ΣτΕ 957/2011, Ολομ.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ :Αίτηση ακύρωσης των επαγγελματικών σωματείων των ιδιοκτητών φορτηγών αυτοκινήτων και βυτιοφόρων δημόσιας χρήσης κατά πράξεων που τους κηρύσσουν πανελλαδικά σε κατάσταση πολιτικής κινητοποίησης και επιβάλλουν την επίταξη της χρήσης των οχημάτων τους και των προσωπικών υπηρεσιών τους. Έκδοση και δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, μετά την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως και πριν τη συζήτησή της, πράξεων με τις οποίες αίρεται η ισχύς των παραπάνω προσβαλλόμενων πράξεων. Επομένως, εφόσον, κατά τον χρόνο συζητήσεως της υπό κρίση αιτήσεως, είχε λήξει η ισχύς όλων των προσβαλλόμενων με αυτήν πράξεων, οι δε αιτούντες δεν ισχυρίσθηκαν, κάνοντας χρήση του σχετικού δικαιώματος, ότι από τις προσβαλλόμενες πράξεις, κατά το διάστημα που αυτές ίσχυαν, δημιουργήθηκαν δυσμενείς γι’ αυτούς έννομες συνέπειες, οι οποίες διατηρούνται και μετά την παύση ισχύος των εν λόγω πράξεων και δεν δύνανται να αρθούν παρά μόνο με την ακύρωσή τους, η παρούσα δίκη πρέπει να κηρυχθεί κατηργημένη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2 του π.δ. 18/1989.|
—————————-
Αριθμός 957/2011
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 3 Δεκεμβρίου 2010, με την εξής σύνθεση: Π. Πικραμμένος, Πρόεδρος, Αθ. Ράντος, Αντιπρόεδρος, Αν. Γκότσης, Χρ. Ράμμος, Γ. Παπαγεωργίου, Ι. Μαντζουράνης, Αικ. Σακελλαροπούλου, K. Ευστρατίου, Γ. Ποταμιάς, Μ. Γκορτζολίδου, Ευθ. Αντωνόπουλος, Π. Καρλή, Φ. Ντζίμας, Ηρ. Τσακόπουλος, Β. Καλαντζή, Μ. Σταματελάτου-Μπεριάτου, Μ. Παπαδοπούλου, Β. Αραβαντινός, Δ. Κυριλλόπουλος, Α. Καλογεροπούλου, Εμμ. Κουσιουρής, Αντ. Σταθάκης, Β. Ραφτοπούλου, Κ. Κουσούλης, Κ. Φιλοπούλου, Θ. Αραβάνης, Κ. Πισπιρίγκος, Σύμβουλοι, Δ. Βασιλειάδης, Στ. Λαμπροπούλου, Δ. Τομαράς, Πάρεδροι. Από τους ανωτέρω οι Σύμβουλοι Ηρ. Τσακόπουλος και Α. Καλογεροπούλου, καθώς και η Πάρεδρος Στ. Λαμπροπούλου μετέχουν ως αναπληρωματικά μέλη, σύμφωνα με το άρθρο 26 παρ. 2 του ν. 3719/2008. Γραμματέας η Ε. Κουμεντέρη.
Για να δικάσει την από 31 Αυγούστου 2010 αίτηση:
των : 1) επαγγελματικού σωματείου με την επωνυμία «ΣΩΜΑΤΕΙΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΙΣΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΥΓΡΩΝ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ – ΘΡΑΚΗΣ Ο ΦΙΛΙΠΠΟΣ», που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη (26ης Οκτωβρίου 14) και 2) Ιωάννη Νικολάου Γιαβρίδη, ατομικώς και ως Προέδρου του ανωτέρω σωματείου, κατοίκου Ευόσμου Θεσσαλονίκης (Παγκρατίου 5), οι οποίοι δεν παρέστησαν, αλλά ο δικηγόρος που υπογράφει την αίτηση νομιμοποιήθηκε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο,
κατά των : 1) Πρωθυπουργού, ο οποίος παρέστη με την Π. Δασκαλέα – Ασημακοπούλου, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, 2) Υπουργών: α) Οικονομικών και β) Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, οι οποίοι παρέστησαν με τον Παν. Παναγιωτουνάκο, Νομικό Σύμβουλο του Κράτους.
