19. ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΗ 27.10.2016

Eισήγηση Συμβούλου Επικρατείας Μαρίας Σωτηροπούλου
στην εκδήλωση της Ένωσης της 29ης Οκτωβρίου 2015   –   Θέματα ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας
 
Ι.   Γενικώς για το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, τη συγκρότησή του και τον εύλογο χρόνο παράτασης της  θητείας των μελών αυτού.
 
Σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 2 του Συντάγματος, «Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. …». Εξάλλου, στο άρθρο 101Α του Συντάγματος ορίζονται τα ακόλουθα: «Όπου από το Σύνταγμα προβλέπεται η συγκρότηση και η λειτουργία ανεξάρτητης αρχής, τα μέλη της διορίζονται με ορισμένη θητεία και διέπονται από προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία, όπως νόμος ορίζει. 2. … Η επιλογή τους γίνεται με απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής και με επιδίωξη ομοφωνίας ή πάντως με την αυξημένη πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών της».
 
1. Όπως κρίθηκε με τη ΣτΕ Ολομ. 3515/2013, κατά την έννοια της τελευταίας αυτής συνταγματικής ρυθμίσεως [του άρθρου 101 Α], η οποία προβλέπει συγκεκριμένη διαδικασία εντός ορισμένων χρονικών ορίων και καθιερώνει ρητώς «ορισμένη» θητεία των μελών των ανεξαρτήτων αρχών, είναι μεν ανεκτή η συνέχιση της λειτουργίας των εν λόγω αρχών μετά τη λήξη της θητείας των μελών τους και μέχρι την επιλογή των νέων, μόνον όμως για εύλογο χρονικό διάστημα, το οποίο κρίνεται κατά τις εκάστοτε συντρέχουσες περιστάσεις. Τούτου έπεται ότι, μετά την πάροδο του ευλόγου χρόνου, το Σύνταγμα δεν ανέχεται πλέον την παράταση της θητείας των μελών της ανεξάρτητης αρχής, η oποία δεν διαθέτει, από το χρονικό αυτό σημείο και εφεξής, νόμιμη συγκρότηση. Στη συνέχεια κρίθηκε ότι διάταξη [άρθρο 57 παρ. 1 του ν. 3979/2011] που επιτρέπει την αυτοδίκαιη παράταση της τετραετούς θητείας των μελών του Ε.Σ.Ρ. για μια ακόμη τετραετία, ήτοι για χρονικό διάστημα που σε κάθε περίπτωση υπερβαίνει τον ανεκτό, κατά το άρθρο 101Α του Συντάγματος, εύλογο χρόνο, είναι ανίσχυρη, ως αντιβαίνουσα στην εν λόγω συνταγματική διάταξη. Στην περίπτωση που απασχόλησε την Ολομέλεια, από τη λήξη της θητείας ενός μέλους του ΕΣΡ μέχρι την ημερομηνία κατά την οποία τούτο μετέσχε στη συνεδρίαση του Ε.Σ.Ρ., είχαν μεσολαβήσει 22 περίπου μήνες. Το χρονικό δε αυτό διάστημα, εν όψει του σκοπού που το Σύνταγμα αναθέτει στις ανεξάρτητες αρχές και της, κατά το άρθρο 101 Α παρ. 2 Συντάγματος, αυξημένης πλειοψηφίας των τεσσάρων πέμπτων των μελών της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής που απαιτείται για την επιλογή των μελών των ανεξαρτήτων αρχών, κρίθηκε [[με οριακή πλειοψηφία]] ότι κείται εντός του ανεκτού, κατά την ανωτέρω συνταγματική διάταξη, ευλόγου χρόνου.
 
2. Με τη ΣτΕ 5004/2013 κρίθηκε ομοφώνως συνταγματική η μεταβατική διάταξη του άρθρου 110 παρ. 12 του ν. 4055/2012 [[«Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου λήγει η θητεία των μελών των προβλεπόμενων από το Σύνταγμα ανεξάρτητων αρχών, που έχουν επιλεγεί από τη Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής και έχουν υπηρετήσει ως τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη στην ίδια αρχή συνολικά για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της οκταετίας. Για όσα από τα υπηρετούντα μέλη δεν έχουν συμπληρώσει οκταετία, από την αρχική επιλογή τους, η θητεία τους παρατείνεται μέχρι τη συμπλήρωση της οκταετίας. Η αντικατάσταση των αποχωρούντων κατά τα ανωτέρω μελών πραγματοποιείται μέσα σε έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος του νόμου. Μέχρι την αντικατάσταση παρατείνεται η θητεία των αποχωρούντων»]], με τη σκέψη ότι με τη διάταξη αυτή «σκοπείται η παροχή του αναγκαίου χρονικού διαστήματος για να επιλυθεί, κατά τρόπο σύμφωνο με το άρθρο 101Α του Συντάγματος, οριστικώς το ζήτημα της συγκροτήσεως των ανεξάρτητων αρχών, ώστε να διασφαλισθεί η συνέχεια της παρεχομένης από τις αρχές αυτές δημόσιας υπηρεσίας (πρβλ. Σ.τ.Ε. 3457, 2322/2007, 472/1997, 687/1987)».
 Δεν έχει ωστόσο κριθεί η συνταγματικότητα των μεταγενέστερων νόμων που παρέτειναν αλληλοδιαδόχως τη θητεία των μελών του ΕΣΡ – εκκρεμούν υποθέσεις στο Δ΄ Τμήμα.
 
3. Πλέον πρόσφατη εξέλιξη αποτελεί η ΣτΕ 1249/2015 [[ΠΑΡΑΠ. ΣΤΗΝ 7Μ. – αναμένεται η απόφαση της 7μ.].
Το ζήτημα που απασχόλησε τη σύνθεση ήταν αν η πάροδος 23,5 μηνών από τη λήξη της θητείας ενός μέλους του ΕΣΡ έως τη λήψη της προσβαλλόμενης απόφασης αποτελεί χρονικό διάστημα που υπερβαίνει τον εύλογο χρόνο εντός του οποίου θα ήταν συνταγματικώς ανεκτή η αυτοδίκαιη παράταση της θητείας μέλους του ΕΣΡ. Κρίθηκε κατά πλειοψηφία ότι το διάστημα αυτό είναι, πάντως, μικρότερο του ημίσεος της τετραετούς θητείας των μελών του ΕΣΡ, το οποίο κρίνεται εύλογο από την άποψη αυτή. Λόγω, όμως, της σπουδαιότητας του προπεριγραφέντος ζητήματος και ενόψει αντίθετης νομολογίας (βλ. ΣτΕ Δ΄ 1090/2015, με την οποία ακυρώθηκε, λόγω κακής συγκρότησης, πράξη του ΕΣΡ εκδοθείσα σε κοντινή ημερομηνία, κατ΄ αποδοχή – πάλι κατά πλειοψηφία – σχετικού λόγου ακυρώσεως), η υπόθεση παραπέμφθηκε  στην επταμελή σύνθεση.
 

