1020/2004 ΣΤΕ
Επιμελητήρια. Εκλογή των μελών της διοικητικής επιτροπής του ΕΒΕΑ. Η αμφισβήτηση του κύρους των πράξεων ΕΜΜΕΣΗΣ εκλογής οργάνων του νπδδ δημιουργεί ακυρωτική διαφορά υπαγόμενη στην αρμοδιότητα του Γ΄ Τμήματος του ΣτΕ. Ο αιτών δεν διατύπωσε καμία επιφύλαξη ως προς το κύρος της διαδικασίας εκλογής ή τη διεξαγωγή τέταρτης ψηφοφορίας και οι σχετικοί λόγοι ακύρωσης προβάλλονται χωρίς έννομο συμφέρον. Απορρίπτεται η αίτηση ακύρωσης. Ομοια η 1021/2004 ΣτΕ.
Αριθμός 1020/2004 ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Γ΄
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 3 Απριλίου 2003, με την εξής σύνθεση: Π. Ζ. Φλώρος, Σύμβουλος της Επικρατείας, Προεδρεύων, σε αναπλήρωση του Προέδρου του Τμήματος, που είχε κώλυμα, Α. Γκότσης, Ν. Μαρκουλάκης, Σύμβουλοι, Γ. Τσιμέκας, Μ. Πικραμένος, Πάρεδροι. Γραμματέας ο Β. Μαντζουράνης.
Για να δικάσει την από 25 Μαΐου 2002 αίτηση:
του …………. ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Κων/νο Χιώλο (Α.Μ. 2192), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,
κατά του Ν.Π.Δ.Δ. με την επωνυμία “ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ”, που εδρεύει στην Αθήνα (Ακαδημίας 7-9), το οποίο παρέστη με το δικηγόρο Χαραλ. Χρυσανθάκη (Α.Μ. 11955), που τον διόρισε με πληρεξούσιο,
και κατά του παρεμβαίνοντος ……….. ο οποίος παρέστη με το δικηγόρο Σπυρίδωνα Βλαχόπουλο (Α.Μ. 17001), που τον διόρισε με πληρεξούσιο.
Με την αίτηση αυτή ο αιτών επιδιώκει να ακυρωθούν: 1) το από 19-4-2002 υπ΄ αριθμ. 1 Πρακτικό του Διοικητικού Συμβουλίου του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών περί εκλογής της νέας Διοικητικής Επιτροπής αυτού, 2) τα σχετικά Πρακτικά της Εφορευτικής Eπιτροπής των αναφερομένων εις αυτήν και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως. Στη δίκη παρεμβαίνει με προφορική δήλωση στο ακροατήριο, υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης πράξεως ο Υπουργός Ανάπτυξης με τον Κων/νο Ζαμπάρα, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους. Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Συμβούλου Ν. Μαρκουλάκη. Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο του αιτούντος, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους ακυρώσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση, τον πληρεξούσιο του Επιμελητηρίου, τον πληρεξούσιο του παρεμβαίνοντος και τον αντιπρόσωπο του Υπουργού, οι οποίοι ζήτησαν την απόρριψή της. Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του δικαστηρίου κ α ι
Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α
Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο Ν ό μ ο
1. Επειδή, για την άσκηση της κρινομένης αιτήσεως έχει καταβληθεί το νόμιμο παράβολο (ειδικά γραμμάτια παραβόλου Α΄ 972996, 612040/2002).
2. Επειδή, με την αίτηση αυτή, όπως συμπληρώθηκε με το από 12.3.2003 δικόγραφο προσθέτων λόγων, ο αιτών, υποψήφιος για τη θέση του Α΄ Αντιπροέδρου της Διοικητικής Επιτροπής του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών κατά την εκλογή της 19.4.2002, ζητεί την ακύρωση α) του υπ΄ αριθ. 1/19.4.2002 πρακτικού του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) του εν λόγω Επιμελητηρίου κατά το μέρος που με το πρακτικό αυτό εξελέγη στην ανωτέρω θέση ο ……….. αντί του αιτούντος και β) των πρακτικών της οικείας Εφορευτικής Επιτροπής που αφορούν στην εκλογή αυτή.