Η πιο πάνω αίτηση εισάγεται στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, κατόπιν της από 8 Σεπτεμβρίου 2010 πράξης του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας, λόγω της σπουδαιότητάς της, σύμφωνα με το άρθρο 14 παρ. 2 εδαφ. α του Π.Δ. 18/1989.
Με την αίτηση αυτή οι αιτούντες επιδιώκουν να ακυρωθούν : 1) η υπ’ αριθμ. Υ242/2010 (ΦΕΚ Β΄ 1142/28.7.2010) απόφαση του Πρωθυπουργού της Ελληνικής Δημοκρατίας, 2) οι υπ’ αριθμ. : α) 37223/3544/2010 (ΦΕΚ Β΄ 1142/28.7.2010) κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών – Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, β) 37269/3545 (ΦΕΚ Β΄ 1142/28.7.2010) απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, 3) τα άνευ αριθμού πρωτοκόλλου και χρόνου έκδοσης φύλλα επίταξης χρήσης οχήματος και προσωπικής υπηρεσίας ως ιδιοκτήτη ΔΧ φορτηγού αυτοκινήτου, που εκδόθηκαν και υπογράφονται από τον αναπληρωτή Διευθυντή της Διεύθυνσης Μεταφορών Δυτικής Θεσσαλονίκης και από τον Διευθυντή της Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλονίκης και 4) κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Συμβούλου Α. Σταθάκη.
Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τους εκπροσώπους του Πρωθυπουργού και των Υπουργών, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψη της υπό κρίση αιτήσεως.
Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (υπ’ αρ. 1111213/2010 γραμμάτιο παραβόλου).
2. Επειδή, τον Ιούλιο του 2010 τα επαγγελματικά σωματεία των ιδιοκτητών φορτηγών αυτοκινήτων και βυτιοφόρων δημόσιας χρήσης εξήγγειλαν την ακινητοποίηση των οχημάτων των μελών τους και την αποχή από κάθε μεταφορικό έργο, από 26.7.2010 και έως ότου αποσυρθεί σχέδιο νόμου για τις οδικές μεταφορές, το περιεχόμενο του οποίου είχε δημοσιοποιήσει ο Υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με συνέντευξή του (βλ. το από 26.7.2010 έγγραφο του Γραφείου Τύπου του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της συνεντεύξεως). Δύο ημέρες μετά την έναρξη των κινητοποιήσεων, δηλαδή στις 28.7.2010, ο ανωτέρω υπουργός, με έγγραφό του, ζήτησε από τον Πρωθυπουργό να κηρύξει τους κλάδους των ιδιοκτητών και οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων και βυτιοφόρων δημόσιας χρήσης σε κατάσταση πολιτικής κινητοποιήσεως, επικαλούμενος την άμεση απειλή της δημόσιας υγείας από την παράταση της αποχής των ανωτέρω επαγγελματιών από τις εργασίες τους. Την ίδια ημέρα, δηλαδή στις 28.7.2010, δημοσιεύθηκαν, στο ίδιο φύλλο (Β΄ 1142) της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, οι ακόλουθες τρεις αποφάσεις: Α) Η υπ’ αρ. Υ242/28.7.2010 απόφαση του Πρωθυπουργού. Με την απόφαση αυτή, στο προοίμιο της οποίας γίνεται επίκληση των άρθρων 18 παρ. 3, 22 παρ. 4 και 112 παρ. 1 του Συντάγματος, του άρθρου 41 του ν. 3536/2007 (Α΄42), των διατάξεων του ν.