 
 
ΙΙ. Γενικότερα θέματα σε υποθέσεις Ε.Σ.Ρ. που ενδιαφέρουν και τους συναδέλφους από τα Δ.Δ.
 
Εκτελεστότητα πράξης που εκδίδεται επί αιτ. θεραπείας
ΣτΕ 698/2015 παραπεμπτική στην 7μ. αναμένεται η απόφαση της 7μ.
Κρίθηκαν τα εξής: «Κατά γενική αρχή του διοικητικού δικαίου, η Διοίκηση δεν έχει, κατ’ αρχήν, υποχρέωση να ανακαλεί τις παράνομες πράξεις της, οι οποίες έχουν διαφύγει τον ακυρωτικό έλεγχο ως εκ της παρόδου άπρακτης της προθεσμίας για την κατ’ αυτών άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως. Ενόψει τούτου, η άρνηση ανακλήσεως διοικητικής πράξεως τότε μόνον έχει εκτελεστό χαρακτήρα, αν εκδηλωθεί κατόπιν νέας ερεύνης του πραγματικού της υποθέσεως και αφού ληφθούν υπόψη νέα ουσιώδη στοιχεία». Όμως, λόγω διακυμάνσεως της νομολογίας ως προς το ζήτημα αν προσδίδεται εκτελεστότητα (και υπό ποίες προϋποθέσεις) σε πράξη (του ΕΣΡ) με την οποία απερρίφθη αίτηση θεραπείας λόγω του ότι η απορριπτική απόφαση της Αρχής εκδόθηκε κατόπιν νέας ακροάσεως των υποβαλόντων την αίτηση θεραπείας (ΣτΕ 250, 255/2012 7μελούς συνθέσεως)», η υπόθεση παραπέμφθηκε στην 7μελή σύνθεση.
 
 
1.Αλυσιτέλεια λόγου για παράλειψη ακροάσεως
 
       Με τη  1664/2013 μεταφέρθηκε στις υποθέσεις του ΕΣΡ η νομολογία της Ολομ. 4447/2012 με την οποία είχε κριθεί ότι η άσκηση του συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος της προηγουμένης ακρόασης αποβλέπει στην παροχή δυνατότητας στο διοικούμενο τον οποίον αφορά η δυσμενής διοικητική πράξη να προβάλλει συγκεκριμένους ισχυρισμούς ενώπιον του αρμοδίου διοικητικού οργάνου, ούτως ώστε να επηρεάσει τη λήψη από το όργανο αυτό της σχετικής απόφασης. Συνεπώς, «για το λυσιτελές της προβολής λόγου ακυρώσεως για τη μη τήρηση του δικαιώματος ακρόασης πριν την έκδοση δυσμενούς πράξης απαιτείται και παράλληλη αναφορά των ισχυρισμών που ο αιτών θα προέβαλε ενώπιον της Διοίκησης αν είχε κληθεί».  Με την ερμηνεία αυτή αποφεύγονται τυπικές ακυρώσεις λόγω μη τήρησης του δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης, αν στο δικόγραφο δεν προβάλλονται πραγματικοί ισχυρισμοί για την παράβαση που καταλογίζεται στον αιτούντα.
 
 
2.Ν
1091/2015 παραπεμπτική στην 7μ. – αναμένεται η απόφαση της 7μ.
 
Στην υπόθεση αυτή είχε προσβληθεί αποφαση της Α.Δ.Α.Ε., με την οποία επεβλήθη κύρωση του προστίμου ύψους 100.000 ευρώ για παράβαση της νομοθεσίας περί απορρήτου των επικοινωνιών. Είχε προβληθεί λόγος ακυρώσεως σύμφωνα με τον οποίον η προσβαλλόμενη πράξη αντίκειται στην αρχή «non bis in idem», διότι για την ίδια αιτία («χρήση πληροφοριών που έχουν συλλεγεί με αθέμιτα μέσα») έχει ήδη επιβληθεί εις βάρος της αιτούσας διοικητική κύρωση από το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (πρόστιμα 80.000 και 100.000 ευρώ), για παράβαση των κανόνων της δημοσιογραφικής δεοντολογίας σε σχέση με τα αυτά πραγματικά περιστατικά.
 
Το άρθρο 4 παρ. 1 του 7ου Πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Σ.Δ.Α.), το οποίο κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.1705/1987 (ΦΕΚ 89 Α´), ορίζει ότι «κανένας δεν μπορεί να διωχθεί ή καταδικασθεί ποινικά από τα δικαστήρια του ίδιου Κράτους για μία παράβαση για την οποία ήδη αθωώθηκε ή καταδικάσθηκε με αμετάκλητη απόφαση σύμφωνα με το νόμο και την ποινική δικονομία του Κράτους αυτού».
Το Δικαστήριο επανέλαβε τα παγίως γενόμενα δεκτά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ότι δηλ. η διάταξη αυτή έχει εφαρμογή όχι μόνον επί ποινικών κυρώσεων αλλά και σε περιπτώσεις που από τη σχετική νομοθεσία προβλέπεται η επιβολή σοβαρών διοικητικών κυρώσεων, όπως είναι τα πρόστιμα μεγάλου ύψους (για τα κριτήρια χαρακτηρισμού μιας υποθέσεως ως ποινικής κατά την Ε.Σ.Δ.Α. βλ. Ε.Δ.Δ.Α., απόφαση της 8.6.1975, Engel and Others κατά Ολλανδίας), ότι δεν είναι επιτρεπτή, ως αντικείμενη στην αρχή non bis in idem, η επιβολή περισσοτέρων διοικητικών κυρώσεων από διαφορετικές διοικητικές αρχές για την αυτή παράβαση και ότι συντρέχει ταυτότητα παραβάσεως όταν βάση για την επιβολή των διαφόρων κυρώσεων αποτελούν τα αυτά κατά τα ουσιώδη στοιχεία τους πραγματικά περιστατικά, τα οποία παρουσιάζουν ενότητα τόπου και χρόνου και στα οποία εμπλέκεται το ίδιο υπαίτιο πρόσωπο, ανεξαρτήτως του νομικού χαρακτηρισμού που τους δίδεται από τις οικείες διατάξεις (Ε.Δ.Δ.Α., αποφάσεις της 10.2.2009, Zolotoukhine κατά Ρωσίας, σκ. 82-84, της 16.6.2009, Ruotsalainen κατά Φινλανδίας σκ. 49 επ.). Σε περίπτωση, επομένως, που η αυτή παράβαση, υπό την έννοια που εκτίθεται ανωτέρω, είναι δυνατόν να κολασθεί κατ’ επίκληση περισσοτέρων νομικών βάσεων, εάν μία από τις κατ’ αρχήν αρμόδιες αρχές επιληφθεί της υποθέσεως και εκδώσει πράξη επιβολής κυρώσεως, η οποία οριστικοποιείται, δεν είναι επιτρεπτή η επιβολή κυρώσεως για την ίδια παράβαση και από άλλη διοικητική αρχή. Κρίθηκε δε κατά πλειοψηφία ότι «εφόσον δεν προκύπτει ότι οι ως άνω πράξεις επιβολής προστίμων του Ε.Σ.Ρ. έχουν ακυρωθεί, ο ανωτέρω λόγος ακυρώσεως θα έπρεπε να γίνει δεκτός και η προσβαλλόμενη πράξη θα έπρεπε να ακυρωθεί» //  Κατά την γνώμη της μειοψηφίας, όμως, ο ανωτέρω λόγος ακυρώσεως θα έπρεπε να απορριφθεί, διότι, ακόμη και αν οι παραβάσεις, για τις οποίες επιβλήθηκαν οι κυρώσεις από την Α.Δ.Α.Ε. και το Ε.Σ.Ρ., στηρίζονται στα ίδια πραγματικά περιστατικά, οι κυρώσεις πάντως δεν επιβλήθηκαν για την ίδια αιτία, εφόσον οι μεν κυρώσεις του Ε.Σ.Ρ. επιβλήθηκαν για παράβαση των διατάξεων του Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, ενώ η κύρωση της Α.Δ.Α.Ε. επιβλήθηκε για παράβαση της νομοθεσίας περί απορρήτου των επικοινωνιών, με συνέπεια να μην υφίσταται εν προκειμένω ταύτιση των εννόμων αγαθών, που προστατεύονται από τις δύο νομοθεσίες, ούτε των σκοπών, που επιδιώκονται με αυτές.
 

