14/1993 ΑΕΔ
Δ/ΝΗ/1994 (304), ΔΔΙΚΗ/1994 (61), ΔΙΚΗ/1995 (521), ΤΟΣ/1994 (691)Διαφορές ουσίας Ν 1406/83. Διοικητικές συμβάσεις. Δημόσια έργα. Διαφορές ουσίας οι διαφορές από ζημίες που προκαλούνται σε τρίτους από πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του κυρίου του έργου και όταν ακόμη η εκτέλεση ανατίθεται σε ιδιώτη ανάδοχο. Με παρατηρήσεις Βελισσάριου Κ. Καράκωστα στη ΔΙΚΗ.
A.E.Δ. 14/1993 Πρόεδρος: Βασ. Μποτόπουλος, Πρόεδρος ΣτΕ. Εισηγητής: Φώτιος Κατζούρος, Σύμβουλος ΣτΕ. Δικηγόροι:Γρηγ. Καλαβρός Θεόδ. Ρεντζεπέρης. Επειδή, κατά το άρθρον 94 παρ. 1 του Συντάγματος, η εκδίκασις των διοικητικών διαφορών ουσίας ανήκει εις τα υφιστάμενα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, εις τα οποία έπρεπε να υπαχθούν υποχρεωτικώς αι μη υπαχθείσαι μέχρι τότε εις τα δικαστήρια ταύτα, κατά τα εις την διάταξιν ταύτην ειδικώτερον οριζόμενα. Τοιαύτας δε διοικητικάς διαφοράς ουσίας συνιστούν αι γεννώμεναι εκ διοικητικών συμβάσεων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και οι συμβάσεις περί εκτελέσεως δημοσίων έργων, ως και αι γεννώμεναι εκ ζημιογόνων πράξεων ή παραλείψεων των οργάνων της Διοικήσεως. Δια του άρθρου 1 του ν. 1406/1983 υπήχθησαν, μεταξύ άλλων, εις την δικαιοδοσίαν των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, συμφώνως προς την συνταγματικήν ταύτην διάταξιν, και αι διαφοραί περί την ευθύνην του δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως, και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου προς αποζημίωσιν, συμφώνως προς τα άρθρα 105 και 106 του Εισαγωγικού Νόμου του Αστικού Κώδικος (περ. η`), ως και αι διαφοραί εκ διοικητικών συμβάσεων (περ. ι`), κατά δε την παρ. 2 του άρθρ. 2 του νόμου τούτου, εις τας περιπτώσεις των άρθρ. 105 και 106 του ΕισΝΑΚ και όπου άλλου το δημόσιον και τα ανώτερω αναφερόμενα πρόσωπα ενέχονται εις αποζημίωσιν εγείρεται υπό του δικαιουμένου αγωγή. Κατά την έννοιαν των διατάξεων τούτων, διοικητικαί διαφοραί υπαγόμενα εις την δικαιοδοσίαν των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων γεννώνται όχι μόνον εκ των συμβάσεων περί εκτελέσεως δημοσίων έργων αλλά και εκ ζημιών προξενουμένων εις τρίτους, εκ των κατά την μελέτην και εκτέλεσιν δημοσίου έργου πράξεων ή παραλείψεων των οργάνων τουκυρίου του έργου, δημοσίου ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, και όταν ακόμη η εκτέλεσις του έργου τούτου ανατίθεται δια τοιαύτης συμβάσεως εις ιδιώτην ανάδοχον.
Επειδή, ως προκύπτει εκ των ανωτέρω δυο αποφάσεων εν συνδυασμώ προς τας ασκηθείσας υπό του αιτούντος προς τας ασκηθείσας υπ`του αιτούντος αγωγάς, ούτος απέδιδε την ζημίαν την οποίαν ισχυρίζεται ότι υπέστη εκ της μειώσεως και τελικής εκμηδενίσεως της επαγγελματικής του δραστηριότητος, εις την παράλειψιν των οργάνων του κυρίου του έργου τούτου Ελληνικού Δημοσίου να λάβουν κατά την διπλάτυνσιν και ανακατασκευήν της λεωφόρου Κηφισίας τα απαιτούμενα μέρα προς διευκόλυνση της προσπελάσεως των οχημάτων προς το επί της λεωφόρου ταύτης διατηρούμενον υπό τούτου πρατήριον υγρών καυσίμων. Το επί της δημοσίας ταύτης οδού έργον είχε τον χαρακτήρα δημοσίου έργου, διεπομένου υπό των διατάξεων του ν. 1418/1984 και του εκτελεστικού αυτού Διατάγματος 609/1985, ως προκύπτει εκ του από 9ης Μαϊου 1988 συμφωνητικού μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της αναδόχου του έργου εταιρίας και της σχετικής ειδικής συγγραφής υποχρεώσεων. Συνεπώς, εκ της αξιώσεως του αιτούντος προς ανόρθωσιν ζημίας προξενηθείσης, κατά τους ισχυρισμούς του, εις τούτον εκ της πλημμελούς ακήσεως υπό των οργάνων του κυρίου του έργου Ελληνικού Δημοσίου των καθηκόντων των κατά την μελέτην και εκτέλεσιν του δημοσίου τούτου έργου, προς αποτροπήν ζημίας των παραδίων, εγεννήθη μεταξύ του αιτούντος και του Ελληνικού Δημοσίου διοικητική διαφορά ουσίας, κατά την έννοιαν του ν. 1408/1983, υπαγομένη εις την δικαιδοσίαν των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ανεξαρτήτως της υπό ιδιώτου αναδόχου εκτελέσεως του εγου τούτου. Οθεν εσφαλμένως το Διοικητικόν Πρωτοδικείον Αθηνών έκρινεν ότι η αχθείσα ενώπιον αυτού διαφορά, έχουσα γενεσιουργόν αιτίαν πράξιν της εργοληπτρίας εταιρίας καιόχι του εναχθέντος Ελληνικού Δημοσίου, του οποίου η ευθύνη διέπετο υπό των περί προστήσεως διατάξεων του άρθρου 922 του Αστικού Κώδικος, είχε τον χαρακτήρα ιδιωτική διαφοράς καιότι, ως εκ τούτου, η ασκηθείσα υπό του αιτούντος, αγωγή δεν συνιστά αγωγήν αποζημιώσεως κατά του Ελληνικού Δημοσίου εκ των εμπιπτουσών εις την διακαιοδοσίαν των διοικητικών δικαστηρίων. Κατ`ακολουθίαν τούτων πρέπει η υπό κρίσιν αίτησις να γίνη δεκτή, να εξαφανισθή η υπ`αριθ. 9912/1991 απόφασις του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, να παραπεμφθή η υπόθεσις ειςτο αυτό Διοικητικό Πρωτοδικείον και να επιβληθή η δικαστικής δαπάνη του αιτούντος εις το Ελληνικόν Δημόσιον.