δ. 17/1974 (Α΄236), της ανωτέρω από 28.7.2010 εγγράφου εισηγήσεως του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, καθώς και της «επιτακτικής ανάγκης αποτροπής των δυσμενών συνεπειών της παρατεινόμενης κινητοποιήσεως των ιδιοκτητών φορτηγών και βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης, που έχει προκαλέσει σοβαρή διαταραχή στην οικονομική και κοινωνική ζωή της Χώρας, ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία από την έλλειψη επαρκούς εφοδιασμού των πολιτών σε καύσιμα, τρόφιμα και φάρμακα και είδη πρώτης ανάγκης, απειλεί τη διακοπή της ομαλής λειτουργίας των μονάδων παροχής υπηρεσιών υγείας και πρόνοιας και απειλεί επίσης κατ’ επέκταση τη δημόσια τάξη», οι κλάδοι των ιδιοκτητών και οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων και βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης κηρύσσονται, πανελλαδικά, σε κατάσταση πολιτικής κινητοποιήσεως, εξουσιοδοτούνται δε οι Υπουργοί Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και Οικονομικών, καθώς και οι Νομάρχες, να προβούν σε επίταξη των υπηρεσιών των ιδιοκτητών και οδηγών των ανωτέρω οχημάτων, καθώς και σε επίταξη της χρήσης των ανωτέρω οχημάτων. Β) Η υπ’ αρ. 37269/3545/28.7.2010 απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με την οποία επιβάλλεται επίταξη των προσωπικών υπηρεσιών των ιδιοκτητών και των οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων και βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης, σε όλη τη Χώρα, «από την 06:00 ώρα της 29ης Ιουλίου 2010, μέχρι νεωτέρας απόφασης». Γ) Η υπ’ αρ. 37223/3544/28.7.2010 απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με την οποία επιβάλλεται επίταξη της χρήσης όλων των φορτηγών αυτοκινήτων και των βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης, «από την 06:00 ώρα της 29ης Ιουλίου 2010, μέχρι νεωτέρας απόφασης». Στο προοίμιο των υπουργικών αποφάσεων επαναλαμβάνονται όσα αναφέρονται στο προοίμιο της πρωθυπουργικής αποφάσεως, γίνεται δε και επίκληση της τελευταίας αυτής αποφάσεως. Οι αιτούντες – το πρώτο εξ αυτών επαγγελματικό σωματείο, το οποίο, σύμφωνα με το καταστατικό του, έχει μέλη του ιδιοκτήτες αυτοκινήτων δημοσίας χρήσεως μεταφοράς υγρών καυσίμων και σκοπό, μεταξύ άλλων, την προάσπιση και την προαγωγή των επαγγελματικών συμφερόντων των μελών του, ο δεύτερος (Ιωάννης Γιαβρίδης), Πρόεδρος του ανωτέρω σωματείου και ιδιοκτήτης του υπ’ αρ. κυκλοφ. ΕΚΒ 4381 οχήματος μεταφοράς υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης – ζητούν την ακύρωση των ανωτέρω τριών πράξεων, καθώς, επίσης, και των φύλλων επιτάξεως της χρήσης του βυτιοφόρου υγρών καυσίμων με αριθμό κυκλοφορίας ΕΚΒ 4381, ιδιοκτησίας του Ιωάννη Γιαβρίδη και των προσωπικών υπηρεσιών του τελευταίου. Τα προσβαλλόμενα φύλλα επιτάξεως υπογράφονται από τον Διευθυντή της Διευθύνσεως Μεταφορών Δυτικής Θεσσαλονίκης και τον Διευθυντή της Αστυνομικής Διευθύνσεως Θεσσαλονίκης. Στο φύλλο επιτάξεως της χρήσης του οχήματος αναγράφεται ότι αυτό εκδίδεται «δυνάμει της αριθμ. 37223/3544/28.7.2010 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων», στο δε φύλλο επιτάξεως προσωπικών υπηρεσιών αναγράφεται ότι αυτό εκδίδεται «δυνάμει της αριθμ. 37269/3545/28.7.2010 απόφασης του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων». Στο σώμα αμφοτέρων των φύλλων επιτάξεως αναγράφεται ότι ισχύουν «από την 06:00 ώρα της 29ης Ιουλίου 2010, μέχρι νεωτέρας απόφασης».