 
ΙΙΙ. Για τη συνταγματικότητα της κατ΄ ανοχήν λειτουργίας τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών  σταθμών.
 
Ήδη από το 2010 είχε κριθεί αντισυνταγματική (ΣτΕ Ολομ. 3578/2010) η επ΄ αόριστον ανοχή λειτουργίας των τηλεοπτικών σταθμών που λειτουργούσαν άνευ αδείας, με τη σκέψη ότι «με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν. 3051/2002 παρατάθηκε το καθεστώς λειτουργίας των ίδιων [σ.σ. των άνευ αδείας λειτουργούντων] τηλεοπτικών σταθμών επ΄ αόριστον, εφ΄ όσον με αυτές καταργήθηκαν οι αρξάμενες διαγωνιστικές διαδικασίες χωρίς να έχουν προκηρυχθεί νέες και χωρίς να τάσσεται στην Διοίκηση εύλογη προθεσμία, μέσα στην οποία θα έπρεπε να έχει ολοκληρώσει την αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών περιφερειακής και τοπικής εμβάλειας» και ότι η επ΄ αόριστον ανοχή της λειτουργίας τηλεοπτικών σταθμών που ιδρύθηκαν και λειτούργησαν παρανόμως, αντιβαίνει προς τις θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές του Κράτους Δικαίου και της ισότητας.
Με τις σκέψεις αυτές απερρίφθη ως αλυσιτελής αίτηση ακυρώσεως κατά πράξης διακοπής της λειτουργίας τηλεοπτικού σταθμού, αφού το νόμιμο έρεισμα λειτουργίας του ήταν αντιΣ.
Η επιχειρηματολογία αυτή μεταφέρθηκε και στους ραδιοφωνικούς σταθμούς με την απόφαση ΣτΕ Ολομ. 3315/2014.
Κρίθηκε ότι η παράταση της λειτουργίας των ραδιοφωνικών σταθμών, οι οποίοι εξέπεμπαν την 1.11.1999 άνευ αδείας και με αυθαίρετη κατάληψη συχνοτήτων για τη μετάδοση προγραμμάτων με αναλογικό σήμα, αντέκειτο στις συνταγματικές αρχές του κράτους δικαίου και της ισότητας, και ότι «αβασίμως προβάλλεται ότι η συνέχιση της λειτουργίας του ραδιοφωνικού σταθμού του ήταν επιβεβλημένη βάσει των συνταγματικώς κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του για την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του, την ελεύθερη έκφρασή του και την εκ μέρους του πληροφόρηση του κοινού, διότι η κατοχύρωση των δικαιωμάτων αυτών τελεί υπό την επιφύλαξη της τηρήσεως των ως άνω αρχών του κράτους δικαίου και της ισότητας.
 
 
IV. Κατ΄ ιδίαν θέματα παραβάσεων της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας.
 
1. Σε σχέση με την παράβαση της προσβολής του δημοκρατικού πολιτεύματος.
 
ΣτΕ 1658/2015 Πρόστιμο 500.000 ευρώ σε τηλεοπτικό σταθμό.
Πραγματικά περιστατικά: Κατά την διάρκεια του κεντρικού δελτίου ειδήσεων έγινε συζήτηση με συμμετοχή και ενός δημοσιογράφου, ο οποίος παρέσχε την πληροφορία ότι επιχειρηματίες του είχαν δείξει προσωπικά λίστες, στις οποίες αναφέρονταν με λεπτομέρειες ονόματα βουλευτών από όλους τους πολιτικούς χώρους εκτός του κομμουνιστικού κόμματος, τους οποίους είχαν χρηματίσει.
Το Δικαστήριο έκρινε ότι «η κρίση του ΕΣΡ περί προσβολής της προσωπικότητας των μελών της εθνικής αντιπροσωπείας και της αξιοπιστίας του κοινοβουλευτικού συστήματος και, εντεύθεν, του δημοκρατικού πολιτεύματος, είναι επαρκώς και νομίμως αιτιολογημένη ενόψει των λεχθέντων από το δημοσιογράφο – συνεργάτη του σταθμού. Περαιτέρω, εν όψει του γεγονότος ότι ο δημοσιογράφος δεν εισέφερε καμία επαρκή πραγματική βάση, επί της οποίας θα μπορούσαν να στηριχθούν τα υπ’ αυτού λεχθέντα, τα οποία αμφισβητούσαν ουσιαστικά την πολιτική ακεραιότητα των μελών της εθνικής αντιπροσωπείας, είναι νομίμως αιτιολογημένη η κρίση του ΕΣΡ περί παραβίασης των κανόνων δεοντολογίας, σύμφωνα με τους οποίους τα μεταδιδόμενα γεγονότα πρέπει να είναι αληθή, να μη μεταδίδονται με τη μορφή της πληροφορίας, αν δεν έχουν ελεγχθεί, και να παρουσιάζονται με προσοχή και αίσθημα ευθύνης. …
Ειδικότερα, οι αιτούντες είχαν προβάλει ότι εσφαλμένως το Ε.Σ.Ρ. έκρινε ότι ο ανωτέρω δημοσιογράφος τελούσε σε σχέση προστήσεως με τον σταθμό της πρώτης αιτούσης, ενώ, αντιθέτως, αυτός δεν είχε κανένα δημοσιογραφικό ενεργό ρόλο και ευθύνη σε σχέση με την σύνταξη και παρουσίαση των κεντρικών δελτίων του σταθμού, αλλά ήταν απλός προσκεκλημένος στο επίμαχο δελτίο ειδήσεων. Ο λόγος αυτός απερρίφθη  προεχόντως, ως αναπόδεικτος.  
Έγιναν, επικουρικώς,  κάποιες ενδιαφέρουσες σκέψεις ότι δηλ. «Η αποδοχή της απόψεως ότι δεν υφίσταται ευθύνη των τηλεοπτικών σταθμών για παραβάσεις του κώδικα δεοντολογίας που τελούνται από τρίτα πρόσωπα, δηλαδή πρόσωπα που προσκαλούνται στις εν λόγω εκπομπές, χωρίς να συνδέονται με κάποια σχέση εργασίας μαζί τους, θα μετέθετε την τήρηση της ανωτέρω υποχρεώσεως στη διακριτική ευχέρεια μη υπευθύνων, κατά νόμο, προσώπων και θα καθιστούσε επισφαλή την τήρηση του κώδικα δεοντολογίας. Ως εκ τούτου, νομίμως επιβάλλεται κύρωση σε τηλεοπτικό σταθμό για παραβάσεις κανόνων δεοντολογίας που τελέσθηκαν κατά τη διάρκεια μεταδόσεως τηλεοπτικής εκπομπής, ασχέτως αν προέρχονται από τους συντελεστές παραγωγής ή μεταδόσεώς της ή από τους προσκεκλημένους σε αυτήν, στην επιλογή, άλλωστε, των οποίων προβαίνουν οι εν λόγω συντελεστές».
 