3. Επειδή, στο άρθρο 1 του ν. 2081/1992 “Ρύθμιση του θεσμού των Επιμελητηρίων …” (Α΄ 154) ορίζεται ότι: “1. ΄Εννοια, Τα Επιμελητήρια είναι υποχρεωτικές, αυτοτελείς και ανεξάρτητες ενώσεις φυσικών και νομικών προσώπων, που ασκούν εμπορική δραστηριότητα σε ορισμένη περιφέρεια, αποτελούν νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου και τελούν υπό την κατασταλτική διαχειριστική εποπτεία του Υπουργού Εμπορίου… 2. Σκοπός. Σκοπός των Επιμελητηρίων είναι η προστασία και ανάπτυξη του εμπορίου, της βιομηχανίας, της βιοτεχνίας και των επαγγελμάτων στην περιφέρειά τους, μέσα στα πλαίσια των συμφερόντων της εθνικής οικονομίας, ως και η εν γένει οικονομική πρόοδος αυτής…”. Περαιτέρω, στην παρ. 3 του άρθρου 3 του πιο πάνω νόμου 2081/1992 ορίζεται ότι όργανα διοίκησης των Επιμελητηρίων είναι το διοικητικό συμβούλιο και η διοικητική επιτροπή, στη δε παρ. 4 ότι τα ταμειακώς εντάξει μέλη του Επιμελητηρίου εκλέγουν το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου κάθε τέταρτου έτους τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, ο αριθμός των μελών του οποίου ποικίλλει ανάλογα με το συνολικό αριθμό των εγγεγραμμένων μελών του οικείου Επιμελητηρίου. Ακολούθως, στην παρ. 5 του άρθρου 3 ορίζεται ότι η διοικητική επιτροπή, η οποία αποτελείται από τον Πρόεδρο, τον Α΄ και τον Β΄ Αντιπρόεδρο, τον Γενικό Γραμματέα και τον Οικονομικό Επόπτη, εκλέγεται από το διοικητικό συμβούλιο εντός είκοσι ημερών μετά την επικύρωση των αποτελεσμάτων της εκλογής του, με πρόσκληση της απερχόμενης διοικητικής επιτροπής ή με πρόσκληση του διοικητικού προϊσταμένου, και στην παρ. 6 ότι δικαίωμα ψήφου στις εκλογές που γίνονται με ενιαίο κατά συνδυασμό ψηφοδέλτιο για όλα τα τμήματα του Επιμελητηρίου και με το σύστημα της απλής αναλογικής έχουν τα μέλη, εφόσον είναι ταμειακώς εντάξει και έχουν συμπληρώσει ένα χρόνο από την εγγραφή τους στο Επιμελητήριο.
4. Επειδή, η αμφισβήτηση του κύρους των πράξεων με τις οποίες εκλέγονται ή ορίζονται όργανα διοικήσεως νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου όχι απ΄ ευθείας από τα μέλη των εν λόγω νομικών προσώπων αλλά από άλλα όργανα διοικήσεώς τους, όπως, στην προκειμένη περίπτωση, ο Α΄ Αντιπρόεδρος της διοικητικής επιτροπής του Επιμελητηρίου, εκλεγόμενος από το διοικητικό συμβούλιο, κατά τα ανωτέρω, εκτεθέντα, δεν γεννά διοικητική διαφορά ουσίας της περιπτώσεως ζ΄ της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 1406/1983 (Α΄182), αλλά ακυρωτική διαφορά, της οποίας η εκδίκαση εμπίπτει στη γενική ακυρωτική αρμοδιότητα του Συμβουλίου της Επικρατείας (βλ. Σ.τ.Ε. 5039/1995 κ.α.) και, ειδικότερα, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 1 περ. α΄ του π.δ. 361/2001 (Α΄ 244), στην αρμοδιότητα του Γ΄ Τμήματος αυτού.