3. Επειδή, η υπόθεση έχει εισαχθεί στην Ολομέλεια του Δικαστηρίου, με την από 8.9.2010 πράξη του Προέδρου, λόγω μεγαλύτερης σπουδαιότητας (άρθρο 14 παρ. 2 π.δ. 18/1989, Α΄8).
4. Επειδή, στη παράγραφο 3 του άρθρου 18 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «Ειδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με τις επιτάξεις για τις ανάγκες των ενόπλων δυνάμεων σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης, ή για τη θεραπεία άμεσης κοινωνικής ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή υγεία». Περαιτέρω, στη παράγραφο 4 του άρθρου 22 του Συντάγματος, όπως αναριθμήθηκε με το Ψήφισμα της 6.4.2001 της Ζ΄ Αναθεωρητικής Βουλής των Ελλήνων, ορίζεται ότι: «Οποιαδήποτε μορφή αναγκαστικής εργασίας απαγορεύεται. Ειδικοί νόμοι ρυθμίζουν τα σχετικά με την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών σε περίπτωση πολέμου ή επιστράτευσης ή για την αντιμετώπιση αναγκών της άμυνας της Χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από θεομηνία ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία…». Στο άρθρο 41 του ν. 3536/2007 (Α΄42), υπό τον τίτλο «Ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών σε περίοδο ειρήνης», ορίζονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «1. Επίταξη προσωπικών υπηρεσιών και επίταξη ακινήτων και κινητών πραγμάτων, ως μέτρα πολιτικής κινητοποίησης για την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης σε περίοδο ειρήνης επιτρέπονται κατά τους όρους και προϋποθέσεις των διατάξεων του άρθρου αυτού. 2. Έκτακτη ανάγκη σε περίοδο ειρήνης, που επιβάλλει την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών, είναι κάθε αιφνίδια κατάσταση, η οποία απαιτεί τη λήψη άμεσων μέτρων προς αντιμετώπιση αμυντικών αναγκών της Χώρας ή επείγουσας κοινωνικής ανάγκης από κάθε μορφής απειλούμενη φυσική καταστροφή ή ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία. Έκτακτη ανάγκη σε περίοδο ειρήνης, που επιβάλλει την επίταξη ακινήτων και κινητών πραγμάτων, είναι κάθε άμεση κοινωνική ανάγκη που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή υγεία. 3. Με απόφαση του Πρωθυπουργού, ύστερα από εισήγηση του Υπουργού στην αρμοδιότητα του οποίου ανήκει η αντιμετώπιση της αιτίας που προκάλεσε την έκτακτη ανάγκη, κηρύσσεται γενική ή μερική πολιτική κινητοποίηση, κατά την έννοια των αντίστοιχων διατάξεων του ν.δ. 17/1974 (ΦΕΚ 236 Α), για την αντιμετώπισή της. 4. Με την ίδια επίσης απόφαση του Πρωθυπουργού, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 2, μπορεί να εξουσιοδοτούνται οι υπουργοί ή οι γενικοί γραμματείς περιφερειών ή οι νομάρχες να προβαίνουν, με απόφασή τους, σε επίταξη προσωπικών υπηρεσιών. Η επίταξη προσωπικών υπηρεσιών πραγματοποιείται με “Φύλλα Επίταξης Προσωπικών Υπηρεσιών” που εκδίδονται από τις οικείες αστυνομικές, λιμενικές ή και πυροσβεστικές αρχές και επιδίδονται από όργανά τους και όργανα της δημοτικής αστυνομίας, καθώς και από υπαλλήλους του Δημοσίου και νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. Από την επίταξη των προσωπικών υπηρεσιών απαλλάσσονται πρόσωπα που έχουν σωματική ή πνευματική αναπηρία ή άλλους λόγους υγείας, εφόσον αυτοί πιστοποιούνται με σχετική γνωμάτευση κλινικής δημόσιου νοσοκομείου. 