 
2. Παραβάσεις σχετιζόμενες με τη χρήση «κρυφής κάμερας» – ΣΧΈΣΗ ΜΕ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΡ. 10 ΕΣΔΑ και ΣΤΑΘΜΙΣΗ.
 

Το άρθρο 6 παρ. 3 του π.δ/τος 77/2003 (Α΄ 75) ορίζει ότι «Δεν επιτρέπεται η μετάδοση εικόνων οι οποίες έχουν ληφθεί χωρίς προειδοποίηση, με χρήση κάμερας ή μαγνητοφώνου για την καταγραφή, απεικόνιση ή δημοσιοποίηση μαρτυρίας ή συνεντεύξεως ή των κινήσεων οποιουδήποτε προσώπου» και το άρθρο 8 παρ. 1 ότι «Δεν πρέπει να μεταδίδονται πληροφορίες χωρίς να έχουν ελεγχθεί. Η συλλογή στοιχείων και πληροφοριών πρέπει να γίνεται με θεμιτά μέσα. Ιδίως δεν επιτρέπεται η μετάδοση πληροφοριών που υποκλάπηκαν με παράνομες παρακολουθήσεις τηλεφώνων, κρυφά μικρόφωνα ή κάμερες ή οποιοδήποτε άλλο συναφές μέσο». Εξ άλλου, στην παράγραφο 2 του άρθρου δεύτερου του ως άνω π.δ/τος 77/2003 προβλέπεται ότι κατά την εφαρμογή του ως άνω Κώδικα Δεοντολογίας «ισχύει η απορρέουσα από το Σύνταγμα και γενόμενη δεκτή από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας αρχή της στάθμισης κατά περίπτωση του τυχόν διακυβευόμενου δημοσίου συμφέροντος».
 
Η άσκηση τόσο του δικαιώματος του πληροφορείν [αρθρο 14 παρ.1 Σ.] όσο και του δικαιώματος στην πληροφόρηση [άρθρο 5Α  Σ.] τελεί υπό την επιφύλαξη της τηρήσεως, μεταξύ άλλων, των κανόνων δικαίου που κατοχυρώνουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων. Τέτοιου είδους περιορισμοί θεσπίζονται με τις διατάξεις του «Κώδικα Δεοντολογίας ειδησεογραφιών και άλλων δημοσιογραφικών και πολιτικών εκπομπών» (π.δ. 77/2003). …  Η απαγόρευση χρησιμοποιήσεως από τον Κώδικα Δεοντολογίας των ανωτέρω αθέμιτων μέσων καθώς και η απαγόρευση μεταδόσεως των σχετικών εικόνων και πληροφοριών σκοπεί, αφενός, στην προστασία της προσωπικότητας και της ιδιωτικής ζωής των προσώπων τα οποία αφορά η δημοσιογραφική έρευνα ή από τα οποία αντλούνται πληροφορίες στο πλαίσιο τέτοιας έρευνας και, αφετέρου, στη, συνάδουσα με την θεσμική αποστολή του δημοσιογραφικού λειτουργήματος σε μια δημοκρατική κοινωνία, διασφάλιση της διενέργειας των δημοσιογραφικών ερευνών υπό συνθήκες διαφάνειας και σεβασμού του κράτους δικαίου. Εν όψει, πάντως, και της αρχής της σταθμίσεως, η οποία διέπει την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Δεοντολογίας, όπως ρητώς προβλέπεται στο άρθρο δεύτερο του π.δ. 77/2003, η απαγόρευση που διατυπώνεται στις προμνησθείσες διατάξεις είναι δυνατόν να καμφθεί, κατ’ εκτίμηση των συνθηκών της συγκεκριμένης περιπτώσεως, όταν κρίνεται ότι υπηρετείται υπέρτερο δημόσιο συμφέρον. 
Ειδικότερα, 
σε περίπτωση κατά την οποία η χρήση αθέμιτων μέσων αντλήσεως πληροφοριών δεν αποσκοπεί στην καταγραφή εικόνας συγκεκριμένου προσώπου, 
αλλά στην συλλογή πληροφοριών στο πλαίσιο δημοσιογραφικής έρευνας, 
ενώ, περαιτέρω, ούτε η μετάδοση των σχετικών πληροφοριών θίγει την προσωπικότητα και τον ιδιωτικό βίο συγκεκριμένου επίσης προσώπου, η οποία κατά το Σύνταγμα απολαύει ιδιαίτερης προστασίας (βλ. Ολ. ΣτΕ 1213/2010),
 η απαγόρευση χρήσεως των εν λόγω μέσων και μεταδόσεως των ως άνω πληροφοριών είναι δυνατόν να καμφθεί, 
εάν εκτιμάται ότι το αντικείμενο της δημοσιογραφικής έρευνας αφορά ζήτημα δημοσίου ενδιαφέροντος, το οποίο απασχολεί σοβαρά το ευρύ κοινό,
 η μετάδοση των συγκεκριμένων πληροφοριών συμβάλλει σημαντικά στην σχετική δημόσια συζήτηση, 
ενώ η συλλογή των πληροφοριών αυτών θα ήταν αδύνατη ή ιδιαιτέρως δυσχερής με άλλα μέσα (βλ. ΣτΕ 3149/2012, 483/2013, 2840, 2919-21/2014 κ.ά.).
 