5. Επειδή, μόνη παραδεκτώς προσβαλλόμενη με την υπό κρίση αίτηση πράξη είναι το ανωτέρω πρακτικό του Δ.Σ. του Επιμελητηρίου (πρβλ. Σ.τ.Ε. 608/2000 κ.α.), με το οποίο ολοκληρώθηκε η διαδικασία της εκλογής των μελών της Διοικητικής Επιτροπής, μεταξύ των οποίων και του Α΄ Αντιπροέδρου, και στο οποίο ενσωματώθηκαν τα πρακτικά της οικείας Εφορευτικής Επιτροπής.
6. Επειδή, παραδεκτώς παρεμβαίνουν υπέρ του κύρους του ως άνω πρακτικού του Δ.Σ. του Επιμελητηρίου α) ο ανωτέρω εκλεγείς στη θέση του Α΄ Αντιπροέδρου της Διοικητικής Επιτροπής ……….. με το από 10.2.2003 δικόγραφο παρεμβάσεως, και β) ο εποπτεύων το καθ΄ ου η υπό κρίση αίτηση Επιμελητήριο Υπουργός Ανάπτυξης, με δήλωση του παραστάντος κατά τη συζήτηση της υποθέσεως εκπροσώπου του.
7. Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, στις 19.4.2002 συνεδρίασε το Δ.Σ. του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών και προέβη, μεταξύ άλλων, στην εκλογή των μελών της Διοικητικής Επιτροπής του εν λόγω Επιμελητηρίου. Στη θέση του Α΄ Αντιπροέδρου της Διοικητικής Επιτροπής εξελέγη ο παρεμβαίνων ………αφού διεξήχθησαν τέσσερις ψηφοφορίες. Ειδικότερα, κατά την τρίτη ψηφοφορία ο αιτών και ο παρεμβαίνων έλαβαν από 27 ψήφους, ενώ 1 ψηφοδέλτιο δεν είχε σταυρό. Εν συνεχεία, κατά την τέταρτη ψηφοφορία εξελέγη στην ανωτέρω θέση ο παρεμβαίνων, ο οποίος έλαβε 27 ψήφους έναντι 26 ψήφων του αιτούντος, ενώ ευρέθησαν και 2 λευκά ψηφοδέλτια (βλ. σελ. 48 του προσβαλλομένου πρακτικού του Δ.Σ. του Επιμελητηρίου).
8. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση προβάλλεται ότι η ανάδειξη του παρεμβαίνοντος στη θέση του Α΄ Αντιπροέδρου της Διοικητικής Επιτροπής του καθ΄ ου η αίτηση αυτή Επιμελητηρίου προήλθε από συλλογικό όργανο με κακή σύνθεση, διότι στην επίμαχη συνεδρίαση του Δ.Σ. του Επιμελητηρίου και στις ψηφοφορίες για την εκλογή Α΄ Αντιπροέδρου συμμετείχε, εκτός του παρεμβαίνοντος, και πρόσωπο συνδεόμενο με αυτόν με στενή συγγενική σχέση, δηλαδή ο υιός του ……….. κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 7 και 14 παρ. 6 του ν. 2690/1999 (Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας), οι οποίες, κατά τα προβαλλόμενα από τον αιτούντα, ήταν εφαρμοστέες στην προκειμένη περίπτωση. Όπως όμως επισημαίνεται στις από 14.3.2003 συμπληρωματικές απόψεις της Διοικήσεως προς το Σ.τ.Ε. και δεν αμφισβητείται από τον αιτούντα (βλ. το από 5.4.2003 υπόμνημά του), ο τελευταίος, ως μέλος του Δ.Σ., εγνώριζε πολύ πριν από την επίμαχη συνεδρίαση τη συγγενική σχέση μεταξύ των ανωτέρω, επίσης μελών του Δ.Σ. Και ναι μεν ο αιτών ισχυρίζεται, με το ανωτέρω υπόμνημά του, ότι κατά την ως άνω συνεδρίαση υπεστήριξε ότι το Δ.Σ. είχε κακή σύνθεση λόγω της συμμετοχής του υιού του παρεμβαίνοντος ………..Από τα στοιχεία όμως του φακέλου προκύπτει, αντιθέτως, ότι ο αιτών υπέβαλε υποψηφιότητα για τη θέση του Α΄ Αντιπροέδρου της Διοικητικής Επιτροπής και συμμετέσχε στη διαδικασία της εκλογής χωρίς να διατυπώσει καμμία επιφύλαξη ως προς τη συμμετοχή του Δ……….. στη συνεδρίαση και τις ψηφοφορίες, μάλιστα δε έλαβε το λόγο και υπεστήριξε επί μακρόν την υποψηφιότητά του χωρίς να αναφερθεί στο εν λόγω θέμα (βλ. σελ. 18-19 του προσβαλλομένου πρακτικού του Δ.Σ.), και ήδη διατυπώνει αντιρρήσεις μόνο μετά την αποτυχία του να εκλεγεί. Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, ο ως άνω λόγος ακυρώσεως είναι απορριπτέος ως προβαλλόμενος χωρίς έννομο συμφέρον (πρβλ. Σ.τ.Ε. 5061/1997 – Ολομ. -, 1560/1997 – 7μ.-, 608/2000 κ.α.).