5. Με την ίδια απόφαση του Πρωθυπουργού, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 2, μπορεί να εξουσιοδοτείται ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών και ο κατά περίπτωση αρμόδιος Υπουργός να προβαίνουν, με κοινή απόφασή τους, σε επίταξη ακινήτων, μη αναλώσιμων κινητών, καθώς και βιομηχανικών και εμπορικών επιχειρήσεων μαζί με τις εγκαταστάσεις τους… Η επίταξη ακινήτων και κινητών πραγματοποιείται με “Φύλλα Επίταξης” κατ’ ανάλογη εφαρμογή της προηγούμενης παραγράφου. 6. Όποιος καλείται να προσφέρει τις υπηρεσίες του ή ακίνητο ή κινητό πράγμα κατά τις διατάξεις του άρθρου αυτού και είτε αρνείται να παραλάβει το σχετικό φύλλο επίταξης είτε αρνείται ή παραλείπει να εκτελέσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την επίταξη, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών. 7. Οι διατάξεις ιδίως των άρθρων 2 παρ. 5, 18, 19, 22 και 23 του ν.δ. 17/1974 δεν εφαρμόζονται εφεξής για την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης σε καιρό ειρήνης, εφόσον έρχονται σε αντίθεση προς τις διατάξεις αυτού του άρθρου. Επίσης δεν εφαρμόζεται και κάθε άλλη διάταξη που είναι αντίθετη προς τις διατάξεις αυτού του άρθρου.». Εξάλλου, στο ν.δ. 17/1974 «περί πολιτικής σχεδιάσεως εκτάκτου ανάγκης» (Α΄236), ορίζεται ότι «ως πολιτική κινητοποίησις νοείται η μετάπτωσις των πολιτικών δυνάμεων εκ της καταστάσεως ειρήνης εις πολεμικήν τοιαύτην ή εις κατάστασιν αντιμετωπίσεως των εκτάκτων εν ειρήνη αναγκών…» (άρθρο 2 παρ. 3), ενώ, μεταξύ των «πολιτικών δυνάμεων» περιλαμβάνονται όχι μόνον οι κρατικές υπηρεσίες, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι δημόσιοι οργανισμοί και επιχειρήσεις πάσης φύσεως, αλλά και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις «και γενικώς άπαν το έμψυχον μη ένοπλον και άψυχον της Χώρας δυναμικόν» (άρθρο 2 παρ. 1).
5. Επειδή, η έκδοση των προσβαλλομένων πράξεων, όπως προκύπτει από το παρατιθέμενο ανωτέρω (βλ. σκέψη 2) περιεχόμενό τους, υπαγορεύθηκε από την ανάγκη αντιμετωπίσεως των κινδύνων για τη δημόσια υγεία, λόγω της «παρατεινόμενης» κινητοποιήσεως των ιδιοκτητών φορτηγών αυτοκινήτων και βυτιοφόρων υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης. Οι πράξεις αυτές δεν περιέχουν χρονικό περιορισμό της ισχύος τους και ειδικότερα δεν συνδέουν τη χρονική τους ισχύ με το διάστημα των κινητοποιήσεων. Ωστόσο, στις προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις και τα προσβαλλόμενα φύλλα επιτάξεως ρητώς αναγράφεται ότι ισχύουν από «ώρας 06:00 της 29ης Ιουλίου 2010 και μέχρι νεωτέρας απόφασης». Εν όψει αυτών, παρά το γεγονός ότι την 1.8.2010 τα σωματεία των ιδιοκτητών φορτηγών και βυτιοφόρων δημόσιας χρήσης ανακοίνωσαν την αναστολή των κινητοποιήσεών τους, τα επιβληθέντα με τις προσβαλλόμενες πράξεις μέτρα της πολιτικής κινητοποιήσεως και της επιτάξεως των προσωπικών υπηρεσιών των ιδιοκτητών και των οδηγών φορτηγών και βυτιοφόρων υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης, καθώς και της χρήσης των ανωτέρω οχημάτων, εξακολουθούσαν να ισχύουν κατά τον χρόνο ασκήσεως της υπό κρίση αιτήσεως (1.9.2010), εφ’ όσον άλλωστε δεν είχαν μέχρι τότε ανακληθεί ρητά από τη Διοίκηση (βλ. Σ.τ.Ε. 67/2009 Ολομ., σκ. 6). Επομένως, η υπό κρίση αίτηση, στρεφομένη κατά διοικητικών πράξεων, οι οποίες ίσχυαν κατά τον χρόνο προσβολής τους, παραδεκτώς ασκείται από την άποψη αυτή.