Διάφορες υπαγωγές
— η στάθμιση δεν χωρεί όταν η πληροφορία που αποκτήθηκε με τη χρήση αθέμιτων μέσων αφορά την ύπαρξη απλής φήμης (ΣτΕ 3822/2014)
— ομοίως, όταν η υποκλαπείσα συνομιλία δεν απεδείκνυε διαφθορά, παραδικαστικό κύκλωμα ή άλλη παράνομη συμπεριφορά με συγκεκριμένα στοιχεία (ΣτΕ 997, 2840, 2919/2014)
 
 
3. ΣτΕ 3586/2014 
Στο άρθρο 8 του ν. 3090/2002 (Α΄ 329) προβλέπονται τα εξής : «…2. Η μετάδοση από την τηλεόραση ή η κινηματογράφηση ή μαγνητοσκόπηση ή φωτογράφηση των προσώπων που οδηγούνται ενώπιον των δικαστικών ή εισαγγελικών ή αστυνομικών και λοιπών αρχών απαγορεύεται. …» Εξ άλλου, στο άρθρο 8 παρ.1 του π.δ. 77/2003 «Κώδικας δεοντολογίας ειδησεογραφικών και άλλων δημοσιογραφικών και πολιτικών εκπομπών» (Α΄ 75) ορίζεται ότι «Δεν πρέπει να μεταδίδονται πληροφορίες χωρίς να έχουν ελεγχθεί. Η συλλογή στοιχείων και πληροφοριών πρέπει να γίνεται με θεμιτά μέσα. Ιδίως δεν επιτρέπεται η μετάδοση πληροφοριών που υποκλάπηκαν με παράνομες παρακολουθήσεις τηλεφώνων, κρυφά μικρόφωνα ή κάμερες ή οποιοδήποτε άλλο συναφές μέσο» ενώ, περαιτέρω, στην παρ.2 του άρθρου δεύτερου ορίζεται ότι κατά την εφαρμογή του ως άνω Κώδικα Δεοντολογίας «ισχύει η απορρέουσα από το Σύνταγμα και γενόμενη δεκτή από τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας αρχή της στάθμισης κατά περίπτωση του τυχόν διακυβευόμενου δημοσίου συμφέροντος».
 

Η επίδικη κύρωση επιβλήθηκε διότι, στα κεντρικά δελτία ειδήσεων του σταθμού, προβλήθηκαν μαγνητοσκοπημένα στιγμιότυπα από την προσαγωγή ενώπιον των αστυνομικών και δικαστικών αρχών, προσώπων, τα οποία είχαν συλληφθεί για την διάπραξη ποινικών αδικημάτων σχετιζομένων με υποθέσεις ανταγωνισμού στον τομέα του γάλακτος, κατά παράβαση των οριζομένων στο άρθρο 8 παρ.2 του ν. 3090/2002. …  Περαιτέρω, ο ισχυρισμός της αιτούσης ότι η μετάδοση των εν λόγω μαγνητοσκοπημένων σκηνών ήταν δικαιολογημένη, λόγω του ευλόγου ενδιαφέροντος των τηλεθεατών να ενημερωθούν για την συγκεκριμένη υπόθεση που απασχόλησε την κοινή γνώμη είναι απορριπτέος, διότι η διάταξη του άρθρου 8 παρ.2 του ν. 3090/2002 δεν προβλέπει εξαιρέσεις από την θεσπιζόμενη απαγόρευση, σε κάθε δε περίπτωση, για την ενημέρωση της κοινής γνώμης επί της πορείας της υποθέσεως δεν ήταν απαραίτητη η προβολή και των επιμάχων εικόνων, αλλά αρκούσε η αναφορά της ειδήσεως.  Μειοψηφία του Αντιπροέδρου κ. Ράντου. 
 
 
 
4. Παραβάσεις της υποχρέωσης μη δημοσιοποίησης στοιχείων της ποινικής προδικασίας.  
 
891/2015   
… «…τόσο το συνταγματικώς κατοχυρούμενο δικαίωμα του πληροφορείν …  όσο και το επίσης συνταγματικώς κατοχυρούμενο δικαίωμα του πληροφορείσθαι ….  τελούν… υπό την επιφύλαξη, μεταξύ άλλων, της τηρήσεως των κανόνων δικαίου που κατοχυρώνουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων, συμπεριλαμβανομένων αφ’ ενός μεν των κανόνων που αποσκοπούν στην προστασία της προσωπικότητας, του ιδιωτικού βίου και των λοιπών συναφών δικαιωμάτων του κατηγορουμένου και εν γένει των εμπλεκομένων σε ποινική υπόθεση προσώπων, αφ’ ετέρου δε εκείνων των διαδικαστικών και ουσιαστικών κανόνων, με τους οποίους επιδιώκεται η διασφάλιση του κύρους και της αμεροληψίας (και, συνεπώς, και της αποτελεσματικής λειτουργίας) της δικαστικής εξουσίας, χάριν της ορθής απονομής της δικαιοσύνης.
 
… Κατά τα ήδη δε κριθέντα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Ε.Δ.Δ.Α.), «δυσχερώς συμβιβάζεται με το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης» η γενική και απόλυτη νομοθετική απαγόρευση της δημοσιεύσεως πληροφοριών σχετικών με εκκρεμή ποινική υπόθεση, η οποία (απαγόρευση) δεν επιτρέπει στα αρμόδια εθνικά όργανα να προβούν σε στάθμιση αφ’ ενός των, προστατευομένων από την εσωτερική νομοθεσία και αφορώντων την εύρυθμη λειτουργία της δικαιοσύνης, εννόμων αγαθών και αφ’ ετέρου των συμφερόντων του κοινού προς ενημέρωση επί ζητημάτων γενικού ενδιαφέροντος, τα οποία προστατεύονται από το άρθρο 10 της Ε.Σ.Δ.Α. (βλ. Ε.Δ.Δ.Α., απόφαση της 28.6.2011, Pinto Coelho κατά Πορτογαλίας, αριθμός προσφυγής 28439/08, σκέψη 40), χωρίς, πάντως, να αντίκειται άνευ ετέρου στην ανωτέρω διάταξη της Διεθνούς Συμβάσεως διάταξη νόμου, με την οποία η δημοσιοποίηση ορισμένων στοιχείων της ποινικής διαδικασίας απαγορεύεται, κατά τρόπο που να αποκλείει οποιαδήποτε στάθμιση των εκατέρωθεν διακυβευομένων εννόμων αγαθών από την εθνική αρχή (βλ. Ε.Δ.Δ.Α, απόφαση επί του παραδεκτού – decision – της 24.1.2012, Seckerson και Times Newspapers Limited κατά Ηνωμένου Βασιλείου, αριθμοί προσφυγών 32844/10 και 33510/10, σκέψεις 42 επ., για την γενική και απόλυτη απαγόρευση της δημοσιεύσεως πληροφοριών σχετικών με την διάσκεψη των ενόρκων, κατά το δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου, από της απόψεως του άρθρου 10 παρ. 2 της Ε.Σ.Δ.Α.).
 