9. Επειδή, προβάλλεται περαιτέρω ότι κατά την εκλογή του παρεμβαίνοντος εφαρμόσθηκε η υπ΄ αριθ. 8/7.7.1997 απόφαση του Δ.Σ. του καθ΄ ου η κρινόμενη αίτηση Επιμελητηρίου (περί εγκρίσεως Ειδικού Κανονισμού Εκλογής Διοικητικής Επιτροπής του Επιμελητηρίου), ότι η απόφαση αυτή έχει κανονιστικό χαρακτήρα, ότι δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ότι είναι, για το λόγο αυτό, ανυπόστατη. Ισχυρίζεται δε και πάλι ο αιτών, με το προαναφερθέν υπόμνημά του, ότι προέβαλε αντιρρήσεις κατά την επίμαχη συνεδρίαση σχετικώς με τη διεξαγωγή της εκλογής βάσει της ανωτέρω αποφάσεως. Από τα στοιχεία όμως του φακέλου προκύπτει, αντιθέτως, ότι ο αιτών υπέβαλε την προαναφερθείσα υποψηφιότητά του και συμμετέσχε στη διαδικασία της εκλογής χωρίς να διατυπώσει καμμία επιφύλαξη ως προς την εφαρμογή της ανωτέρω αποφάσεως ή, γενικότερα, ως προς το κύρος της διαδικασίας, ήδη δε διατυπώνει σχετικές αιτιάσεις μόνο μετά την αποτυχία του να εκλεγεί στην ανωτέρω θέση. Κατά συνέπεια, και ο λόγος αυτός ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί λόγω ελλείψεως εννόμου συμφέροντος.
10. Επειδή, τέλος, προβάλλεται ότι μετά την τρίτη ψηφοφορία, κατά την οποία ο αιτών και ο παρεμβαίνων έλαβαν τον ίδιο αριθμό ψήφων, η ψηφοφορία έπρεπε να επαναληφθεί σε άλλη συνεδρίαση, διότι η υπ΄ αριθ. 8/7.7.1997 απόφαση του Δ.Σ. του καθ΄ ου η υπό κρίση αίτηση Επιμελητηρίου προβλέπει τη διεξαγωγή μόνο τριών ψηφοφοριών και, επομένως, δεν ήταν νόμιμη η διεξαγωγή της τέταρτης ψηφοφορίας, η οποία κατέληξε στην εκλογή του παρεμβαίνοντος. Και ο λόγος όμως αυτός ακυρώσεως πρέπει να απορριφθεί ως προβαλλόμενος χωρίς έννομο συμφέρον, αφού, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ο αιτών δεν διετύπωσε καμμία επιφύλαξη σχετικά με τη διεξαγωγή της ως άνω τέταρτης ψηφοφορίας και τη συμμετοχή του σ΄ αυτήν.
11. Επειδή, ενόψει των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της η κρινόμενη αίτηση και να γίνουν δεκτές οι παρεμβάσεις.
Δ ι ά τ α ύ τ α
Απορρίπτει την αίτηση.