6. Επειδή, περαιτέρω, η υπό κρίση αίτηση ασκείται εμπροθέσμως, με έννομο συμφέρον, εν όψει της ιδιότητας των αιτούντων (βλ. ανωτέρω σκέψη 2), στρέφεται δε παραδεκτώς κατά του συνόλου των προσβαλλομένων πράξεων, οι οποίες, όπως προκύπτει από τις διατάξεις που παρατίθενται ανωτέρω (βλ. σκέψη 4), είναι μεταξύ τους συναφείς (βλ. Σ.τ.Ε. 2291/1987 Ολομ., 2099/1991 7μ., σκ. 2).
7. Επειδή, στο άρθρο 32 παρ. 2 του π.δ. 18/1989 ορίζεται ότι «Καταργείται … η δίκη αν μετά την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως και έως την πρώτη συζήτηση της υπόθεσης η προσβαλλόμενη πράξη έπαυσε για οποιοδήποτε λόγο να ισχύει, εκτός αν ο αιτών επικαλείται ιδιαίτερο έννομο συμφέρον που δικαιολογεί τη συνέχιση της δίκης. …». Με την ανωτέρω διάταξη καθιερώνεται, για την αποτροπή της διεξαγωγής ασκόπων δικών, ο δικονομικός κανόνας της κηρύξεως της δίκης κατηργημένης στις περιπτώσεις, κατά τις οποίες, έως την πρώτη συζήτηση της υποθέσεως, έχει παύσει να ισχύει η προσβληθείσα με την αίτηση ακυρώσεως πράξη. Κατά την διάταξη, όμως, αυτή η παύση της ισχύος της πράξεως δεν συνεπάγεται πάντοτε την κήρυξη της δίκης κατηργημένης. Εφόσον δε η πράξη δεν ανατρέπεται εξ υπαρχής, αλλά παύει να ισχύει για το μέλλον, οι τυχόν βλαπτικές για τον αιτούντα διοικητικής φύσεως συνέπειες, που δημιουργήθηκαν κατά την διάρκεια της ισχύος της και διατηρούνται και μετά την λήξη της ισχύος της, συνιστούν λόγο συνεχίσεως της δίκης, εάν ο αιτών τις επικαλεσθεί και τις αποδείξει, προκειμένου να επιτύχει δια της ακυρώσεως της πράξεως την άρση των εν λόγω συνεπειών. Στην περίπτωση αυτή το έννομο συμφέρον του αιτούντος για την συνέχιση της δίκης είναι προσωπικό και, επομένως, το Δικαστήριο, χωρίς την επίκληση των δυσμενών αυτών συνεπειών, δεν μπορεί να προβεί αυτεπαγγέλτως στην συνέχιση της δίκης (Σ.τ.Ε. 67/2009 Ολομ., σκ. 7, 1659/2009 Ολομ., σκ. 8, κ.α.).