… π.δ. 77/2003 (Α΄ 75)
Το άρθρο 11 του Κώδικα, το οποίο φέρει τον τίτλο «Ποινική διαδικασία», ορίζει, στις παραγράφους 1 και 6, τα ακόλουθα: «1. Η αρχή ότι ο κατηγορούμενος τεκμαίρεται αθώος μέχρι την αμετάκλητη καταδίκη του γίνεται σεβαστή και συνεπώς δεν προεξοφλείται το αποτέλεσμα της δίκης ούτε οι κατηγορούμενοι αναφέρονται, άμεσα ή έμμεσα, ως ένοχοι. Ο φερόμενος ως δράστης δεν πρέπει να αναφέρεται με απαξιωτικούς για το πρόσωπό του χαρακτηρισμούς, ούτε γίνεται αναφορά σε αυτόν με μοναδικό προσδιορισμό την εθνοτική του καταγωγή ή το θρήσκευμά του. 6. Δεν δημοσιοποιούνται έγγραφα ή άλλα στοιχεία που γίνονται γνωστά στις αρμόδιες αρχές κατά το στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης, της έκτακτης προανάκρισης και γενικότερα της ποινικής προδικασίας».
Με τις ανωτέρω διατάξεις … αφ’ ενός μεν κατοχυρώνεται και κανονιστικώς το τεκμήριο αθωότητας των κατηγορουμένων για ποινικά αδικήματα, το οποίο, κατά τα προαναφερθέντα, ευρίσκει έρεισμα στο Σύνταγμα και προστατεύεται και με ειδικές διατάξεις των δύο ως άνω διεθνών συμβάσεων για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αφ’ ετέρου δε επιβάλλεται η απαγόρευση της δημοσιοποιήσεως των εγγράφων ή άλλων στοιχείων που γίνονται γνωστά στις αρμόδιες αρχές κατά το στάδιο της ποινικής προδικασίας. Με την τελευταία αυτή διάταξη δεν απαγορεύεται, βεβαίως, η ενημέρωση του κοινού, στο πλαίσιο ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών, επί υποθέσεων που εκκρεμούν στο στάδιο της ποινικής προδικασίας, ούτε αποκλείεται κάθε αναφορά ή ο σχολιασμός των σχετικών πράξεων και ενεργειών των αρμοδίων αρχών, τηρουμένων πάντως των λοιπών διατάξεων του Κώδικα Δεοντολογίας. Χάριν, όμως, της αποτελεσματικής διεξαγωγής της δικαστικής έρευνας και του ανεπηρεάστου των αρμοδίων δικαστικών αρχών αλλά και χάριν της διασφαλίσεως των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου και των λοιπών τυχόν εμπλεκομένων προσώπων, απαγορεύεται ειδικώς η αποκάλυψη και η αναπαραγωγή του περιεχομένου εγγράφων και εν γένει στοιχείων της ποινικής προδικασίας, η οποία, άλλωστε, κατά τις γενικές διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (π.δ. 258/1986, Α΄ 121, ιδίως άρθρο 241), διενεργείται χωρίς δημοσιότητα. Πρόκειται, συνεπώς, για περιορισμό που προβλέπεται από σαφή διάταξη ουσιαστικού νόμου, με τον οποίο θάλπονται θεμιτοί, σύμφωνα με τα εκτεθέντα σε προηγούμενη σκέψη, σκοποί (ήτοι η προστασία της υπολήψεως και εν γένει των δικαιωμάτων τρίτων, η παρεμπόδιση της κοινολογήσεως εμπιστευτικών πληροφοριών καθώς και η διασφάλιση του κύρους και αμεροληψίας της δικαστικής εξουσίας, βλ. και Ε.Δ.Δ.Α., απόφαση της 1.7.2014 επί της υποθέσεως A.B. κατά Ελβετίας [αριθμός προσφυγής 56925/08, σκέψεις 40 και 41, με παραπομπές], η οποία εκκρεμεί ήδη ενώπιον του Τμήματος Ευρείας Συνθέσεως του Δικαστηρίου). Ούτε παρίσταται ο περιορισμός αυτός, που επιβάλλεται στην άσκηση των δικαιωμάτων του πληροφορείν και του πληροφορείσθαι, δυσανάλογος εν όψει της εκτάσεως της σχετικής απαγορεύσεως (βλ. και Ε.Δ.Δ.Α. απόφαση της 12.4.2006, Tourancheau και July κατά Γαλλίας, αριθμός προσφυγής 53886/00, σκέψη 73) και της αρχής της σταθμίσεως, η οποία διέπει την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Δεοντολογίας, όπως ρητώς προβλέπεται στο άρθρο δεύτερο του π.δ/τος 77/2003, σύμφωνα με τα προαναφερθέντα. Έχει δε η αρχή αυτή την έννοια εν προκειμένω ότι η δημοσιοποίηση στοιχείων της ποινικής προδικασίας είναι δυνατόν, σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις, να θεωρηθεί δικαιολογημένη, όταν, κατ’ εκτίμηση των συνθηκών, κρίνεται αφ’ ενός μεν ότι συντρέχουν λόγοι υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος, οι οποίοι καθιστούν επιτρεπτή την ανακοίνωση των στοιχείων αυτών προς ενημέρωση του κοινού επί ζητήματος ιδιαιτέρως αυξημένου γενικού ενδιαφέροντος, αφ’ ετέρου δε ότι με την δημοσιοποίηση των στοιχείων αυτών δεν διακυβεύονται τα δικαιώματα του κατηγορουμένου και των λοιπών εμπλεκομένων προσώπων αλλά και το συμφέρον της αποτελεσματικής διεξαγωγής της δικαστικής έρευνας (πρβλ. Ε.Δ.Δ.Α. αποφάσεις της 10.12.2007 [Τμήμα Ευρείας Συνθέσεως], Stoll κατά Ελβετίας, αριθμός προσφυγής 69698/01, σκέψεις 137 – 139, και της 1.7.2014, επί της υποθέσεως A.B. κατά Ελβετίας [προαναφερθείσα], σκέψη 53). Επομένως, με τις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 11 παρ. 1 και 6 του Κώδικα Δεοντολογίας ειδησεογραφικών και άλλων δημοσιογραφικών και πολιτικών εκπομπών δεν εισάγονται ρυθμίσεις αντικείμενες στα άρθρα 14 παρ.1 και 5Α του Συντάγματος, 10 της Ε.Σ.Δ.Α. και 19 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, είναι δε απορριπτέα, ως αβάσιμα, τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα (βλ. ΣτΕ 1216/2014).
Με την προσβαλλόμενη απόφαση επεβλήθησαν στην αιτούσα εταιρεία δύο διοικητικές κυρώσεις για παραβάσεις του ανωτέρω άρθρου 11 του Κώδικα Δεοντολογίας κατά την διάρκεια της εκπομπής του τηλεοπτικού σταθμού ΑΝΤΕΝΝΑ, «ΠΡΩΙΝΟΣ ΚΑΦΕΣ», στις 29.3.2007, με θέμα την εξαφάνιση ανηλίκου αλλοδαπού στην πόλη της Βέροιας. Ειδικότερα, κατά τα γενόμενα δεκτά από το Ε.Σ.Ρ., στην εν λόγω εκπομπή …. α) «προβλήθηκαν αυτούσια αποσπάσματα από την έκθεση των διορισθέντων ως πραγματογνωμόνων ψυχολόγου και ψυχιάτρου [η οποία] είχε αποτελέσει μέρος της προανακριτικής δικογραφίας», και β) «προβλήθηκε τμήμα του πορίσματος της ψυχολόγου Χριστίνας Αντωνοπούλου στο οποίο αναφέρονται τα ονόματα των εμπλεκομένων στην εξαφάνιση του ως άνω ανηλίκου τριών [επίσης] ανηλίκων βορειοηπειρωτών, ήτοι Βασίλης, Λευτέρης και Στέλιος, καθώς και ότι “αυτοί αποτέλεσαν τον αρχικό πυρήνα ο οποίος εξακολουθεί να υπάρχει συμπαγής μετά την εμπλοκή στην εξαφάνιση .. και κάνει εντύπωση το πώς υποστηρίζονται μεταξύ τους“». Η πράξη κρίθηκε νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη.
 
