ανωτέρω ραδιοφωνικοί σταθμοί εξακολουθούν να θεωρούνται ως νομίμως λειτουργούντες εντός των ορίων του αντίστοιχου νομού, εφόσον υποβάλλουν αίτηση συμμετοχής στη σχετική διαγωνιστική διαδικασία και μέχρι την έκδοση της απόφασης… με την οποία θα χορηγηθούν οι άδειες λειτουργίας για το νομό αυτόν ή μέχρι την έκδοση σχετικής απορριπτικής απόφασης… σύμφωνα με τη διαδικασία… του ν. 2328/1995».
6. Επειδή, η διακοπή λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού της αιτούσης ήταν υποχρεωτική για την Διοίκηση, εφ΄ όσον, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου και δεν αμφισβητείται, ούτε άδεια ιδρύσεως και λειτουργίας του είχε χορηγηθεί ούτε ο σταθμός αυτός λειτουργούσε την 1.11.1999, ώστε να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της διατάξεως του άρθρου 53 του ν. 2778/1999 – τούτο δε, ανεξαρτήτως της συνταγματικότητάς της, ανεξαρτήτως δηλαδή του κατά πόσον είναι συνταγματικώς ανεκτή η επί μακρόν λειτουργία ραδιοφωνικών σταθμών χωρίς διοικητική άδεια. Αρμόδια δε διοικητική αρχή για την έκδοση της σχετικής πράξεως διακοπής είναι, κατά τις διατάξεις των άρθρων 15 παρ. 2 του Συντάγματος και 4 παρ. 1 του ν. 2863/2000 (Α 262) το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Συνεπώς, αρμοδίως και εν γένει νομίμως εξέδωσε το Ε.Σ.Ρ. την προσβαλλόμενη πράξη και είναι απορριπτέα ως αβάσιμα τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση. Ειδικότερα, εν όψει των όσων αναπτύχθηκαν σε προηγούμενη σκέψη, αβασίμως προβάλλεται ότι το Σύνταγμα κατοχυρώνει ατομικό δικαίωμα ιδρύσεως και λειτουργίας ραδιοφωνικού σταθμού. Περαιτέρω, εφ΄ όσον κατά τ΄ ανωτέρω η διακοπή λειτουργίας του εν λόγω ραδιοφωνικού σταθμού ήταν υποχρεωτική για την Διοίκηση, δεν ανήκε δηλαδή στην διακριτική της ευχέρεια, αβασίμως ο αιτών προβάλλει παράβαση, κατά την έκδοση της προσβαλλομένης πράξεως, των αρχών της αναλογικότητας, της χρηστής διοικήσεως, της καλής πίστεως και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικουμένου προς την Διοίκηση.
7. Επειδή, συνεπώς, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Απορρίπτει την κρινόμενη αίτηση.
Διατάσσει την κατάπτωση του παραβόλου.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 14 Μαρτίου 2006
Ο Πρόεδρος του Δ΄ Τμήματος Η Γραμματέας
Μ. Βροντάκης Ι. Παπαχαραλάμπους
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 29ης Δεκεμβρίου 2010.
Ο Πρόεδρος του Δ’ Τμήματος Η Γραμματέας
Σωτ. Ρίζος Αικ. Ρίπη