8. Επειδή, μετά την άσκηση της υπό κρίση αιτήσεως και πριν τη συζήτησή της, εκδόθηκαν και δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως οι εξής πράξεις: Α) Η υπ. αρ. Υ284/27.10.2010 (Β΄1705/1.11.2010) πράξη του Πρωθυπουργού, με την οποία αποφασίσθηκε «η άρση της πολιτικής κινητοποίησης των ανά τη χώρα ιδιοκτητών και οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων Δημόσιας Χρήσης και των βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων, πολιτικής κινητοποίησης που έχει επιβληθεί με την Υ242/28.7.2010 απόφαση… (Β΄1142)…». Β) Η υπ’ αρ. Β1/οικ.57193/5565/22.11.2010 (Β΄1840/23.11.2010) κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με την οποία «αίρεται η επίταξη της χρήσης των φορτηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων και των βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων που κηρύχθηκε με την αριθ. 37223/3544/2010 κοινή υπουργική απόφαση (ΦΕΚ Β΄1142)» και «καταργείται η αριθ. 37223/3544/2010 κοινή υπουργική απόφαση…». Γ. Η υπ’ αρ. Β1/οικ.55884/5433/16.11.2010 απόφαση του Υπουργού Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων (Β΄1840/23.11.2010), με την οποία «αίρεται η επίταξη των προσωπικών υπηρεσιών των ανά τη χώρα ιδιοκτητών και οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων Δημόσιας Χρήσης και των βυτιοφόρων μεταφοράς υγρών καυσίμων που είχε κηρυχθεί με την αριθ. 37269/3545/2010 (ΦΕΚ Β΄1142) υπουργική απόφαση» και «καταργείται η αριθ. 37269/3545/2010 υπουργική απόφαση». Όπως αναφέρεται και στις τρεις νεώτερες πράξεις, αυτές εκδόθηκαν εν όψει του γεγονότος ότι εξέλιπαν οι λόγοι, για τους οποίους είχε αποφασισθεί η επιβολή των μέτρων της πολιτικής κινητοποιήσεως και της επιτάξεως των προσωπικών υπηρεσιών και των οχημάτων. Εν όψει των ανωτέρω, κατά τον χρόνο συζητήσεως της υποθέσεως (3.12.2010), είχαν παύσει να ισχύουν τα μέτρα της πολιτικής κινητοποιήσεως και της επιτάξεως προσωπικών υπηρεσιών και οχημάτων, που επεβλήθησαν με τις προσβαλλόμενες πράξεις του Πρωθυπουργού και των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Εξάλλου, η λήξη της ισχύος των ανωτέρω μέτρων είχε ως αυτόθροη συνέπεια τη λήξη της ισχύος και των προσβαλλομένων φύλλων επιτάξεως των προσωπικών υπηρεσιών και του οχήματος του δευτέρου των αιτούντων, δεδομένου ότι τα φύλλα αυτά συνιστούν πράξεις υλοποιήσεως των συγκεκριμένων μέτρων επιτάξεως (βλ. Σ.τ.Ε. 566/2007, σκ. 6, πρβλ. Σ.τ.Ε. 959/1978 Ολομ. με την οποία κρίθηκε ότι το φύλλο επιτάξεως στερείται εκτελεστού χαρακτήρα), στερούμενα οιασδήποτε ισχύος μετά τη άρση των επιτάξεων προς υλοποίηση των οποίων εξεδόθησαν. Επομένως, εφ’ όσον, κατά το χρόνο συζητήσεως της υπό κρίση αιτήσεως, είχε λήξει η ισχύς όλων των προσβαλλομένων με αυτήν πράξεων, οι δε αιτούντες δεν ισχυρίσθηκαν, κάνοντας χρήση του σχετικού δικαιώματος, το οποίο τους παρέχεται από το άρθρο 32 παρ. 2 του π.δ. 18/1989, ότι από τις προσβαλλόμενες πράξεις, κατά το διάστημα που αυτές ίσχυαν, δημιουργήθηκαν δυσμενείς γι’ αυτούς έννομες συνέπειες, οι οποίες διατηρούνται και μετά την παύση ισχύος των εν λόγω πράξεων και δεν δύνανται να αρθούν παρά μόνο με την ακύρωσή τους, η παρούσα δίκη πρέπει να κηρυχθεί κατηργημένη, σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη του άρθρου 32 παρ. 2 του π.δ. 18/1989.
9. Επειδή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 36 παρ. 4 και 39 παρ. 2 του π.δ. 18/1989, σε περίπτωση καταργήσεως της δίκης, το μεν καταβληθέν παράβολο αποδίδεται, ενώ δεν επιδικάζεται δικαστική δαπάνη.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Κηρύσσει την δίκη κατηργημένη και
Διατάσσει την απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου, σύμφωνα με το αιτιολογικό.
Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 20 Δεκεμβρίου 2010.
Ο Πρόεδρος Η Γραμματέας
Π. Πικραμμένος Ε. Κουμεντέρη
και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 1ης Απριλίου 2011.
Ο Πρόεδρος Η Γραμματέας
Π. Πικραμμένος Μ. Παπασαράντη