 
 
5.Προστασία ιδιωτικού βίου
ΣτΕ  2748/2014  

 … η  άσκηση τόσο του συνταγματικώς κατοχυρωμένου δικαιώματος του πληροφορείν, όσο και του δικαιώματος στην πληροφόρηση (βλ. τις συνταγματικές διατάξεις που παρετέθησαν στην τρίτη σκέψη) τελεί, όπως ρητώς αναφέρεται στις εν λόγω διατάξεις, υπό την επιφύλαξη της τήρησης των κανόνων δικαίου που κατοχυρώνουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων. Η εφαρμογή των τελευταίων αυτών κανόνων μπορεί, επομένως, να δικαιολογήσει περιορισμούς στην άσκηση των δικαιωμάτων αυτών, υπό την προϋπόθεση ότι οι περιορισμοί αυτοί παρίστανται, ενόψει και της κατοχυρούμενης στο άρθρο 25 παρ.1 του Συντάγματος αρχής της αναλογικότητας, απολύτως αναγκαίοι για την προστασία των δικαιωμάτων και των ελευθεριών τρίτων (βλ. ΣτΕ 1213/2010 Ολομ.). Τέτοιου είδους περιορισμοί, συμβατοί και προς τα παρατεθέντα σε προηγούμενη σκέψη άρθρα 8 και 10 της ΕΣΔΑ, θεσπίζονται, ειδικώς ως προς την μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων από τους ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς, με τις διατάξεις των ομοίως αναφερθέντων στην τρίτη σκέψη Κωδίκων, που εξειδικεύουν τις συνταγματικές επιταγές περί σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωή των προσώπων στα οποία γίνεται αναφορά στο πλαίσιο των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών και περί απαγόρευσης προσβολής της προσωπικότητας και της αξιοπρέπειάς τους. Ως εκ τούτου, απαγορεύεται κατ΄ αρχήν η μετάδοση ειδήσεων και ο σχολιασμός θεμάτων που άπτονται του ιδιωτικού βίου προσώπων. Και ναι μεν, ενόψει της αρχής της στάθμισης που διέπει την εφαρμογή των διατάξεων του Κώδικα Δεοντολογίας (βλ. άρθρο δεύτερο αυτού), η εν λόγω απαγόρευση είναι δυνατόν να καμφθεί, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, υπό την προϋπόθεση ότι η ενασχόληση με τον ιδιωτικό βίο προσώπου γίνεται αποκλειστικώς για τη μετάδοση ιδιαιτέρως σημαντικής είδησης και υπό τον όρο ότι η ανακοίνωση της σχετικής πληροφορίας είναι αναγκαία για την ενημέρωση του τηλεοπτικού κοινού επί ζητήματος δημοσίου ενδιαφέροντος (ΣτΕ 4625/2013, πρβ. και 3297/2013). Εξάλλου, οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί δικαιούνται να ενημερώνουν την κοινή γνώμη και να μεταδίδουν πληροφορίες και σχόλια που αφορούν, μεταξύ άλλων, πρόσωπα της επικαιρότητας που εκτίθενται στη δημοσιότητα, η προστασία του ιδιωτικού βίου των οποίων δεν κατοχυρώνεται σε απόλυτο βαθμό, όμως, και στην περίπτωση αυτή, η μετάδοση πληροφοριών σχετικά με την προσωπική τους ζωή πρέπει να γίνεται με τρόπο λιτό και όχι δραματοποιημένο και να αποβλέπει στην ενημέρωση του κοινού (πρβ. ΣτΕ 1337/2013 7μ., 3985/2013). Τα αυτά έχει δεχθεί κατ΄ επανάληψη και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, κατά τη νομολογία του οποίου, σε περίπτωση δημοσίευσης άρθρου ή και φωτογραφιών που αφορούν στην ιδιωτική ζωή προσώπου και κατά την οφειλόμενη στάθμιση μεταξύ της προστασίας της ιδιωτικής του ζωής και της ελευθερίας έκφρασης (αντιστοίχως, κατά τα παρατεθέντα σε προηγούμενη σκέψη άρθρα 8 και 10 της ΕΣΔΑ), πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κριτήρια όπως η ύπαρξη ζητήματος γενικότερου ενδιαφέροντος, η αναγνωρισιμότητα του προσώπου από το ευρύ κοινό, το θέμα του άρθρου, η προηγούμενη συμπεριφορά του προσώπου, η μέθοδος λήψης της πληροφορίας και η αλήθεια αυτής, καθώς και το περιεχόμενο και οι συνέπειες του δημοσιεύματος [βλ. αποφάσεις ΕΔΔΑ της 16.1.2014, Lillo – Stenberg and Saether κατά Νορβηγίας – αρ. προσφ. 13258/09 / τρεις αποφάσεις της 19.9.2013, 7.2.2012 και 24.6.2004, Von Hannover – επί προσφυγών με αριθμούς, αντιστοίχως, 8772/10, 40660/08, 59320/00 / της 10.5.2011, Μosley κατά Ηνωμένου Βασιλείου – αρ. προσφ. 48009/08 / της 18.1.2011, MGN κατά Ηνωμένου Βασιλείου – αρ. προσφ. 39401/04 / της 8.6.2010, Sapan κατά Τουρκίας – αρ. προσφ. 44102/04 / της 4.6.2009, STANDARD VERLAGS GMBH κατά Αυστρίας – αρ. προσφ. 21277/05 // βλ. επίσης αποφάσεις επί του παραδεκτού της 1.7.2003, Prisma Press κατά Γαλλίας – αρ. προσφ. 66910/01 / της 13.5.2003, Julio Bou Gibert κλπ κατά Ισπανίας – αρ. προσφ. 14928/02 / της 12.12.2000, Campmany κλπ κατά Ισπανίας – αρ. προσφ. 54224/00].
Εν προκειμένω, υπήρξε καθημερινή και πολύωρη τηλεοπτική προβολή του συγκεκριμένου θέματος, που αφορούσε το διαζύγιο της, γνωστής στο ευρύ κοινό, τηλεπαρουσιάστριας, καθώς και εκτεταμένη και δραματοποιημένη – λόγω των προαναφερθέντων υποτίτλων των εκπομπών – ανάδειξη του εν λόγω ζητήματος, που αφορούσε αμιγώς την προσωπική και οικογενειακή ζωή των προσώπων αυτών, με λεπτομέρειες για τα πιθανά αίτια της διάστασης, τις σχετικές φήμες και άλλες πτυχές της ιδιωτικής τους ζωής. Υπό τα δεδομένα αυτά, ακόμη κι αν η κατ΄ αρχήν προβολή του ζητήματος αυτού εξυπηρετούσε θεμιτή ανάγκη ενημέρωσης του κοινού, ο προπεριγραφείς τρόπος ανάδειξης του θέματος από τον τηλεοπτικό σταθμό υπερέβαινε, σε κάθε περίπτωση, το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη του σκοπού ενημέρωσης και ικανοποιούσε απλώς την περιέργεια του τηλεοπτικού κοινού, προκαλώντας στα πρόσωπα στα οποία αναφέρονταν οι εκπομπές αίσθημα παρενόχλησης και εισβολής σε ευαίσθητες πτυχές της προσωπικής τους ζωής (πρβ. ιδίως την παρατεθείσα στην προηγούμενη σκέψη νομολογία του ΕΔΔΑ επί της πρώτης εκ των προαναφερθεισών υποθέσεων Von Hannover, καθώς και επί των υποθέσεων MGN και Prisma Press). Ως εκ τούτου, όπως νομίμως και με επαρκή αιτιολογία έκρινε το ΕΣΡ, τα δελτία ειδήσεων και οι λοιπές εκπομπές – οι υπότιτλοι των οποίων αναφέρονται επί λέξει στην προσβαλλόμενη απόφαση – δεν συνάδουν με τον απαιτούμενο από το Σύνταγμα και το νόμο σεβασμό της οικογενειακής και ιδιωτικής ζωής των εμπλεκομένων προσώπων, συνιστούν δε και υποβάθμιση της αξιούμενης υψηλής ποιοτικής στάθμης των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών. …  Εξάλλου, το γεγονός ότι η συγκεκριμένη τηλεπαρουσιάστρια, αφενός, είχε στο παρελθόν προβάλει εικόνες της προσωπικής και οικογενειακής της ζωής και των τέκνων της, συνεστώτος του γάμου, και, αφετέρου, εξέδωσε από κοινού με τον πρώην σύζυγό της ολιγόλογη ανακοίνωση για το επικείμενο διαζύγιο, που απεστάλη στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, δεν αποδεικνύει συναίνεση αυτών, ούτε καθιστά νόμιμη την ενασχόληση του σταθμού, με τον προπεριγραφέντα τρόπο, με το διαζύγιο του ζεύγους.
Μειοψ. κ. Μάζου για την επάρκεια της αιτιολογίας της πράξης του ΕΣΡ.
 

 
6. Πόνος   1245/15
 π.δ. 77/2003  Άρθρο 7 «1. Πρέπει να αποφεύγεται κάθε αδιάκριτη παρέμβαση σε προσωπικό πόνο ή πένθος και ιδίως να αποφεύγεται η παρουσίαση σκηνών ή ατόμων σε στιγμές πένθους, οδύνης, απόγνωσης ή αγανάκτησης. 2. Δεν επιτρέπεται να προβάλλονται, χωρίς σπουδαίο λόγο, εικόνες ή ήχοι, που επιτείνουν ή προκαλούν πόνο στους εικονιζόμενους ή σε πρόσωπα του αμέσου περιβάλλοντός τους». Άρθρο 14 «1. Τα δελτία ειδήσεων πρέπει να συντάσσονται με ακρίβεια, αντικειμενικότητα και την μεγαλύτερη δυνατή πολυμέρεια … 2. Απαγορεύεται η δραματοποιημένη αναπαράσταση των γεγονότων κατά την μετάδοση των δελτίων ειδήσεων ή άλλων ενημερωτικών εκπομπών».  
 
Τα πραγματικά περιστατικά της υπόθεσης: κεντριά δελτία ειδήσεων του STAR / για την υπόθεση δολοφονίας του Ν.Σ.… καθημερινή και εκτενής ενασχόληση.
 
…Η προσβαλλόμενη απόφαση, κατ’ ορθή ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 7 παρ.1 και 2 και 14 παρ.2 του π.δ/τος 77/2003, επέβαλε την επίδικη διοικητική κύρωση. Τούτο, δε, διότι οι εικόνες που προεβλήθησαν και ο τρόπος με τον οποίο αυτές προεβλήθησαν (οπτικοακουστικές τεχνικές που αποσκοπούσαν στη δραματοποίηση του γεγονότος της δολοφονίας του Ν.Σ. και στη συγκινησιακή φόρτιση και έξαψη των τηλεθεατών, //  η προβολή τηλεοπτικών σκηνών έντονου διαπληκτισμού με θανάσιμες απειλές μεταξύ του εκλιπόντος και άλλου ηθοποιού κατά τα δελτία ειδήσεων //  προβολή εικόνων από το διαμέρισμα και το ιδιωτικό σκάφος του // σε συνδυασμό με τις εκτεταμένες αναφορές στον τρόπο της δολοφονίας του, στην προσωπική του ζωή, στους έντονους διαπληκτισμούς εντός της οικίας του και στην επίθεση με μαχαίρι που είχε δεχθεί προ ετών, καθώς και ο παραλληλισμός των γεγονότων με τα γυρίσματα σειράς στην οποία πρωταγωνιστούσε), ήταν ικανά να προκαλέσουν πόνο στους οικείους του εκλιπόντος ηθοποιού (πρβλ. Σ.τ.Ε. 4044/2008).
Εξάλλου, ο εν λόγω τηλεοπτικός σταθμός είχε μεν δυνατότητα να μεταδώσει την είδηση της δολοφονίας, τον αντίκτυπο που αυτή είχε σε κοινωνικό επίπεδο, όπως επίσης και τις τυχόν εξελίξεις από τις σχετικές έρευνες της αστυνομίας, επί τη βάσει του συνταγματικώς κατοχυρωμένου (με τα άρθρα 14 παρ.1 και 2 και 5 παρ.1 Συντ.) δικαιώματος ενεργητικής και παθητικής πληροφορήσεως, όφειλε όμως να μεταδώσει τις σχετικές ειδήσεις με τρόπο απλό και όχι να τις παρουσιάσει δραματοποιημένα, με την καθημερινή προβολή άφθονου οπτικοακουστικού υλικού. Συνεπώς, η προσβαλλόμενη απόφαση είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη τόσο ως προς τη διαπίστωση της παράβασης των ανωτέρω διατάξεων των άρθρων 7 παρ.1 και 2 και 14 παρ.2 του π.δ/τος 77/2003, οι δε προβάλλοντες τα αντίθετα σχετικοί λόγοι ακυρώσεως είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι.